Coca Cola'nın Çin'deki satın alma teklifi reddedildi

    Çin Ticaret Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, Çin'in Anti-Tekel Yasası uyarınca, Amerikan Coca Cola Şirketi'nin Çin'in en büyük meyve suyu üreticisi olan Huiyuan Meyve Suyi Şirketi'ni satın alma başvurusunun reddedildiği bildirildi. Böylece Coca Cola, Anti-Tekel Yasası'nın geçen yılın 1 Ağustos gününde yürürlüğe girmesinden sonra anti-tekel incelemesinden geçemeyen ilk şirket oldu. Uzmanlar, Çin Ticaret Bakanlığı'nın uluslararası arenada genel kabul gören anti-tekel inceleme yöntemini kullanarak, Coca Cola'nın Çinli şirketi satın alma başvurusu üzerine inceleme yapmasının ve başvuruyu geri çevirmesinin, piyasadaki rekabeti olumsuz yönde etkilemeyeceğini ve kararın yasalara uygun olduğunu belirtti.

    Hong Kong Borsası'nda işlem gören Huiyuan Şirketi tarafından geçen yılın 3 Eylül günü yapılan açıklamada, Coca Cola'ya bağlı bir firmanın yaklaşık 18 milyar Hong Kong Doları ödeyerek, Huiyuan'ın bütün hisse senetlerini satın alacağı duyurulmuştu. Ardından 18 Eylül günü, Çin Ticaret Bakanlığı'na Coca Cola tarafından sunulan anti-tekel inceleme başvuru belgeleri ulaştırılmıştı. 20 Kasım günü, Ticaret Bakanlığı, anti-tekel incelemesini başlatmıştı.

    İnceleme sonucu, Coca Cola'nın Huiyuan'ı satın almasının piyasayı olumsuz etkileyeceği ve Çin'deki küçük ve orta büyüklükteki meyve suyu üreticilerinin varlığını daraltacağı sonucuna varıldı.

    Çin Sosyal Bilimler Akademisi Ekonomi Araştırmaları Enstitüsü'nden Han Meng Çin Uluslararası Radyosu'na verdiği demeçte, Coca Cola'nın Huiyuan'ı satın alması halinde Çin piyasasındaki meyve suyu ürünlerinin fiyatlarının yükselebileceği ve tüketicilere sunulan ürün çeşitlerinin de azalabileceği görüşünü dile getirdi.

    "Eğer Coca Cola, Huiyuan Meyve Suyu Şirketi'ni satın alabilseydi, Çin'e özgü bu tür içecek ürünü piyasadan kaybolabilirdi ve piyasaya Coca Cola'nın ürünleri hakim olabilirdi. Bu durum, sadece fiyatları etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda tüketicilerin seçebileceği ürün çeşidi de azaltacaktı."

    Dünyaca ünlü piyasa araştırma şirketi AC Nielsen tarafından yayınlanan 2007 yılının ilk yarısına ilişkin istatistiklere göre, Huiyuan Şirketi'nin ürettiği saf meyve suyu Çin'deki saf meyve suyu piyasasında yüzde 46'lık, orta koyuluktaki meyve suyu üretimi de yüzde 40'lık bir paya sahip. Diğer bir araştırma, Coca Cola'nın Çin'in meyve ve sebze suyu piyasasındaki payının yüzde 10'u bile bulmadığını gösterdi.

    Çin Sosyal Bilimler Akademisi'ne bağlı Dünya Ekonomik ve Siyasi Araştırmalar Enstitüsü'nden Song Hong, dünyanın en büyük meşrubat üreticisi olan Coca Cola'nın satış yapma olasılığı olduğuna ve bu eylemin tüm Çin'in meyve suyu sektörünü olumsuz yönde etkileyeceğine işaret etti.

    "Coca Cola'nın Huiyuan'ı satın alması, sadece Huiyuan'ı değil, tüm sektördeki rekabet ortamını ve yapıyı etkileyecekti. Coca Cola'nın Huiyuan'ı satın alması sektöre büyük darbe vururdu. Çünkü Huiyuan zaten içecek sektöründe büyük bir şirket, iki büyük şirketin birleşmesinin tüm piyasadaki etkisi son derece ciddi olacaktı. Huiyuan'ın dışındaki diğer meyve suyu şirketleri büyük baskılarla karşı karşıya gelecekti."

    Meyve suyu sektörü finans ve enerji kaynakları gibi, güvenlik derecesi yüksek olan bir ekonomik alan değil, bunun tüketim malı olduğuna işaret eden uzmanlar, Ticaret Bakanlığı'nın kararının, devletin ekonomik güvenliği açısından değil, yasalara göre alındığını vurguladı. Bu kararın Çin'in nitelikli yabancı yatırımların Çinli şirketi satın almasına kapıları kapattığı anlamına gelmediği ve diğer yabancı şirketlerle çok uluslu şirketlerin Çin'deki satın alma ve diğer stratejik işbirliği eylemlerinin etkilenmeyeceği savunuldu.

    Ticaret Bakanlığı'nın kararının açıklanmasından sonra, ABD'nin Coca Cola Şirketi ve Çin'in Huiyuan Meyve Suyu Şirketi yetkilileri henüz yorum yapmadı. Gözlemciler, Huiyuan'ı satın alma girişiminin Coca Cola'nın meyve suyu işlemindeki pazarlama gücü yetersizliğini kapatmayı amaçladığına dikkat çekerek, Coca Cola'nın satın alma başvurusunun anti-tekel incelemesinden geçmesinden sonra diğer bir Çinli meyve suyu şirketini satın alma ihtimalinin çok düşük olduğunu, çünkü Çin'de Huiyuan gibi büyük piyasa payına sahip meyve suyu şirketi bulunmadığını kaydetti.