Obama döneminde Irak 

    Hasan KANBOLAT-Hürriyet-21.01.2009

    Obama dönemi bugün başlıyor. ABD'nin Yeni Başbakan Yardımcısı Joe Biden'da Irak'ta bütün gruplarla görüştü.

    Biden, 2006'da Irak'ı üçe bölme planı ile tanınıyor. Obama'nın ziyaretinin de beklendiği Irak, 2009'da kritik seçimlere hazırlanıyor. 31 Ocak'da il meclisi seçimleri yapılacak. Irak'ta illerde oluşturulan meclisleri belirleyecek olan bu seçim oldukça önemli. Çünkü, il meclisleri illerde vali dahil olmak üzere bürokrat atamalarını yapmaktadır.

    Irak'da Haziran sonu da ilçe ve belde seçimleri yapılacak. İlçe ve belde meclisleri de kaymakam dahil olmak üzere ilçe ve beldedeki bürokrat atamalarını yapmaktadır. Irak'da Türkmenler hiçbir ilde çoğunluk değil. Ancak, ilçe ve beldelerde çoğunluk oldukları yerler var.

    Süryani ve Yezidi gibi diğer azınlıklar içinde aynı durum geçerlidir. Yeni Irak Anayasası'na göre ilçe meclisi resmi dil bile ilan edebilecek kadar geniş yetkilere sahiptir. Bu nedenle, başta Türkmenler olmak üzere dağınık bir şekilde bulunan azınlıklar için ilçe ve belde meclisi seçimleri ayrı bir önem taşımaktadır.

    Aralık ayında da parlamento seçimleri yapılacak. Ayrıca, 2009 yılı ortalarında SOFA referandumunun yapılması bekleniyor. Cumhurbaşkanlığı Konseyi'nden de onay alan anlaşma, Amerikan askerlerinin, yetkileri ve görev alanlarına getirilen kısıtlamalarla birlikte, üç yıl daha Irak'ta kalmasına olanak veriyor.

    Referandumda güvenlik anlaşması halkoyuyla onaylanmaz ise, Amerikan askerlerinin çok daha erken bir tarihte, muhtemelen 2010 yılı ortalarında çekilmeleri gerekebilecek. Güvenlik anlaşması uyarınca ayrıca Irak'ın toprakları, komşu ülkelere yönelik saldırılar için kullanılamayacak. Kerkük'te de komisyonun çalışmaları sürüyor. 2009 sonu veya 2010 yılında bu ilde yerel seçimlerin yapılması bekleniyor.

    2009'da yapılacak olan seçimlere Gazze'nin nasıl yansıyacağı da merak konusudur. Ortadoğu'nun batısındaki Gazze'deki çatışmalar bölgede radikal grupları ve Batı karşıtlığını güçlendirebilecek gibi görünüyor. Gazze'nin ne ölçüde sandığa yansıyacağı henüz bilinmiyor.

    2009 Irak için seçimler dışında da önemli bir yıl. Şii, Kürt ve Sünnilerden oluşan bloklaşma çözülme eğilimine girdi. Blokların çözülmesi ile birlikte kutuplaşmanın azalması Türkiye gibi ılımlı güçlerin Irak'taki etkisini arttırmaya başladı. İstikrar büyük ölçüde sağlandı.

    Bu nedenle, yatırım programlarının başlatılması bekleniyor. Maliki'nin Irak ordusunu milis güçlerden çıkartarak modern bir ordu haline getirmesi de merkezi otoriteyi güçlendirdi. Bu durumda, Kürtleri oldukça rahatsız etmeye başladı.

    Artık, Obama'nın 2009 yılından itibaren nasıl bir Irak istediğini düşünme zamanı geldi.