Murat Başesgioğlu'yla olimpiyatlar üzerine söyleşi

    Türkiye'nin sapordan sorumlu Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu, Türkiye hükümet heyeti başkanı olarak 8 Ağustos akşamı Beijing'de düzenlenen 2008 Beijing Olimpiyat Oyunları'nın açılış törenine katıldı. Çin Uluslararası Radyosu (CRI) Türkçe Servisi muhabiri, olimpiyatlar kapsamında Beijing'de bir dizi temaslarda bulunan Bakan Başesgioğlu'yla olimpiyatlar ve Çin-Türk ilişkileri üzerinde bir söyleşi yaptı. Şimdi bu söyleyiş aktarıyoruz.

    CRI: Sayın bakan, Çin'e hoş geldiniz.

    Başesgioğlu: Hoş bulduk.

    CRI: Bu Çin'e kaçıncı gelişiniz?

    Başesgioğlu: Üçüncü gelişim.

    CRI: Daha önceki gezileriniz hangi tarihlerdeydi?

    Başesgioğlu: Daha önce 2004 ve 2005'te geldim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak, Çin İstihdam Forumu'na katılmak üzere geldik.

    CRI: Bu kez, Olimpiyatlara katılan hükümet heyetinin başkanı olarak geldiniz.

    Başesgioğlu: Evet.

    CRI: Olimpiyatların açılışını izlediniz. Açılışı nasıl buldunuz?

    Başesgioğlu: Olimpiyatların açılışı çok görkemli, çok büyüleyiciydi. Onun için Çin Halk Cumhuriyeti yetkililerini, Olimpiyat Komitesi'ni ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi'ni gerçekten kutlamak lazım. Açılışta çok değişik mesajlar vardı. Hem görsel olarak çok iyi hazırlanmış, güzel mesajlar veren teknolojinin, sesin, ışığın çok mükemmel kullanıldığı, dostluk, kardeşlik, Olimpik Ruh'un, Olimpik Felsefesi'nin paylaşıldığı çok güzel mesajlar vardı. Dileyelim ki, dünya, hep bu mesajlarla dolu olsun, dünyanın her tarafına bu Olimpik Ruh, sportmenlik, kardeşlik, dostluk yayılsın, zaten olimpiyatların kaynağı da budur. Olimpiyat felsefesi de, sportmenlik, kardeşlik, dostluk, dünyadaki bütün ülkelerin bütün bu güzelliklerin paylaşmasıdır. Açılış çok güzeldi, çok beğendim, çok etkileyiciydi.

    CRI: Olimpiyat Köyü'nde ve bazı olimpiyat tesislerinde incelemelerde bulundunuz. Bu tesisleri nasıl buldunuz?

    Başesgioğlu: Öncelikle şunu söyleyeyim. Çin'e daha önceki gelişlerimle bu gelişimi mukayese edersek, o zamandan bu yana Çin'de muazzam değişiklikler olduğunu gördüm. Altyapıda, ulaşımda, konaklama tesislerinde çok mükemmel yatırımlar yapılmış, onun için çok değişik gördüm. Olimpiyat Köyü çok güzel. Sporcularımız da çok memnun. Gerek konsept olarak, gerekse kalmış oldukları bloklar son derece güzel, sporcuların rahat edebilecekleri, müsabakalara hazırlanabilecekleri bir yer. Her şey çok güzel olmuş. Herkes çok memnun. Onun için tekrar tebrik ediyorum.

    CRI: Olimpiyatlara kadar dünya basınında hiç eksik olmayan bir gündem maddesi vardı. Olimpiyatlarda Beijing'in havası çok kirli olacak diye; sporcuların performanslarını etkiler diye. Siz gelmeden önce böyle bir endişeniz var mıydı? Yani buranın havası, suyu ve yemekleri Türk sporcuların performanslarını etkiler diye bir endişeniz var mıydı?

    Başesgioğlu: Açıkçası biz de öyle bir endişe duyduk. Yani 40 derecenin üzerindeki bir sıcaklık, aşırı rutubet, bunlar tabi ki sporcuları etkileyecek hava koşulları. Ama sporcular, müsabakalarının çoğunu kapalı mekanlarda yapıyorlar, yarışma dışındaki gezileri zaten fazla etkilemez.

    CRI: Sağlıklarına zarar verir mi?

    Başesgioğlu: Yok, yok. Sağlık konusunda bir sıkıntıları yok. Kaldı ki herkes aynı şartlar altında. Birisi etkilenecekse, öbürleri de aşırı sıcaktan etkilenecekler. Bilmiyorum. bilimsel anlamda buna spor otoriteleri bu sıcakların sporcuların performansları etkileyip etkilemeyeceği konusunda tabii ki bilimsel tespitler koyabilir. Ama ben, şu ana kadar sporcularımızdan dinlediğim, performanslarını etkileyecek herhangi bir şey olmadığıdır.

    Biz Türkiye'den buraya geldiğimizde buranın kapalı havası, rutubet, tabi bizim için alışık olmadığımız bir ortamdı. Ama havada çıplak gözle, yada solduğumuz havada bizi rahatsız edici pek bir şey de yok açıkçası.

    CRI: Sizden olimpiyata bakışınızı öğrenmek istiyoruz.

    Başesgioğlu: Ben şöyle düşünüyorum. Her ülkenin kendine özgü sorunları olabilir. Bizim de var kendimize özgü, Almanya'nın da var, Fransa'nın da var, İspanya'nın da var. Ülkenin iç sorunlarını böyle bir organizasyon dolayısıyla kaşımak, bence doğru bir davranış değil. Yani her yerde insan haklarının gelişmesi, uluslararası standartlara ulaşması noktasında bir temenni var, bir iyi dilekte bulunuyoruz. Yani istiyoruz ki, insan insan olmasından doğan tabii hakları hiç bir sınırlamaya tabi olmadan özgürce kullansın. Ama ülkelerin tabi ki güvenlik endişeleri var. Bunu da anlayabiliyoruz. Ülkenin bazı birlik durumları var, güvenlik sorunları var, onları anlayabiliyoruz. Özetle sorunuza şu cevabı vereyim; ülkelerin iç sorunlarını olimpiyat vesilesiyle veya başka bir sportif organizasyon aşamasında bahane etmek, olimpiyatı protesto etmek, engellemek fikrine katılmıyorum ben. Bir ülkeyle probleminiz varsa, siyasal platformlar var. Birleşmiş Milletler var, vs, başka platformlar var, İLO var, Dünya Çalışma Örgütü var, Dünya Ticaret Örgütü var. Burada herkes kozunu paylaşsın. Ama spor gibi, tamamen olimpik ruha sahip olimpiyatlarda, buna gölge düşürülmemesi lazım. Benim düşüncem budur. Biz mesela Türkiye'de olimpiyat meşalesinin dolaşmasında çok dikkat ettik ve hiç bir problem çıkmadı, en problemsiz ülkelerden birisi Türkiye olmuştur olimpiyat meşalesinin dolaşmasında.

    CRI: Şimdi de biraz Türk-Çin ilişkilerinden söz edelim. Bu ilişkiler hakkında genel bir değerlendirme yapabilir misiniz?

    Başesgioğlu: Biz, Çin Halk Cumhuriyeti'yle iyi ilişkiler içerisinde olan ve bu ilişkileri sürekli olarak geliştirmek isteyen bir ülkeyiz. Tabi coğrafi uzaklığımız, bu isteklerimizin artmasında önemli bir engel. Şu anda ticaret hacmimiz, tam istenilen düzeyde değil. En azından Türkiye açısından bir dengesizlik söz konusu. Bunu zaman içerisinde ekonomik parametrelere oturtmak ve Türkiye olarak Çin Halk Cumhuriyeti'yle ilişkilerimizi ekonomik alanda geliştirmek istiyoruz. Bizim özel yatırımcılarımız buraya geldiler, yatırım yapanlar var, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Türkiye'de yatırımları var, büyük projelerde uğraş veriyorlar. Bu ilişkileri geliştirmemiz lazım. Bizim tarihi maceramız, iki ülkenin birbirlerine yakınlığını, birbirlerine dostluğunu, birbirlerini anlayabileceğini ortaya koymuştur. Gelişmesinde son derece fayda var diye düşünüyorum.

    CRI: İkili ilişkilerin yanı sıra, uluslararası işlerde Çin ve Türkiye ne tür işbirliği yapabilir?

    Başesgioğlu: Bizim Türkiye olarak dış politikamızda Büyük Atatürk'ten bu yana "Yurtta sulh, cihanda sulh" diye bir prensibimiz var, istiyoruz ki dünyanın hiç bir bölgesinde savaş olmasın, silahlar konuşmasın, çocuklar ölmesin. Yani ülkeler dostça, kardeşçe birbirleriyle birlikte yaşasınlar. Bunun için Birleşmiş Milletler'in bütün barışçıl politikalarına destek veriyoruz. Onun dışında dünyanın kaynaklarının, özellikle enerji kaynaklarının adil paylaşımı konusunda atılacak adımları destekliyoruz. Bunun gibi insanlığın ortak malı olan değerlerin paylaşılması, korunması noktasında Çin Halk Cumhuriyeti'yle iyi ilişkiler içerisinde, aynı platformlarda bulunuyoruz, bulunmaktan da büyük bir memnuniyet duyuyoruz.

    CRI: Çin'e üç kez geldiniz, Çin kültürünü yakından tanıma imkanını buldunuz. Çin ve Türkiye'nin, Çin ve Türk halklarının kültür alanındaki benzerlikleri hakkında ne diyeceksiniz?

    Başesgioğlu: Asya kültürü, hem sizi, hem de bizi etkilemiş bir kültürdür. Onun için biz biraz daha Avrupa'ya yakın olsak bile Asya kültürünün izlerini hala devam ettiriyoruz, hala taşıyoruz. Onu taşımaktan da memnunuz. Onu taşımaktan da herhangi bir mahcubiyetimiz söz konusu değil. Asya kültüründe saflık, masumiyet, dostluk, doğruluk, önce gelen hususiyetlerdir. Biz de millet olarak bu özelliklerimizi taşımaya çalışıyoruz. Aynı şekilde Asya ülkelerinin misafirperverliği, yabancılara karşı hoşgörülü oluşları, aile yardımlaşması, aile dayanışmasının son derece değerli olması gibi çok ortak özelliklerimiz var. Biz bunlardan son derece memnunuz. Çin toplumunda da aynı özelliklerin, aynı prensiplerin devam ettiğine inanıyorum. Bundan da memnunuz.

    CRI: Çin yemekleri sever misiniz?

    Başesgioğlu: Çin yemeklerini beğenerek yiyoruz.

    CRI: Çok sevdiğiniz yemek hangisi?

    Başesgioğlu: Pekin Ördeği'ni seviyoruz.

    CRI: Türk sporculardan olimpiyatlarda nasıl bir performans bekliyorsunuz?

    Başesgioğlu: Biz 68 sporcuyla katıldık olimpiyatlara, 12 branşta sporcularımız yarışıyor. İşte halterde sizin kızınızdan sonra bizim kızımız Sibel (Özkan) de bir gümüş madalya aldı. Güreş, tekvando, atletizm, halter beklentimiz olan branşlardır. Biz 2004 Atina Olimpiyatları'nda dördü altın toplam 10 madalya almıştık. Bu sefer 10 madalyayı geçmeyi umut ediyoruz. Ama tabi yarışma heyecanı, belli olmuyor, bütün planlarınız bazen alt üst ediyor. Çok favori bir sporcumuz, orada bir şansızlık nedeniyle madalyadan mahrum oluyor, bir anlık bir şey. Ama sporun doğasında olan bir şey, kazanmak da, kaybetmek de. Ama bizim amacımız, olimpiyatlara katılmaktır, bu başlı başına bir başarıdır. Çünkü bu çocukların hepsi elemelerden geçerek olimpiyatlara katılıyor. Burada sportmence, dürüst, şaibesiz bir yarışma olması, son derece önemlidir. Bunların üstünde madalya alırlarsa bunlar ülkeleri için son derece güzel şeylerdir. Dünyanın bütün ülkeleri buradalar, çeşit çeşit, renk renk insanlar, insan olmanın güzelliklerini paylaşıyorlar. Keşke dünyamız, her gün olimpiyat havasında yaşasın.

    CRI: Bir önceki Dünya Kupası ve son Avrupa Şampiyonası vesilesiyle Çin'de Türkiye hayranları arttı. Çinli izleyicilere nasıl bir mesaj vereceksiniz?

    Başesgioğlu: Bunu ülkemizde de gördük, Avrupa'da da gördük. A milli takımızın Avrupa Şampiyonası'nda üçüncü olması, Çinli dostlarımız tarafından da sevinçle karşılandı, desteklendi. Onun için onlara çok teşekkür ediyoruz. Demin konuştuk bu Asyalı-Avrupalı meselesinden, yani sizin bizi desteklemeniz, Asya toplumlarının Türk milli takımını desteklemesinin kökeninde de böyle bir coğrafi müştereklik, kültür müşterekliği yatıyor. Onun için çok teşekkür ediyoruz, size ve Türk milli takımını destekleyen bütün halklara. Milli takımımız çok başarılı bir sonuç elde etti. Aslında finale kadar gidebileceği bir performans olduğunu herkes gördü. Almanya'nın son anda elimizden kurtulduğunu herkes gördü. Türkiye, futbol konusunda ileri bir ülke. Çok yetenekli futbolcular çıkıyor, bir çoğu yurt dışında oynuyor ve Türkiye'de futbol çok popüler, çok sevilen bir branş, gençlerimizin en çok yöneldiği bir branş. Onun için çok iyi sporcular çıkıyor. 2010 Dünya Kupası eleme maçları Eylül ayında başlıyor. Onun için de çok iddialı bir şekilde hazırlanıyoruz. Bildiğiniz gibi 2002 Dünya Kupası'nda da Türkiye, üçüncü olmuştu. Onun için Türk milli takımımız, Avrupa'da hep ilk beşe girebilecek bir takımdır.

    Sportif ilişkilerimizin gelişmesinden biz de memnun oluyoruz. Geçenlerde Ankara Büyükelçiniz geldi, bunları etraflıca konuştuk. Kültürel ve sportif faaliyetler konusunda neler yapabileceğimizi. Mesafe yakın olsa, takımlarımız sık sık gelip gidebilirler, maç yaparlar, bizim ziyaretlerimiz olur. Başka alanlarda çalışıyoruz. Mesela devlet personel alanında, sosyal alanda Çinli meslektaşlarımızla çok görüş alışverişinde bulunduk. İnşallah bunu sporda da yapabiliriz.