Çinlilerin Bahar Bayramı

      Bugün, 26 Ocak. Çin Takvimine göre bugünden itibaren Boğa Yılı'na giren Çinliler, bayramların en önemlisi olan Bahar Bayramı'nı kutlamaya başladı. Tıpkı Batılıların Noel'i gibi, Çinliler için de Bahar Bayramı en önemli bayramdır. İçeriği ve insanların kutlama biçimleri zaman içinde değişmekle birlikte, Bahar Bayramı'nın Çinlilerin yaşamlarındaki ve düşüncelerindeki yeri hiç değişmedi.

      Söylenceye göre Çinlilerin Bahar Bayramı'nı kutlama geleneğinin 4 bin yıllık geçmişi var; ancak başlarda bir bayram günü olarak düzenli biçimde kutlanmamış ve "Bahar Bayramı"olarak adlandırılmamış. M.Ö 2100 yıllarına gelindiğinde, o zamanki Çinliler Jüpiter gezegeninin bir turunu "bir yaş" olarak saptamışlar ve bunu Bahar Bayramı olarak kutlarken kutlamaya da "yaş" demişler. M.Ö. 1000 yılında ise "yıl" sözcüğü kullanılır olmuş. "Yıl", o zamanlar aynı zamanda bol ürün anlamında da kullanılıyormuş. Tarımdan bol ürün alınmasına "bereketli yıl", çok daha bol ürün alınmasına ise "çok bereketli yıl" denmiş.

      Halk arasındaki geleneklere göre ise, Bahar Bayramı, Çin Ay takvimine göre 12. ayın 23. günü başlar, yeni yılın ilk ayının 15. günü kutlanan Yuan Xiao Bayramı'na (Fener Bayramı) kadar yaklaşık üç hafta sürer. Bu süre içindeki en önemli günler 12. ayın 30. gününün gecesi ve yeni yılın ilk ayının ilk günüdür. Bu günler, Bahar Bayramı'nın en neşeli ve en görkemli şekilde kutlandığı günlerdir.

     Bahar Bayramı'nı karşılamak için gerek şehirlerdeki, gerekse köylerdeki Çinliler yoğun hazırlığa girişirler. Köylerde, bayram için hazırlıklar Aralık ayına girilir girilmez başlar. Birçok köylü ailesi evini temizler, çamaşırlarını, yorganlarını yıkar. Bu, eski yıldan kalan kirin temizlenmesi ve Bahar Bayramı'nın yepyeni bir çehre ile kutlanması dileğini ifade eder. Köylüler, bayram sırasında yemekler yapar, konuklarını ağırlamak için pazardan şeker, pasta, et ve meyve gibi yiyecekler alır. Büyük şehirlerde de bayram hazırlıkları çok erken başlar.

      Çin'in çeşitli bölgelerinde insanlar Bahar Bayramı'nı değişik gelenek ve adetlerlerle kutlar. Ancak, Çin'in kuzeyinde olsun, güneyinde olsun yıl sonu gecesinde aile fertlerinin bir araya gelerek kavuşma yemeği yemeleri asla ihmal edilmez. Güney Çin'de yıl sonu akşam yemeğinde genel olarak 10'dan fazla yemek çeşidi vardır. Bu yemekler arasında mutlaka Doufu (soya peyniri) ve balık bulunur; çünkü "soya peyniri" ve "balığın" Çince söylenişi "zenginlik" sözcüğüyle eşseslidir. Kuzey Çin'de ise bütün aile üyeleri birlikte, yıl sonunda akşam yemeği olarak Jiaozi (Türklerin mantısına benzer bir yemek türü) yapar ve sirke ve soya sosuyla beraber neşeyle yerler.

      Yılın son gecesinde hiç uyumama, Çinlilerin eski bir geleneğidir. Bu gece, eski yıl neşe içinde uğurlanır ve yeni yıl karşılanır. Eskiden Çinliler yeni yılı, kötülükleri kovmak için maytap patlatarak da karşılardı. Ancak bu gelenek, güvenlik ve çevre kirliliği gibi sorunlara yol açması nedeniyle Beijing ve diğer büyük şehirlerin merkezlerinde yasaklandı. Çin Ay takvimine göre yeni yılın ilk gününde yediden yetmişe tüm aile fertleri, bayramlık kıyafetlerle ziyarete gelen misafirlerini karşılar ya da akraba, dost ve komşularına giderek bayramlaşırlar. Bu karşılaşmalarda birbirlerine "Yeni yılınız kutlu olsun", "Bahar bayramınız kutlu olsun" gibi iyi dilek sözleri söyleyerek selamlaşırlar. Eve gelen konuklara şeker ve çay ikram edilerek, havadan sudan sohbet edilir.

       Bahar Bayramı'nı kutlama etkinlikleri renkli geçer. Bazı yerlerde yerli operalar, filmler gösterilir, bazı yerlerde Aslan Dansı, Yangge Dansı, uzun sopalar üzerinde yürüme gösterileri ve panayırlar düzenlenir. Yani ülkenin her yerinde neşeli bir bayram havası hüküm sürer. Kapılara bahara ilişkin beyitler ve yeni yıl resimleri yapıştırmak, fener yakmak, Bahar Bayramı'nı kutlama biçimlerinden bazılarıdır. Bayram sırasında halkın mutlu yaşamını, neşeli çalışmaları, çeşitli çiçekleri, dağları, gölleri, ırmakları betimleyen ve pazarlarda satılan yeni yıl resimlerinden satın alınır. Bahar Bayramı sırasında düzenlenen fener festivali de çok canlı kutlama faaliyetlerinden biridir.

       Halkın yaşam düzeyinin yükselmesiyle birlikte Çinlilerin Bahar Bayramı'nı kutlama biçimleri de değişiyor. Örneğin yurt dışı yolculuklar da, Çinlilerin bu bayramı kutlama biçimleri arasında yer aldı.