Anhui'de Fener Bayram� ne�esi

    �inlilerin geleneksel bayram� Fener Bayram�, Ay Takvimi'ne g�re yeni y�l�n ilk ay�n�n 15. g�n�nde kutlan�r. Bayram�n ad�ndan da anla��ld��� gibi fener, Fener Bayram� kutlamalar�n�n vazge�ilmez unsurudur. Program�m�z�n bu b�l�m�nde sizlerle birlikte �in'in orta kesiminde yer alan Anhui eyaletinin fenerleriyle �nl� Dongzhi il�esine giderek, fener k�lt�r�n� ve bununla ilgili �rf ve adetleri tan�yal�m.

    Dongzhi il�esi, Anhui eyaletinin g�ney kesimindeki da�l�k b�lgede yer al�r. Burada �retilen fenerler, �in'in k�sa s�re �nce a��klanan Maddi Olmayan K�lt�rel Miraslar Listesi'nde yer ald�. Y�rede yeti�en bambu, a�a� ve sarma��k saplar� ile �e�itli metallerden fener yapma gelene�ini eskiden beri s�rd�ren Dongzhi'de, fener g�sterileri en s�k yap�lan e�lencelerden biridir.

    Dongzhi il�esindeki fener yap�mc�l���n�n kayna��, bundan bin y�l �nceki Tang hanedan� d�nemine uzan�r. Y�rede yap�lan "de�irmen feneri", "alt� hayvanl� fener", "ejderha feneri", "aslan feneri" ve "midye kabu�u feneri" gibi ondan fazla fener �e�idinin baz�lar� y�reye �zg�, baz�lar� ise d��ardan gelmedir. Fener g�sterileri ise halk danslar�, m�zik, zanaatk�rl�k ve dini inan�lar gibi �e�itli alanlardan �zellikler bar�nd�r�r.

    Dongzhi il�esindeki fener yap�m� ve g�sterileri, ailelere dayan�r. �l�eye ba�l� �e�itli nahiye ve kasabalarda ya�ayan yakla��k 20 aile, hem fener yap�m�nda, hem de fener g�sterilerinde ustad�r. Fener g�sterileri, uzun bir tarih boyunca geleneksel Ay Takvimi'ne g�re y�l�n ilk ay�n�n ikinci ve 15. g�n� aras�nda atalar� anma, tanr�lara tapma, k�t�l�kleri uzakla�t�rma ve huzur dileme ama�l� t�renlerde yap�l�rd�.

    Uzun s�reden beri �zg�n fener yap�mc�l��� ile g�sterilerinin korunmas�na b�y�k �nem veren yerel y�netim, 1980'li y�llarda fener k�lt�r� hakk�nda geni� kapsaml� bir ara�t�rma y�r�tt�, 2005'te de bu de�erli halk sanat�n� kurtarmak i�in �zel bir ekip olu�turdu. Dongzhi �l�esi K�lt�r M�d�r� Yard�mc�s� Li Yongzhong, bu konuda �u bilgileri verdi:

    "�l�emize ba�l� 15 nahiye ve kasaban�n yakla��k 100'� a�k�n k�y�nde, fener yap�mc�l��� ve g�sterileri hakk�nda geni� kapsaml� ara�t�rmalar ger�ekle�tirdik. Bu s�rada fener zanaatk�rlar� ve sanat��lar�n� tek tek kayda ge�irdik, fener g�sterilerini de videoya alarak ar�iv olu�turduk. Bu temelde �e�itli koruma �nlemleri belirledik."

    Dongzhi il�esine ba�l� Shicheng nahiyesi, "alt� hayvanl� fener" ad� verilen �zg�n fenerleriyle biliniyor. Budistlerin kutsal mek�nlar�ndan Jiuhua Da��'n�n hemen yan� ba��nda yer ald��� i�in, nahiye sakinlerinin �rf ve adetlerinde Budizm k�lt�r�n�n �zellikleri a��r bas�yor. Jiuhua Da��'ndaki Budist tap�naklarda s�k�a g�r�len siyah aslan, beyaz fil ve geyik gibi alt� hayvan, y�re halk� taraf�ndan u�urlu hayvanlar olarak g�r�ld��� i�in fenerlerde de s�k�a resmedilir. "Alt� hayvanl� fener" asl�nda alt� u�urlu hayvan�n yer ald��� fenerler toplulu�udur.

    Shicheng nahiyesinde "alt� hayvanl� fener" g�sterisinin provas�na kat�lan bir zanaatk�r, heyecan�n� gizleyemeyerek �unlar� s�yledi:

    "Alt� hayvanl� fener g�sterisi, yeni y�l co�kumuzun bir ifadesidir. Bu g�steriyle, tar�mda bol mahsul al�nmas�n� ve ailelerimizin huzurlu ve m�reffeh ya�amas�n� diliyoruz."