Çin-Cezayir ekonomik işbirliği yoğunlaşıyor

  Çin ile Cezayir arasında diplomatik ilişkilerin kurulduğu 20 Aralık 1958 tarihinden sonra iki ülke arasında Eylül 1964'de ilk hükümetlerarası anlaşması imzalandı. Mayıs 1979 ve Ekim 1999'da iki yeni ticaret anlaşması daha imzalandı. Ekim 1996'da iki ülke arasında ticareti koruma anlaşması, Kasım 2006'da ise çift taraflı vergi muafiyeti anlaşması imzalandı.

  Çin ile Cezayir arasındaki iyi siyasi ilişkiler, ikili ekonomik ve ticari işbirliği için sağlam bir temel hazırladı. Özellikle son yıllarda, Çin'de reform ve dışa açılma siyasetinin uygulanması sayesinde kapsamlı devlet gücü sürekli olarak arttı. Cezayir'deki durum da günden güne istikrara kavuşma doğrultusunda ilerliyor. İki ülke arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinde iyi bir gelişme eğilimi görülüyor. Hükümetlerin büyük desteği ve işletmelerinin ortak çabalarıyla, iki ülke arasında ticaret, enerji, altyapı tesislerinin inşası ve güneş enerjisi kullanımı gibi alanlarda yapılan işbirliği sorunsuz olarak sürüyor.

  Çin Ticaret Bakanlığı Batı Asya-Afrika Müdürlüğü Afrika Dairesi Başkanı Xie Zhongmei muhabirimize veridği demeçte, sözlerine Çin-Cezayir arasındaki ekonomik işbirliğinin durumundan başladı.

"2007 yılında Çin ile Cezayir arasındaki ticaret hacmi, 2006 yılına göre yüzde 83 artarak 3 milyar 830 milyon Amerikan Dolarına ulaştı. 2008 yılının ilk yedi ayı içinde ikili ticaret hacmi, yüzde 32 oranında artarak 2 milyar 530 milyon doları buldu. Cezayir, ülkemizin 6. büyük ticaret ortağı haline geldi. Çin'in Cezayir'e ihraç ettiği malların başında makine ve elektrikli mallar, otomobil ve yedek parçaları, tekstil ve konfeksiyon geliyor. Cezayir'den ithal ettiğimiz mal ise ham petroldür."

Xie, Haziran 2008'e kadar Çin'in Cezayir'de esas olarak gaz ve petrol alanına yaptığı toplam yatırımın 640 milyon Amerikan dolarına ulaştığını söyledi.

"Kuzey Afrika'daki Petrol Deposu" olarak adlandırılan Cezayir, Afrika'da petrol ve doğal gaz üreten önemli bir ülke olduğu gibi, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü içindeki ikinci en büyük doğal gaz üreticisi ülke. Cezayir ekonomisinin belkemiği sektörü olan petrol ve doğal gazın üretim değeri, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 30'unu oluşturuyor. Bu alandan elde edilen vergi geliri, ülkenin mali gelirinin yüzde 60'nı geçiyor. Petrol ve doğal gaz ihracat miktarı, ülkenin ihracat toplamının yüzde 98'ini oluşturuyor.

Son yıllarda Çin ekonomik gelişmesinden doğan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için Çin Kimya-Petrol Grubu ve Çin Petrol ve Doğal Gaz Grubu, 2000 ve 2001 yıllarından bu yana her yıl Cezayir'e enerji piyasasını geliştirmek için personel gönderiyor. Shanghai Yabancı Diller Üniversitesi bilimsel Araştırma Bölümü'nden enerji uzmanı Wang Youyong, Çin ile Cezayir arasındaki enerji alanında işbirliğinin tamamlayıcı niteliklere sahip olduğunu, iki taraf arasında işbirliğinin geç başlamısına rağmen, bu alanda nispeten büyük başarılar elde ettiğine işaret ederek şöyle konuştu:

"Petrol ithal eden ülke olarak Çin, ithalat güvenliğine önem veriyor. Hem yatırım ithal edilerek stratejik petrol stoku oluşturulması hem de yurtdışına yatırım yapılarak yabancı ülkelerde petrol güç merkezi kurulması gerekiyor. Petrol ihraç eden ülke olarak Cezayir de, ihracat güvenliğine önem veriyor. Cezayir'in hem piyasada payını kontrol altına almak için petrol ithal ülkelere yatırım yapması hem de piyasayı koruyup genişletmek için yatırım çekerek petrol üretim kapasitesini genişletmesi gerekiyor. Dolayısıyla iki tarafın petrol alanına karşılıklı olarak yatırım yapması, iki ülkenin stratejik çıkarlarına uygun olduğu gibi ortak kazanç gerçekleştirilmesini de sağlıyor."

Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao'nun Şubat 2004'de yaptığı Cezayir ziyareti sırasında, iki ülke arasında "Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Kalkınma ve Reform Komitesi ile Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Enerji ve Maden Bakanlığı Arasında Enerji ve Maden Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması" imzalandı. İki taraf, iki ülke arasında enerji alanında işbirliğinin yapılmasının, büyük tamamlayıcı niteliklere sahip olarak her iki taraf için de büyük stratejik önem taşıdığını savunuyor. İki taraf, petrol ve doğal gaz alanındaki işbirliğini genişletmek için etkili önlemler alınmasını kabul etti.