Çin ordusunun şeffaflığı artıyor

   Reform ve dışa açılmayla birlikte askeri alandaki dış temas ve işbirliğini de durmadan yoğunlaştıran Çin Halk Kurtuluş Ordusu, bugüne kadar 150'yi aşkın ülkeyle askeri alanda düzenli ilişki kurdu, onlarca ülkeyle de yıllık savunma ve güvenlik istişareleri yaptı. Dış temas ve işbirliğinin yoğunlaşmasına paralel olarak Çin ordusu her geçen gün daha şeffaf hale geliyor.

    Çin Cumhurbaşkanı ve Merkezi Askeri Komisyon Başkanı Hu Jintao'nun 11 Aralık günü Beijing'de Rusya Savunma Bakanı Anatoli Serdyukov'u kabul etmesi, Çin liderlerinin askeri diplomaside bizzat yer almasının bir örneği. Geçen 30 yıl içinde Çin ordusu, gerek liderlik kademesinde gerekse diğer kademelerde dış temasları yoğun biçimde sürdürdü.

    Karşılıklı ziyaretlerin yanı sıra ortak askeri tatbikatlar da Çin'in askeri diplomasisinin önemli bir parçası haline geldi. Çin Halk Kurtuluş Ordusu, Ekim 2002'den bu yana 11 ülkeyle toplam 16 ortak askeri tatbikat gerçekleştirdi. Çin ve Hindistan orduları arasında bu ay Hindistan'da yapılan "Elele 2008" kara tatbikatı, bunun son örneği oldu. Çin Halk Kurtuluş Ordusu Genelkurmay Başkan Yardımcısı Ma Xiaotian, tatbikatı izledikten sonra şunları söyledi:

    "Tatbikat kapsamında derinleştirilen karşılıklı iletişim sayesinde, hem ordularımız arası deneyim paylaşımı sağlandı, hem de karşılıklı anlayış ve dostluk pekiştirildi."

    Çin ordusu, yurtdışında ortak tatbikat gerçekleştirmenin yanı sıra, yabancı askeri yetkilileri de Çin'de düzenlenen tatbikatlara davet etti. Örneğin Çin ordusunun Eylül ayında İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde düzenlediği tatbikatı 36 ülkeden askeri heyet ve gözlemci izledi. Tatbikatı izleyerek Çin ordusunun dışa açılma arzusuna yakından tanık olduklarını belirten Bangladeşli askeri gözlemci Rıza Hassan, şu değerlendirmede bulundu:

    "Çin ordusu, tatbikatlarına yabancı askeri gözlemci davet ederek çok olumlu bir sinyal veriyor. Bu da, askeri alandaki işbirliğiyle ülkeler arasındaki dostluğu pekiştirmektir."

Yeni Zelanda'dan gelen askeri gözlemci Grant Motley ise şöyle konuştu:

    "Tatbikatı izlemekle Çin'in savunma politikasını ve askeri alanda kaydettiği ilerlemeleri yakından tanıma imkânı buldum. Aynı zamanda askeri konularda görüş alışverişinde de bulunduk."

Çin ordusunun terörle mücadele alanında çok taraflı askeri tatbikatlara katılması, askeri tatbikatlara yabancı askeri gözlemci davet etmesi ve stratejik füze birliklerinin kapısını yabancı konuklara açması, Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun dış temas ve işbirliğinin durmadan genişlediğinin göstergeleri... Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Güvenlik ve Strateji Merkezi Müdür Yardımcısı Gao Zugui, ortak askeri tatbikat düzenlenmesinin Çin ordusunun şeffaflığını artırdığını ve dünyanın Çin'in savunma politikası ve askeri çalışmalarını daha yakından tanımasını sağladığını söyleyerek şunları kaydetti:

"Çin ordusu, dışa açıklık ve özgüven ruhuyla uluslararası toplumla iletişimde bulunarak karşılıklı anlayış ve güveni artırmak için yoğun çaba harcıyor. Bu, uluslararası toplumla birlikte güvenliğin sağlanmasına önemli katkı yapmaktadır."

    Çin'in askeri diplomasisinin diğer bir önemli parçası, Birleşmiş Milletler tarafından gerçekleştirilen barış harekâtlarına katılmak oldu. Çin, BM barış harekâtlarına bugüne kadar 8 binden fazla asker göndererek barış harekâtlarına en çok asker gönderen BM Güvenlik Konseyi üyesi oldu. Bunun yanı sıra çoğunluğu askerlerden oluşan Çin uluslararası arama-kurtarma ekipleri, 14 ülkede insani yardım operasyonlarına katıldı.

    Ordusunun gelişmesinin bazı ülkelerde yarattığı kaygılara karşı Çin, 2007'de Birleşmiş Milletler'in Askeri Harcamalarda Şeffaflık sistemine katıldı. Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü araştırmacılarından Gao Zugui, bunun Çin'in askeri alandaki karşılıklı güveni artırma arzusunun bir göstergesi olduğunu savunarak sözlerini şöyle sürdürdü:  

    "Bu uygulamayla uluslararası toplum, Çin'in askeri harcamaları hakkında daha fazla bilgiye sahip oldu. Bunun Çin'in askeri şeffaflığını genişletmesinin önemli bir gösterge olduğunu düşünüyorum."

    Bunun yanı sıra Çin, savunma ve ordu yapılanması ile askeri kontrol, uzay çalışmaları ve benzeri konularda bir dizi beyaz kitap yayımlayarak ordu ve silah donanımlarındaki gelişmeleri tüm dünyaya tanıttı. Bağımsız ve barışçı dış politika ile savunmaya dayalı askeri politika izleyen Çin ordusunun askeri alanda çok yönlü ve geniş kapsamlı dışa açılma sistemi oluşturduğuna dikkat çeken Çin Milli Savunma Akademisi öğretim görevlilerinden Prof. Meng Xiangqing, her geçen gün daha da yoğunlaşan askeri diplomasinin reform ve dışa açılmanın bir sonucu olduğunun altını çizerek şunları belirtti:

    "Askeri alanda gittikçe yoğunlaşan dış temaslar, Çin ordusunun barışseverliğini ve barışı koruma kararlılığını göstermenin yanı sıra, dünyanın Çin'i tanımasına ve Çin'e güvenmesine önemli katkı yapıyor. Askeri diplomasi, reform ve dışa açılmanın önemli bir parçasını oluşturuyor."