İran hava savunmasını güçlendiriyor

    İran ile Rusya arasında İran'da S-300 tipi füzelerden oluşan hava savunma sistemi kurulması konusunda anlaşma sağlandığı ve sistemin parçalarının İran'a teslim edilmeye başladığı İranlı yetkililerce doğrulandı. Gözlemciler, İran'ın Rusya'dan böyle bir sistem alarak hava savunma gücünü artırmasının büyük stratejik önem taşıdığına işaret ediyor.

    İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkan Yardımcısı İsmail Kusari dün (21 Aralık) yaptığı açıklamada, söz konusu ileri hava savunma füze sistemini sınır bölgelerinde konuşlandıracaklarını belirtti. Ancak S-300 tipi füzelerden oluşan söz konusu hava savunma sisteminin İran'a teslim edildiğine dair haberler, henüz Rusya makamları tarafından doğrulanmış değil. Rus Haber Ajansı'nın, isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynağa dayanarak kısa süre önce verdiği haberde ise, Rusya'nın daha önce İran'a TOR-M1 tipi karadan havaya füzeler sattığı, şimdi ise S-300 füzelerinden oluşan hava savunma sisteminin satışına ilişkin sözleşmenin gereklerini uygulamaya başladığı ileri sürüldü. Buna karşın Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Andrey Nesterenko Ekim ayında yaptığı açıklamada, İran'a S-300 füzeleri satmayı planladıkları yönündeki iddiaları yalanlamıştı. "İstikrarsız bölgeler"de bulunan ülkelere bu tür silahlar satmaktan kaçındıklarını söyleyen sözcü, Rusya yönetiminin herhangi bir silah satışına karar verirken, silahların gideceği bölgelerdeki askeri denge ile güvenlik ve istikrarın korunmasına özen gösterdiğinin altını çizdi.

    İran ordusunun hava savunma sistemi, bir yıl önce 700 milyon dolar karşılığında Rusya'dan satın alınan TOR-M1 füze sistemlerine dayanıyor. Menzili bin ile 2 bin metre arasında değişen kısa menzilli bir füze olan TOR-M1 füzesi, aynı anda en fazla iki hedefi vurabilecek güçte. Buna karşın S-300 tipi füzelere dayanan hava savunma sistemi, Rus ordusunun sahip olduğu en ileri hava savunma sistemlerinden biridir. Amerikan Patriot sistemine benzer özelliklere sahip bu sistem, aynı anda 100 noktayı hedef alabilecek ve balistik füzeleri engelleyebilecek güçtedir. Menzili 120 kilometreyi bulan bu yeni sistem, İran'ın uzun menzilli hava savunma sistemi ihtiyacını karşılıyor.

    Askeri uzmanlar, İran'ın S-300 hava savunma sistemini konuşlandırarak, olası bir savaşta İsrail'den gelebilecek saldırıları etkili bir biçimde önleme gücü elde edeceğine dikkat çekiyor. Hatırlanacağı gibi İsrail'in geçen Haziran ayında 100'den fazla F-15 ve F-16 savaş uçağıyla gerçekleştirdiği büyük çaplı hava tatbikatında, İran'ın Natanz nükleer tesislerine saldırı taktiklerine ağırlık verilmişti. İran da, nükleer tesislerine ABD ve İsrail'den gelebilecek saldırılara karşı hava savunmasını güçlendirmek için yoğun çaba harcıyor.

    Başta ABD olmak üzere Batılı ülkeler, Rusya'nın İran'a S-300 hava savunma sistemi satmasını engellemek için yoğun girişimlerde bulunarak, böyle ileri bir sistemi İran'a satmakla, İran'ın nükleer faaliyetlerini engelleme çabalarını başarısızlığa sürükleyeceği konusunda Rusya'yı uyarmıştı. Rusya'nın girişimlerinden büyük rahatsızlık duyan İsrail de Savunma Bakanlığı'nın üst düzey yetkililerini Moskova'ya gönderdi. Rusya'dan S-300 füzeleri satmamasını isteyen İsrailli yetkililer, "düşmanlara bu tür tehlikeli silahlar satılmasının bölge barışına hiçbir yarar getirmeyeceğini"ni belirtti.

    Gözlemciler, Batı ülkelerinin İran'ın nükleer silah geliştirme girişimlerinde bulunduğu iddiasıyla bu ülkeye uluslararası yaptırım uygulanması için yoğun çaba harcadığına dikkat çekiyor. İran nükleer krizinde herhangi bir çözüm sinyali görülmemesi ve İran yönetiminin uranyum zenginleştirme faaliyetlerine ara vermeme tutumunda ısrar etmesi nedeniyle, sorunun çözümü için silah zoru kullanılması olasılığı hâlâ bulunuyor. S-300 hava savunma sistemi satın alarak İran, hava savunma gücünü büyük ölçüde artırarak nükleer görüşmelerde yeni bir koz elde etmiş ve daha fazla zaman kazanmış olacaktır.