Tibet'teki kaya resimleri

    Tibet'teki kaya resimleri, esas olarak 1980'li yılların ortasından 1990'lı yılların başlarına kadar olan dönemde fark edildi. Kesin olmayan verilere göre, Tibet Özerk Bölgesi'ne bağlı 14 ilçedeki 60'tan fazla yerde 5000'i aşkın kaya resmi bulunuyor. Bu resimlerin çoğunluğu, Tibet'in batı, kuzey ve Yaluzangbu Nehri'nin orta ve yukarı kesimlerindeki yaylalarda yer alıyor.

    Tibet'in batısındaki kaya resimleri, esas olarak oyma yöntemiyle, az miktardaki resim ise boyayla yapılmış. Bu resimler Ritu ilçesinde yoğun şekilde bulunuyor. Bu bölge, eskiden beri Tibet yaylasını Keşmir, Orta Asya ve Çin'in batı bölgesine bağlayan önemli bir geçittir. Ritu'daki kaya resimlerinin içerik ve tarzlarındaki çok yönlülük, burada çeşitli etnik grupların yaşadığını gösteriyor. Tibet'in batısındaki kaya resimleri, yoğun yerel özellikler taşıyan yayla resimleridir. Büyük çaplı kurban törenleri, ticaretle uğraşan ve göç eden kalabalık gruplar, örgütlü avcılık veya çoban yaşamı gibi temalar, uzun bir süre boyunca Tibet'in batısında çok yüksek bir refah seviyesi olduğuna işaret ediyor.

    Tibet'in kuzeyindeki kaya resimlerinin en önemli iki merkezi, Jialin Dağı ve Namucuo Gölü bölgeleridir. Bölgedeki çobanlar tarafından "kutsal resimler" olarak nitelendirilen Jialin Dağı'ndaki resimler kaya üzerine oyulmuştur. 50'den fazla büyük kaya üzerine oyulmuş hayvan ve insan figürleri ile ağaç ve işaretler, avcılık, yabani yakların evcilleştirilmesi, hayvanları otlatma gibi konular işlemektedir.

    Namucuo Gölü bölgesindeki kaya resimlerine ise, Budizm kültürü hakimdir. Bundan da bu resimlerin, Jialin Dağı'ndaki ve Tibet'in batısındaki kaya resimlerinden çok sonra ortaya çıktığı anlaşılıyor. Bu bölgedeki kaya resimleri arasında, Tibet'te nadir rastlanan fırça ve boya resimleri de bulunuyor. Namucuo Gölü bölgesindeki kaya resimlerinin konu yelpazesi çok geniştir. Diğer kaya resimlerinde sık sık görülen avcılık, hayvancılık, savaş tatbikatı, dans gibi konuların yanı sıra dini simge ve faaliyetlere de rastlanır.