Avrupa'da zehirli domuz etiyle mücadele

    AB Komisyonu tarafından dün yapılan açıklamada, İrlanda'nın zehirli dioksin maddesi içeren domuz eti ürünlerinin Avrupalı tüketicilere zarar vermemesi ve gıda piyasasının güvenliğinin sağlanması amacıyla, AB üyelerinden İrlanda'dan yapılan domuz eti ithalatına ciddi sınırlamalar getirmesi istendi. 10 küsur yıl önceki deli dana paniği ve son iki yıl içinde Almanya'da yaşanan çürük et ve İtalya'da meydana gelen zehirli peynir olaylarından sonra, İrlanda'nın zehirli dioksin içeren domuz etleri, son günlerde Avrupa ülkelerinin hükümetleri ve halklarının hararetle tartıştığı ortak konu haline geldi.

    Hatırlanacağı gibi İrlanda hükümeti tarafından 6 Aralık'ta yapılan duyuruda, İrlanda Gıda Güvenliği Bürosu'nun olağan denetimlerinde, mezbahada kesilen domuzlarda zehirli dioksin maddesinin bulunduğu, domuz etinde bulunan dioksin miktarının AB'nin güvenlik kıstaslarının 80-200 katına ulaştığı ve bu nedenle İrlanda hükümetinin 1 Eylül'den sonra İrlanda'dan ihraç edilen bütün domuz eti ürünlerini geri toplatma kararı aldığı açıklandı. Bunun ardından İrlanda hükümetinden bir yetkili 7 Aralık'ta bir açıklama yaparak, dioksinli domuz etlerinin ABD ve Çin'in de aralarında bulunduğu 25 ülkeye ihraç edildiğini duyurdu.

    Dünyanın başlıca domuz eti ürünleri ihraç eden ülkelerinden biri olan İrlanda'da, her yıl 3 milyonu aşkın domuz kesiliyor. Ülkede domuz eti ürünlerinin yıllık ihracat hacmi 470 milyon ABD dolarını buluyor. Ürünler esas olarak İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya gibi Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor. Bu olaya büyük önem veren Avrupa ülkeleri, 7 Aralık'tan itibaren tüm süpermarketlerden İrlanda kaynaklı domuz eti ürünlerini toplattı.

    Bu büyük çaplı gıda kirliliği olayına, AB kuruluşları ve üye ülkelerin hemen müdahale etmesi ve zamanında önlem alınması sayesinde, zehirli domuz etlerinin tüketicilerin sağlığına ciddi zararlar getirmeyeceği açıklandı. AB Komisyonu'nun kamu sağlığı işlerinden sorumlu üyesi Androulla Vassiliou, dün verdiği demeçte, AB'nin İrlanda hükümetince alınan acil önlemlerden memnuniyet duyduğunu ve ek önlemlerle bu olayın yol açtığı zararların azaltılması gerektiğini söyledi.

    AB Komisyonu sözcüsü aynı gün yaptığı açıklamada, İrlanda kaynaklı domuz eti ürünlerine yasak getirilmesi için henüz erken olduğunu, çünkü İrlanda hükümetinin aldığı önlemlerle zehirli domuz etinin üretim ve ihracatının etkili şekilde önlendiğini ifade etti. İrlanda Domuz Eti Üreticileri Birliği tarafından yapılan açıklamada ise, dioksinli domuz yemlerinin tek bir kaynaktan geldiğine ve şu anda kirlilik kaynağının kontrol altına alındığına işaret edildi.

    İngiltere'nin Londra Kraliyet Koleji'nden uzmanlar, zehirli maddelerin insan vücudunda birikmesi için uzun bir süreye ihtiyaç olduğunu, dolayısıyla kısa bir süre içinde alınan dioksinin vücuda ciddi zararlar vermeyeceğini belirtti. İrlandalı yetkililer de ciddi denetimlerden sonra domuz eti ürünlerinin birkaç gün içinde yeniden raflara konulacağını açıkladı.

    1999 yılında Belçika, Hollanda, Fransa ve Almanya'da ardı ardına dioksinli yem olayları yaşanmıştı. Tüm dünyadan gelen baskılar karşısında, Belçika'da dönemin tarım ve sağlık bakanları istifa etmek zorunda kalmış, sonunda tüm kabine görevden ayrılmıştı. Olay, Belçika'nın milli ekonomisinde en az 1 milyar avroluk kayba yol açmıştı. Buna benzer olayların tekrarlanması sonucu Avrupa Gıda Güvenliği Bürosu oluşturulmuştu.

    Son yıllarda Avrupa'da "Gıda ve Yem Güvenliği İdare Yönetmeliği" ciddi şekilde uygulanmasına rağmen, yine de zaman zaman bu tür gıda kirliliği olayları yaşanıyor. Geçtiğimiz Eylül ayında bebek maması üreten Fransız Novalac şirketi tarafından yapılan açıklamada, bir parti bebek mamalarının "salmonella tifimurium" içerdiğinden şüphelenilmesinden dolayı, ülke çapında bu ürünlerin toplatılacağı ilan edilmişti. Sık sık yaşanan zehirli gıda skandallarına karşı uzmanlar, Avrupa'nın gıda güvenlik mekanizmasının iyileştirilmesi, gerek AB ülkeleri arasında gerekse AB ve dünya ülkeleri arasında bu konudaki işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğini savunarak, Kasım ayında Brüksel'de AB, Çin ve ABD arasında düzenlenen tüketim malları güvenliği üçlü zirvesinin bunun için iyi bir başlangıç olduğunu dile getirdi.