Finansal kriz karşısında Çin diplomasisi

    11. Çin Ulusal Halk Meclisi (ÇUHM) 2. Toplantısı kapsamında bugün (7 Mart) düzenlenen basın toplantısında Dışişleri Bakanı Yang Jiechi, Çin'in dış politikaları ve dışişleri konusunda yerli ve yabancı gazetecilerin sorularını yanıtladı. Küresel finans krizinin yayıldığı koşullarda krize karşı koymak ve ulusal ekonominin istikrarlı ve hızlı gelişmesini sağlamak, Çin hükümetinin bu yılki çalışmalarının öncelikli alanı oldu. Çin'in aldığı önlemler dünyayı nasıl etkileyecek? Çin'in bu yılki diplomatik çalışmaları hangi alanlarda yoğunlaşacak?...

    Bu soruları Çin Başbakanı Wen Jiabao, hükümetin bu yılki çalışma raporunda açık bir dille cevapladı:

     Çin, dünya ülkeleriyle olan temasları güçlendirip, ulusal ekonominin istikrarlı ve hızlı gelişmesine elverişli dış ortam yaratacak. Başbakan Wen, Çin hükümeti ve halkının dünya ülkeleri ve halklarıyla birlikte risklerle ve meydan okumalarla mücadele edip, gelişme fırsatlarını paylaşmaya hazır olduğunun altını çizdi.

    "Taraflarla olan yapıcı işbirliğini geliştirip, küresel finans krizinin yayılmasını ortaklaşa önleyeceğiz, uluslararası finans sistemindeki reformu ilerleteceğiz, ticaret ve yatırım korumacılığıyla mücadele edeceğiz ve dünya ekonomisini canlandıracağız."

     Dışişleri Bakanı Yang Jiechi, bugünkü basın toplantısında Çin'in bu yılki diplomatik çalışmalarını şöyle anlattı.

    "Bu yılki diplomatik çalışmalarımız, ulusal ekonominin istikrarlı ve hızlı gelişmesine hizmet edecek. Bu ilke doğrultusunda iki alanda çalışmalar yürüteceğiz. İlk olarak, uluslararası finans krizine etkin şekilde karşı koyarak, 'ekonomik büyüme, halkın yaşamı ve istikrarın korunması' için kaliteli hizmet sağlayacağız. İkinci olarak, Çin liderlerinin uluslararası çok taraflı toplantılara katılması için yoğun hazırlıklar yapacağız. Örneğin Çin lideri Londra'da yapılacak finans zirvesine katılacak. Çin, benzer etkinliklerle uluslararası düzenin daha adaletli yönde gelişmesini sağlamaya çalışacak."

    Hükümetin çalışma raporundaki stratejik düzenlemelerle ve Dışişleri Bakanı Yang'ın diplomatik çalışmalarla ilgili olarak açıkladığı düzenlemeler, ÇUHM yıllık toplantısına katılan temsilciler tarafından olumlu değerlendirildi. Temsilciler, reform ve dışa açılma politikasının uygulandığı 30 yılda Çin'in diplomatik çalışmalarının ülkenin ekonomik inşasına elverişli dış ortam sağlamayı ve modernleşme inşasının pürüzsüz sürmesini güvence altına almayı amaçladığını belirttiler. Temsilciler, finans krizinin yayılmasından ötürü, gerekli diplomatik çalışmaların yapılması gerektiği görüşünde. Beijing Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi'nden temsilci Li Yihu, şöyle konuştu.

    "Finansal krizle mücadele için dünyanın belli başlı ekonomileriyle diyalogu ve işbirliğini korumalıyız, bu mutlaka gerçekleştirilmeli; yani ABD, AB, Japonya ve Rusya, Kore Cumhuriyeti ve ASEAN ülkeleriyle diyalog ve temas kanalları açık tutulmalı, aynı zamanda bazı somut işbirliği önlemleri uygulanmalı. Bunlar Çin diplomasisinin öncelikli görevidir."

    Aslında Çin çoktan uluslararası işbirliğine girişerek, finans kriziyle mücadele konusunda harekete geçti. Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao, geçen yılın Kasım ayında Washington'da düzenlenen G-20 Finans Zirvesi'ne katıldı. Bu yılın başında Cumhurbaşkanı Hu, Başbakan Wen ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Xi Jinping Amerika, Asya, Afrika, Avrupa ve Latin Amerika ülkelerini ziyaret etti. Çin liderleri, tüm dünyaya uluslararası işbirliğiyle finans krizine birlikte karşı koymaya hazır oldukları mesajını verdi. Çin, somut girişimlerle dünyaya, yalnızca krizle mücadele etmek için işbirliği yapmayı telif eden değil, aynı zamanda bunu hayata geçiren bir ülke olduğunu kanıtladı.

    Çin, finans kriziyle mücadele için işbirliği önerirken, Üçüncü Dünya ülkelerine daha fazla önem verdi. Cumhurbaşkanı Hu, G-20 Finans Zirvesi'nde krizin sadece gelişmiş ülkelerin finans piyasasına ciddi baskı getirmekle kalmayıp, aynı zamanda gelişmekte olan ülkeleri de etkilediğine dikkati çekti. Bu nedenle uluslararası toplum, özellikle gelişmiş ülkelerin etkili önlemler alarak, gelişmekte olan ülkelere, özellikle de Afrika ülkelerine yardım sağlaması gerektiğine işaret eden Hu Jintao, Çin'in bu süreçte etkin rol oynayacağını duyurdu.

    "Çin, sürdürülebilir gelişmeye dayalı dünya ekonomi sistemi, düzenli uluslararası finans sistemi, adil uluslararası ticaret sistemi ile adil ve etkili dünya gelişme sisteminin inşasına hız vermeye devam edecek, kendi gelişmesini gerçekleştirmenin yanı sıra, işbirliği ortaklarımızın, özellikle de gelişmekte olan ülkelerin hassasiyetlerine özen göstereceğiz."

    Finansal krizle mücadele için atılan diplomatik adımlardan biri olarak, Çin, ticari korumacılığı önlemeyi ileri sürdü ve bu konuda somut adımlar da attı. Başbakan Wen'in Şubat ayında gerçekleştirdiği Avrupa ziyaretinden kısa süre sonra Çin, bu kıtaya, Ticaret Bakanı Chen Deming'in başkanlığındaki yatırım ve ticaret ilerletme heyetini göndererek, 15 milyar ABD Doları tutarında alım anlaşmaları imzalandı.

    Çin'in sözleri ve eylemleri, vatandaşlara finans krizinin üstesinden gelme konusunda özgüven verdi ve bu özgüveni uluslararası topluma da aktardı.

    Çin'in diplomatik çalışmaları, uluslararası toplumda kabul ve destek gördü. Brezilya'nın Çin'deki Büyükelçisi Clodoaldo Hugueney, finans krizinin patlak vermesinden bu yana, Çin'in diplomatik alanda aktif tutum alarak, uluslararası işbirliğini güçlendirmesinin, krizin önlenmesi için kritik rol oynayacağını ifade etti.

    "Böyle bir dış politika, finansal krizin önlenmesi için büyük önem taşıyor. Gelişmekte olan Brezilya da Çin'le işbirliği yapmak niyetinde. Aslında Brezilya ve Çin'in ekonomi ve ticaret alanlarında ortak çıkarları bulunuyor. Uluslararası finans sisteminde reformun hızlandırılması, Doha Turu Görüşmeleri ve ticari korumacılıkla mücadele gibi sorunlarda benzer tutum aldık."