ABD federal yönetiminin insan cenininden alınan kök hücrelerle ilgili araştırmalara maddi destek sağlanmasına uygulanan yasağın kaldırılmasına ilişkin kararnamesi, dün (9 Mart) ABD Başkanı Barack Obama tarafından imzalandı. Kök hücre araştırmalarında yeni döneme girilmesinin simgesi olarak yorumlanan bu gelişmeye rağmen, kök hücre araştırmalarında atılım gerçekleştirilmesi ve elde edilecek sonuçların uygulamaya konması için daha uzun bir süreye ihtiyaç duyulduğu savunuluyor.
Obama, kararnameyi imzalarken, Bush yönetimi döneminde izlenen "siyaseti bilimsel araştırmalardan üstün tutma" çizgisinden vazgeçerek, "bilimlerin bütünlüğü" ilkesine geri döneceklerini belirtti. Bilimsel araştırma sonuçlarının siyasi bir amaçla çarpıtılması ve gizlenmesini önleyeceklerini kaydeden Obama, bilimsel araştırmalarla ilgili kararları ideolojiye göre değil, gerçeklere göre vereceklerinin altını çizdi. ABD'nin, insan cenininden alınan kök hücrelerle ilgili araştırmalara kararlı destek vererek bu alanda dünyanın ilk sırasında yer almasını sağlayacaklarını belirtmesine rağmen Obama, kök hücre araştırmalarının kurallara ciddiyetle bağlı kalınarak sürdürülmesi ve insan klonlanmasında kullanılmasının önlenmesi gerektiğinin altını da çizdi. Obama tarafından imzalanan kararname, ABD Başkanlığı Bilim ve Teknoloji Danışma Kurulu eşbaşkanlarından Nobel ödülü sahibi Harold Varmus tarafından Haward Üniversitesi Laboratuvarı ile insan kök hücresi araştırmaları yapan şirketlerin 10 milyonlarca dolarlık maddi kaynak elde etmelerine imkan sağlayan bir adım olarak değerlendirildi.
Obama'nın kök hücre araştırmaları konusunda böyle bir karar vermesi, aslında beklenen bir gelişmeydi. Obama'nın seçim kampanyası sırasında kök hücre araştırmalarına yönelik desteği defalarca yinelediğine dikkat çeken Amerikan basını, bunun Obama'nın "yeni siyaset"inin önceliklerinden biri olduğunun altını çizdi. Hatırlanacağı gibi, insan cenininden alınan kök hücrelerle ilgili araştırmalar, ABD'de uzun süreden beri çok tartışılan bir konu oldu. Kök hücre araştırmaları, şeker ve Parkinson gibi hastalıkların tedavisi ile zarar gören omurgaların onarılması için ideal bir çözüm yöntemi olarak kabul ediliyor. Ancak kök hücre alınırken insan ceninine zarar verilmesi gerekçesiyle bu çalışmalar, muhalif kesim tarafından şiddetle eleştiriliyor. Buna ahlaki bir mesele olarak bakan ABD eski Başkanı George W. Bush, federal yönetimin insan cenininden alınan kök hücrelerle ilgili araştırmalara finansman sağlaması için Kongre tarafından sunulan yasa tasarısını iki kez reddetmişti.
Obama'nın Bush döneminde uygulanan bu yasağı kaldırması, bilim çevrelerinin yanı sıra, hastalar tarafından da sıcak karşılandı. ABD'deki kök hücre araştırmalarının düzeyinin yükseltilmesi için atılan önemli bir adım olarak yorumlanan bu kararın yeni ilaçların geliştirilmesine zemin hazırlayacağı gibi, hastalara yeni umutlar verdiği, aynı zamanda ülkenin imajını da düzelteceği savunuluyor. Ancak Obama'nın bu kararına karşı çıkanların sayısı da az değil. Kongre'deki azınlık grubu lideri John Boehner, Obama'nın kararının masum hayatlarının önemli bir güvencesini ortadan kaldırdığı açıklamasında bulunurken, New Jersey'den Cumhuriyetçi Partili Kongre üyesi Christopher Smith Obama'yı "kürtaj başkanı" olarak niteledi.
Gözlemciler, Obama'nın kök hücre araştırmalarına umut kazandıran kararının etkisini gösterebilmesi için zamana ihtiyaç duyulduğuna işaret ediyor. Nitekim ABD Başkanlığı Bilim ve Teknoloji Danışma Kurulu eşbaşkanlarından Varmus, "bilimin bütünlüğü" anlayışı doğrultusunda insan cenininden alınan kök hücreleriyle ilgili araştırmalarda geçerli olacak ilkeleri hazırlayacaklarını, Ulusal Sağlık Enstitüsü'nün de buna ilişkin kuralları 120 gün içerisinde belirleyeceğini söyledi. Ayrıca ABD hukukunda insan cenini araştırmalarına federal yönetim tarafından finansman sağlanmasını yasaklayan "Dickey-Wicker" yasası, 13 yıldır uygulanıyor. Demokrat Partili Kongre üyesi Diana DeGette, Obama tarafından imzalanan kararnamenin bu yasanın yerini alması gerektiğini belirtirken, bazı Kongre üyeleri bunun çok zor bir süreç olacağı tahmininde bulundu. Dolayısıyla Obama'nın kararının, bilim çevresinde insan cenini kök hücreleri hakkındaki araştırmalar için yalnızca bir ilk adım olduğu, araştırmalarda önemli atılım gerçekleştirilerek hastaların bu araştırmaların sonuçlarından yararlanabilmesinin en az 10 ile 20 yıllık bir süreye ihtiyaç duyulduğu savunuluyor.
Yorumunuzu Gönderin
ABD federal yönetiminin insan cenininden alınan kök hücrelerle ilgili araştırmalara maddi destek sağlanmasına uygulanan yasağın kaldırılmasına ilişkin kararnamesi, dün (9 Mart) ABD Başkanı Barack Obama tarafından imzalandı. Kök hücre araştırmalarında yeni döneme girilmesinin simgesi olarak yorumlanan bu gelişmeye rağmen, kök hücre araştırmalarında atılım gerçekleştirilmesi ve elde edilecek sonuçların uygulamaya konması için daha uzun bir süreye ihtiyaç duyulduğu savunuluyor.
