10 gün süren Filistin ulusal uzlaşma görüşmeleri dün (19 Mart) Mısır'ın başkenti Kahire'de sonra erdi. Filistin'deki siyasi partiler bazı sorunlar üzerinde fikir birliği sağladı, ancak yeni hükümetin oluşumu gibi kritik sorunlarda yine ilerleme kaydedilemedi. Fakat partiler, askıda bulunan sorunların çözülmesi için Kahire'de bir an önce yeni görüşmeler yapmayı kabul etti.
Filistinli partiler, ulusal uzlaşma sağlanması amacıyla yapılan son görüşmelerin bitiminde nihai uzlaşma deklarasyonu yayınlamadı, ama bir dizi sorunda ciddi ilerlemeler kaydedildi. İlk olarak Filistinli partiler, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün daha verimli çalıştırılması ve geliştirilmesi konusunda anlaşmaya vardı; ikinci olarak, Filistin Ulusal Yetki Organı Başkanı ve Yasama Komitesi seçimlerinin gelecek yıl 25 Ocak gününe kadar aynı zamanda yapılması, bununla birlikte yeni Filistin Ulusal Komitesi ve ardından Filistin Kurtuluş Örgütü İcra Komitesi'nin seçilmesi konusunda fikir birliği sağlandı; üçüncü olarak, geçici koalisyon hükümetinin kurulması ve geçici hükümetin işbaşındaki Yasama Komitesi'nin görev süresi doluncaya kadar görev yapması kabul edildi; ayrıca Filistin güvenlik kuruluşlarında reform yapıldıktan sonra kuruluşların sayısı, isimleri ve görevleri üzerine de fikir birliği sağlandı.
Henüz anlaşma sağlanamayan konular ise, Filistin ulusal uzlaşma görüşmelerinden kesin bir sonuç alınıp alınamayacağını belirleyecek önemde olan temel sorunlardan oluşuyor. Filistin Kurtuluş Cephesi Genel Sekreteri Vasıl Ebu Yusuf, dün yaptığı konuşmada, partilerin koalisyon hükümetinin oluşumu ve siyasi programı ile seçim yasası gibi sorunlar üzerindeki fikir ayrılıklarının sürdüğünü belirtti. Filistin Ulusal Yetki Organı Başkanı Mahmut Abbas, 15 Mart günü yaptığı konuşmada, gelecekteki ulusal uzlaşma hükümetinin Ulusal Yetki Organı ile İsrail arasında daha önce varılan anlaşmalara uyarak, İsrail'i tanıması, şiddet kullanmaktan vazgeçmesi ve İsrail'le arasındaki çatışmaları diyalog yoluyla çözmesi gerektiğini söylemişti. Ancak Hamas, İsrail'i tanımama ve silahlı direnişten vazgeçmeme politikasında ısrar edeceğini ve Filistin Ulusal Yetki Organı'nın ilkelerine uymayı değil, saygı göstermeyi taahhüt edeceğini ilan etti. Bunun dışında, Abbas yeni hükümetin uluslararası toplumda kabul gören bağımsız şahsiyetler ile uzmanlardan oluşturulması görüşünü savunurken, diğer bazı partiler ise hükümetin ana görevlerinin partiler arasında paylaştırılması gerektiği görüşünde. Seçim sistemi konusundaki ciddi anlaşmazlık da giderilemedi.
Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas'ın Haziran 2007'de silah zoruyla Gazze'yi kontrol altına almasından sonra, Filistin içinde ciddi bir bölünme meydana geldi. Ardından Mısır, Filistin partileri arasında barış görüşmelerinin yeniden başlatılmasını sağlamak amacıyla, etkin bir şekilde arabuluculuk yapmaya başladı. Barış görüşmeleri geçen Şubat ayında Kahire'de yeniden başlatılarak, 5 çalışma komitesinin kurulması ve 10 Mart gününden itibaren ulusal birlik hükümetinin oluşturulması gibi kritik sorunlarla ilgili görüşmelerin yapılması kararlaştırıldı.
Şu da unutulmamalı: Gerek Arap ülkelerinin, gerekse ABD ve Avrupa Birliği'nin son dönemde Filistin'de ulusal uzlaşma sağlanması için elverişli olan olumlu girişimlerde bulunduğu görüldü. Suudi Arabistan, Mısır, Suriye ve Kuveyt liderleri 11 Mart günü Suudi Arabistan'da küçük çaplı zirve toplantısı yaptı. Suudi Arabistan, Mısır ve Suriye liderleri, Filistin'de ulusal uzlaşma sağlanması için çabalarını sürdürme sözü verdi. 21. Arap Birliği Zirvesi bu ayın sonunda yapılacak; örgütün Genel Sekreteri Amr Musa, yaptığı konuşmada, Filistin'deki ulusal uzlaşmanın zirvenin gündemindeki önemli konulardan biri olduğunu dile getirdi. Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, bu ayın başında ilk defa Filistin ve İsrail'i ziyaret etti. Clinton, işbaşındaki ABD yönetiminin Filistin-İsrail barış sürecinin ve Filistin devletinin kuruluşunun hızlandırılması için çaba harcayacağını duyurdu. Avrupa Parlamentosu Heyeti 14 Mart günü Suriye'nin başkenti Şam'da Hamas lideri Halid Meşal'le görüşürken, Orta Doğu'daki taraflarla görüşmeler yapmanın, bölgede barışın gerçekleştirilmesi için gerekli bir adım olduğunu belirtti. Dışarıdan gelen bu girişimlerin, Filistin'de ulusal uzlaşmanın sağlanması için yararlı olacağı savunuluyor.
Filistin Kurtuluş Cephesi Genel Sekreteri Yusuf dün yaptığı konuşmada, anlaşmazlıkları çözmek, bölünmeye son vermek ve ulusal birliği gerçekleştirmek için diyalogun tek yol olduğunun altını çizdi. Filistin ulusal uzlaşma görüşmeleri, bu ayın sonunda Katar'da yapılacak olan Arap ülkeleri zirvesinin ardından devam edecek. Filistinli tarafların aralarındaki anlaşmazlıkları bir kenara bırakıp, ulusal uzlaşma sürecinde öze ilişkin ilerlemeler kaydedip kaydetmeyeceğini zaman gösterecek.
Yorumunuzu Gönderin
10 gün süren Filistin ulusal uzlaşma görüşmeleri dün (19 Mart) Mısır'ın başkenti Kahire'de sonra erdi. Filistin'deki siyasi partiler bazı sorunlar üzerinde fikir birliği sağladı, ancak yeni hükümetin oluşumu gibi kritik sorunlarda yine ilerleme kaydedilemedi. Fakat partiler, askıda bulunan sorunların çözülmesi için Kahire'de bir an önce yeni görüşmeler yapmayı kabul etti.
