Gazze'de ne zaman ateşkes yapılır?

    İsrail'in Gazze'de sürdürdüğü askeri operasyonda ölen ve yaralananların sayısı sürekli artıyor. Mısır'ın ateşkes için harcadığı çabalarda gelişme kaydedilmesine rağmen, taraflar arasında barış sağlanabileceği yönünde büyük ümitler yok. İşte bu koşullada akla gelen soru, Gazze'de ateşkesin ne zaman sağlanabileceği...

    İsrail Gazze'de başlattığı askeri operasyona devam ediyor. İsrail Başbakanı Ehud Olmert başta olmak üzere yetkililer, askeri operasyonun hedefine yaklaştığı yönünde sinyaller verdi. Ancak diğer yandan da, operasyonun başladığı ilk günlerde çağrılan yedek askerler 11 Ocak akşamı gizlice Gazze Şeridi'ne girdi. Bir üst düzey İsrailli yetkili, yedek askerlerin Gazze'ye girmesiyle, Gazze'de daha büyük çaplı bir askeri operasyon başlatmayı ve İslami Direniş Hareketi Hamas'a daha yoğun baskı yapmayı hedeflediklerini söyledi. İsrail Başbakanı'nın sözcüsü Mark Regev de dün (12 Ocak) yaptığı konuşmada, Hamas'a karşı sonuna kadar caydırıcı güç kullanacaklarını, bunun çok önemli olduğunu belirtti. Olmert ise aynı gün, ancak Gazze'deki silahlı güçlerin İsrail'e saldıramayacak hale gelmesi ve Gazze'de silah kaçakçılığının önlenmesi durumunda, İsrail'in askeri operasyonu durduracağını tekrarladı.

    Regev dün yaptığı konuşmada, önümüzdeki dönemde Gazze sorununun çözümünde askeri operasyon ile Mısır tarafının diplomatik görüşme çabalarına aynı derecede önem verileceğini belirtti. Son iki günde alınan askeri istihbarata göre Hamas askeri operasyonlarda ağır darbe yedi. İsrail kara kuvvetleri, 10 Ocak'ta Hamas'ın roket saldırılarının sorumlusu Amir Mansi'yi öldürdü, 11 Ocak'ta da Hamas silahlı güçlerinin komutanı ve Gazze'deki beş büyük askeri savunma bölgesinden biri olan Orta Gazze bölgesinin komutanı Ahmed Cabari'nin Gazze'nin kuzeyindeki evini bombaladı.

    Diplomatik çabalar bakımından Hamas'la siyasi diyalog yapmayı reddeden İsrail, Mısır'la temaslarda bulunarak Mısır ve Fransa tarafından ileri sürülen ateşkes anlaşmasını ele aldığını açıkladı. Son iki gün içinde Almanya, Türkiye ve NATO başta olmak üzere çeşitli ülkeler ve uluslararası örgütlerin liderleri de, Orta Doğu'yu ziyaret ederek ateşkes çağrısı yapmanın yanı sıra, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1860 sayılı kararında ileri sürülen silah kaçakçılığının önlenmesi için çaba harcıyor. Bunun amacı, Hamas'ın silah kaçakçılığı yapmasını önleyecek bir mekanizma kurulmasıdır. ABD Başkanı George W. Bush ise görevden ayrılmadan önce düzenlediği son basın toplantısında, Hamas'ın İsrail'e roket saldırılarını durdurmasının, Gazze'de ateşkes yapılmasının tek koşulu olduğunu yineledi. Hamas lideri İsmail Haniye ise, yaptığı televizyon konuşmasında, İsrail askerlerinin geri çekilmesine ve Gazze sınır kapısının yeniden açılmasına yardımcı olacak herhangi bir ateşkes kararını destekleyeceklerini belirtti.

    Gözlemciler, çatışan iki taraf arasında ateşkes konusunda farklı düşünceler bulunduğuna dikkat çekiyor. İsrail tarafı, Gazze Şeridi'nde uluslararası güvenlik denetim mekanizması oluşturulması için daha fazla zaman kazanmak istiyor. Böylece askerler Gazze'de ilerlerken ölü ve yaralı sayısının artması önlenebilecek; aynı zamanda öngörülen hedeflere ulaşılabilecek. Bu, İsrail'in en temel çıkarıdır. Hamas ise Gazze kentinde vargücüyle savaşmaktan vazgeçmemesine rağmen, bu durum uzun sürerse büyük zarar görecek. Dolayısıyla Hamas'ın gücünü koruyarak savaştan çekilmeyi düşünmesi gerekiyor.

    Şu anki duruma bakıldığında Gazze'de ne zaman ateşkes sağlanabileceğini kimse tahmin edemiyor. Edinilen bilgilere göre Arap Birliği, önümüzdeki hafta Kuveyt'te düzenlenecek ekonomi zirvesinde Gazze'nin yeniden yapılanmasının tartışılması için hazırlık yapıyor. Ayrıca Avrupa Birliği dönem başkanlığını yürüten Çek Cumhuriyeti tarafından dün yapılan açıklamada, Gazze'ye yardım konusunda uluslararası toplantı düzenlenmesi planlandığı bildirildi. Gözlemciler, önümüzdeki birkaç günün ateşkes açısından kritik bir dönem olacağını, ateşkes için yapılan arabuluculuk çabalarının başarıya ulaşıp ulaşamayacağının zamanla belli olacağını dile getirdi.