NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı, bugün (5 Mart) Brüksel'de başlıyor. Toplantıda NATO ile Rusya arasında Gürcistan'daki çatışma nedeniyle yaklaşık yedi aydır çıkmazda olan ilişkilerin düzeltilmesi yönünde mesajlar verilmesi bekleniyor.
Basına yansıyan haberlere göre, NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer toplantıda Rusya'yla kısa süre önce gerçekleştirilen gayri resmi siyasi temaslar hakkında bilgi verecek. NATO yetkilileri, dışişleri bakanlarının bu bilgiler ışığında bundan sonra Rusya'yla ilişkilerde izlenecek politikaları tartışacaklarını bildirdi. NATO sözcüsü James Appathurai dün düzenlenen basın toplantısında, son Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda bu konuda karar alınması durumunda Rusya'yla "çok kısa bir süre içinde" büyükelçi düzeyinde resmi görüşmelere başlayabileceklerini söyledi. Ancak NATO sözcüsü, Rusya'yla yeniden ilişki kurmanın NATO'nun Rusya'nın Gürcistan'a yaptığı "saldırı" hakkındaki tutumunun değiştiği anlamına gelmeyeceğinin altını çizdi.
Hatırlanacağı gibi, geçen Ağustos ayında Gürcistan ile Rusya arasında patlak veren silahlı çatışmalar üzerine NATO, ABD yönetiminin çizgisini izleyerek Rusya'yla büyükelçi ve daha üst düzeylerdeki düzenli resmi temasları durdurmuştu. Buna bağlı olarak NATO-Rusya ilişkilerinde ciddi gerginlik yaşandı ve "yeni Soğuk Savaş" rüzgarı esmeye başladı. Ancak zamanla Avrupa ülkelerinin büyük çoğunluğu, Rusya'yla gerginliğin enerji dahil çeşitli konularda bu ülkeye bağımlı olan Avrupa'nın çıkarlarına zarar vereceği görüşünde. Fransa, Almanya ve İtalya dahil olmak üzere bazı ülkelerin baskısı üzerine Avrupa Birliği, yeni ilişki kurulmasına ilişkin anlaşma hakkında 2 Aralık'ta Rusya'yla görüşme sürecini başlattı. NATO da Rusya'yla siyasi temaslara yeniden başlama kararı aldı. Bunun ardından NATO Genel Sekreteri Scheffer, Rusya'nın NATO nezdindeki büyükelçisi Dmitri Rogozin'le gizli bir görüşme yaparak ikili temasların yeniden başlatılmasına zemin hazırladı.
NATO-Rusya ilişkilerinin normalleşmesi, ABD'nin tutumuna bağlı. Barack Obama yönetiminin göreve başlaması, buna imkan sağladı. Rusya yönetiminin ABD'nin Doğu Avrupa'da planlanan füze savunma sistemine karşı kurulacak stratejik füze sistemine ara verdikleri yönünde yaptığı açıklama, bir yumuşama sinyali olarak algılandı. Obama yönetimi, buna olumlu bir yanıt olarak Bush yönetiminin izlediği tek taraflılık çizgisini terkettiklerini duyurarak, Rusya'yla daha derin ve daha geniş kapsamlı işbirliği aradıklarını açıkladı. ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden 7 Şubat'ta Münih Güvenlik Konferansı'nda yaptığı konuşmada, Rusya'yla yeniden temaslara başlamak için zamanın geldiğini söyledi. Konferans kapsamında NATO Genel Sekreteri ile Rusya Başbakan Yardımcısı arasında yapılan görüşme ise, NATO ile Rusya arasındaki "buzlar"ın eriyeceği yönünde umut verdi.
Rusya'nın NATO nezdindeki büyükelçisi Rogozin dün Avrupa basınına verdiği demeçte, NATO'nun Rusya'yla ilişkiler konusunda sergilediği olumlu tutumu takdirle karşıladıklarını söyledi. NATO'nun son Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda bu konuda olumlu bir karar alınmasını beklediklerini kaydeden Rus Büyükelçi, 3 Nisan günü yapılacak NATO Zirvesi'nden önce iki taraf arasında ilk resmi zirve görüşmesi yapılmasını istediklerini belirtti.
ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında yarın Cenevre'de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'la görüşerek füze savunma sistemi ile İran ve Afganistan sorunlarını ele alması bekleniyor. ABD Başkanı Barack Obama'nın bundan önce Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'e gönderdiği mektupta Rusya'nın İran'ın nükleer programını engellemesi durumunda Doğu Avrupa'da füze savunma sistemi kurma planını askıya alabileceklerini ima ettiği, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un da Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nün (ISAF) Afganistan'a malzeme ve donanım taşımasına yardımcı olmayı düşündüklerini açıkladığı yönündeki haberler, iki taraf arasındaki ilişkilerin yumuşadığını gösterdi. Gözlemciler, Hillary Clinton'un son Avrupa gezisinin Obama yönetiminin yeni dış politika anlayışlarının başarısı için hayati önem taşıdığına işaret ederek, NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda Rusya'yla ilişkilerin normalleştirilmesine yeşil ışık yakılacağı tahmininde bulundu. Bunun ABD ile Rusya dışişleri bakanları arasında Cenevre'de yapılacak görüşmelere olumlu bir hava yaratacağı savunuldu.
Yorumunuzu Gönderin
NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı, bugün (5 Mart) Brüksel'de başlıyor. Toplantıda NATO ile Rusya arasında Gürcistan'daki çatışma nedeniyle yaklaşık yedi aydır çıkmazda olan ilişkilerin düzeltilmesi yönünde mesajlar verilmesi bekleniyor.
