Reform ve dışa açılmanın değiştirdikleri (V)
Konut koşullarında değişimler

    1978 yılında başlayan reform ve dışa açılma uygulamaları sonucunda Çinlilerin konut koşullarında 30 yılda yaşanan değişimlerin "yerden göğe kadar farklılık yarattığı" ifadesiyle tarif edilmesi, hiç de abartılı değil. Bu değişimleri anlayabilmek için Beijing'de yaşayan Jin Yujun ailesinin yaşadığı farklı evlere birlikte konuk olalım...

    Bu yıl 63 yaşına basan Jin Yujun, emekli bir öğretmen. 1980'li yılların başında eşi ve yeni doğan kızıyla birlikte yalnızca 10 metrekarelik bir odada yaşadığını anlatan Jin, evin durumunu şöyle anlattı: "O zamanki evimiz, küçücüktü. Bir yatak, bir masa ve bir elbise dolabı dışında hiçbir mobilyamız yoktu. Zaten bunların sığacağı yer de yoktu. Bazen eve misafir geldiğinde yürüyecek yer bile kalmazdı."

    Jin'in bahsettiği ev, aslında Beijing'in "Siheyuan" adı verilen geleneksel avlulu evlerinin yalnızca bir odasıydı. Eski toplumda zenginlerin veya devlet yöneticilerinin aile olarak yaşadığı bu avlulu evler, 1980'li yılların başlarına kadar yedi-sekiz aile tarafından paylaşıldı. O zamanlar her aileye yalnızca bir oda düşüyordu. Bu evlerde mutfak, musluk suyu, tuvalet ve hatta çamaşır asma yeri bile ortak kullanılırdı.

    Jin ailesi, o yıllarda yine de şanslıydı. Çünkü o zamanlar birçok aile, konut olarak kullanılan ofis binalarında kalıyordu. İnsanlar, daracık odalarda yaşar, yemeklerini ise koridorlara yerleştirilen ocaklarda pişirirdi. Böyle bir ortamda kişisel gizlilik denen olay, elbette söz konusu değildi. Hangi ailenin ne kadar kömür aldığı, bir öğünde ne yediği, bütün komşuları tarafından bilinirdi. Bu daracık ortamda aileler arasında anlaşmazlıklar ve hatta kavgalar kaçınılmazdı.

"Siheyuan" adı verilen geleneksel avlulu ev

Tıklım tıklım dolu koridor

1980'li yıllardaki mobilyalar

    Reform ve dışa açılmanın ilk yıllarında şehir nüfusundaki hızlı artışlara rağmen, konut inşasına yapılan harcamalar milli gelirin yüzde 1'ini bile geçmiyordu. Vatandaşların tek konut kaynağı, çalıştıkları kurumlar tarafından ücretsiz dağıtılan evlerdi.

    Evin küçük kızının büyümesiyle avlulu evdeki tek oda, Jin ailesine dar gelmeye başladı. O zaman bir apartman dairesine sahip olmak istediğini belirten Bay Jin, o gün için bunun bir hayal olduğunun da bilincindeydi.

    Jin ailesinin hayali, 1997 yılında gerçekleşti. Aile o yıl Bay Jin'in çalıştığı kurum tarafından dağıtılan 80 metrekarelik bir daireye yerleşti. İki oda ve bir salonlu bu daire, 18 katlı bir binanın sekizinci katındaydı. Yeni ev, en çok Jin'in kızı Jin Di'yi sevindirdi. Jin Di, o evden bahsederken, "İlk defa çok katlı bir binada oturmaktan, üstelik de kendime ait bir odaya sahip olmaktan çok çok mutlu olmuştum. O ev, o zaman benim için bir cennetti."

    Ancak o yıllarda Jin ailesi gibi şanslı olanların sayısı, son derece sınırlıydı. Bu durum, 1998'e gelindiğinde kökten değişti. Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşundan itibaren onlarca yıl uygulanan ücretsiz konut dağıtım sistemine o yıl son verildi. Ev dağıtmanın yerini konut yardım parasının almasıyla, vatandaşlar ya konut fonu ya da banka kredisiyle konut almaya başladı.

    Yaşam düzeyinin yükselmesiyle birlikte gençler, anne babalarıyla aynı evde yaşamak yerine, artık kendilerine ait bir eve sahip olmak istedi. Üniversiteden mezun olduktan sonra bir bilişim şirketine giren Jin Di, 2004'te nişanlısıyla birlikte krediyle bir ev satın aldı. Üstelik Di'nin evi, babasının evinden çok daha geniş ve kullanışlı; bulunduğu sitenin ortamı da oldukça güzel...

    Reform ve dışa açılma politikasının uygulandığı son 30 yılda, Çin'de şehirli vatandaşların kişi başına düşen konut alanı 1978 yılındaki 6.7 metrekareden 2007 yılında 26 metrekareye yükseldi. Vatandaşların ev sahibi olma isteğini karşılamak için Çin hükümeti, 2008'de düşük gelirli vatandaşların temel konut ihtiyacını karşılamak üzere 100 milyar yuandan fazla yatırım yaptı. Devletin bu alanda önümüzdeki üç yılda yapacağı harcamalar ise 900 milyar yuanı bulacak.

Satılık daireler

Yeni evlerin iç dekorasyonu