Irak'a süpriz bir ziyaret yapan İngiltere Başbakanı Gordon Brown ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki tarafından dün (17 Aralık) yayımlanan ortak bildiride, Irak'ta konuşlanan İngiliz askeri birliğinin gelecek yılın Temmuz ayına kadar geri çekileceği ve Irak'ta 5 yılı aşkın bir süredir yürüttüğü askeri görevin sona ereceği duyuruldu. Böylece İngilizlerin uzun zamandan beri beklediği geri çekilme takvimi belli oldu. Ancak Brown başkanlığındaki İşçi Partisi hükümeti yine de Irak Savaşı nedeniyle eleştirilerle karşı karşıya kalacak.
Brown dün Maliki'yle görüştükten sonra düzenlenen basın toplantısında, İngiliz askeri birliğinin görev süresinin 31 Mayıs 2009'dan önce bitmesi, bu tarihi izleyen iki ay içinde Irak'tan çekilmesi ve geride sadece 200-300 askeri danışmanın kalmasını Irak Başbakanıyla birlikte kararlaştırdıklarını bildirdi. Brown, Irak'ın ekonomik durumunun gelecekte daha iyi olacağına ve güvenlik durumunun da İngiliz birliğinin ülkeye girdiği zamankine göre çok iyileştiğini söyledi ve bu nedenle İngiliz birliğin görevini tamamlamak üzere olduğunu belirtti. İngiltere ve Irak başbakanlarının ortak bildirisinde, İngiltere-Irak ilişkilerinin yeni bir aşamaya gireceği ve iki ülkenin her alandaki işbirliğini güçlendireceği vurgulandı.
Irak Savaşı'nın başlatıldığı 2003 yılından bu yana, İngiltere'deki savaş karşıtı protestolar hiç dinmedi. İşçi Partisi hükümetinin Irak'taki askerlerin geri çekmesini isteyen sesler hep yüksekti. Başbakan Brown geçen yıl yaptığı konuşmada, Irak'taki İngiliz askerlerinin sayısında bu yılın bahar mevsiminde 2500 kişilik bir azaltma yapılacağını duyurmuştu; ancak Nisan ayına gelindiğinde o zamanki Savunma Bakanı Des Browne, İngiliz birliğinin konuşlandığı Basra bölgesinde güvenlik durumu sürekli olarak kötüleştiği gerekçesiyle, askerleri geri çekme planının geçici olarak durdurulacağını ilan etti. Şu an yaklaşık 4100 İngiliz askeri Basra bölgesinde görev yapıyor.
Gözlemciler, İngiltere'nin bu defa asker çekme takvimi belirlemesinin şu nedenlerden kaynaklandığını belirttiler:
Öncelikle, Irak Savaşı'nın patlak vermesinden bu yana geçen 5 yıl içinde Irak'ta görev yapan İngiliz askerleri sık sık saldırıya uğradı ve 178 kayıp verildi. Yurtiçindeki kamuoyunun ve muhalefet partilerinin sürekli eleştirilerine uğrayan İşçi Partisi hükümeti, çoktan beri Irak Savaşı batağından kurtulmak istiyor. Ancak Irak'taki güvenlik durumunda uzun süredir iyileşme olmadı. İngiliz askeri birliği, Basra bölgesindeki güvenliğin son dönemde iyileştiğini ve bu nedenle ülkede kalmaya devam edilmesine gerek bulunmadığını savunuyor. Üstelik İngiliz ordusu, Afganistan'da Taliban güçleriyle savaş görevi de yapıyor. İngiliz askerleri, iki cephede savaşa girilmesi nedeniyle yoruluyor ve moralleri bozuluyor. Özellikle son dönemde Afganistan'daki terörle mücadelede durum daha da ciddileşiyor. Afganistan'daki terörle mücadele savaşının İngiltere için daha önemli olduğunu savunan Brown hükümeti, Irak'tan asker çektikten sonra Afganistan sorununun çözümüne yoğunlaşmak istiyor. Bu da, ABD'nin Irak ve Afganistan savaşlarında attığı adımlara uyuyor. ABD kısa süre önce NATO'ya Afganistan'a askeri takviyesinde bulunma çağrısı yaptı. İngiltere hükümeti ise, Irak'tan asker çektikten sonra Afganistan'daki askeri gücünü arttırma sözü verdi. İngiliz kamuoyunda, İngiltere'nin Irak'tan çektiği askerleri hemen Afganistan'a kaydırmayacağı, ancak Afganistan'a en kısa zamanda malzeme ve silah donanımı göndereceği görüşü hakim.
Diğer yandan, Irak hükümeti de yabancı birliklerin geri çekilmesiyle, güvenlik durumunu kontrol etme ve devlet yönetme güvenini ve kabiliyetini göstermek istiyor. Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Ekim ayında İngiliz basınına verdiği demeçte, İngiliz askerlerine yürüttükleri görev için teşekkür etmiş, ancak İngiliz askerinin ülkede kalıp asayişi sağlamasına artık gerek bulunmadığını belirtmişti. Irak hükümetinde önceki gün onaylanan bir plan taslağında, ABD ordusu dışındaki tüm yabancı birliklerin Temmuz 2009'dan önce Irak'tan tümüyle geri çekilmesi istendi. BM'nin izniyle kurulan çok uluslu gücün görev süresinin uzaltılması için Irak'ın başvuruda bulunmayacağı da bildirildi.
Ancak gözlemciler, Brown'un asker çekme takvimini ilan etmesinden sonra bile, İngiliz halkından olumlu karşılık görmeyebileceğini savunuyor. İngiltere'deki siyasi partiler ve halk, Irak Savaşı'nın gözden geçirilmesine ve savaşı başlatma nedeniyle ilgili araştırmalara şimdi daha çok önem veriyor. Muhalefet partileri ve diğer bazı partiler, İşçi Partisi hükümetinden, Irak Savaşı'nın başlatılma nedeni hakkında araştırma yapması ve bununla ilgili takvimi belirlemesini istedi. Edinilen bilgiye göre, İngiltere Başbakanı Brown, Irak'ta konuşlanan İngiliz askerlerinin çekilmesi hakkında bugün Awam Kamarası'nda açıklama yapacak. Bu nedenle Brown hükümetinin daha çok eleştiriyle karşılaşması bekleniyor.
Yorumunuzu Gönderin
Irak'a süpriz bir ziyaret yapan İngiltere Başbakanı Gordon Brown ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki tarafından dün (17 Aralık) yayımlanan ortak bildiride, Irak'ta konuşlanan İngiliz askeri birliğinin gelecek yılın Temmuz ayına kadar geri çekileceği ve Irak'ta 5 yılı aşkın bir süredir yürüttüğü askeri görevin sona ereceği duyuruldu. Böylece İngilizlerin uzun zamandan beri beklediği geri çekilme takvimi belli oldu. Ancak Brown başkanlığındaki İşçi Partisi hükümeti yine de Irak Savaşı nedeniyle eleştirilerle karşı karşıya kalacak.
