Devlet sermayesini yönetim sistemi olgunlaşıyor

    Çin'de devlet sermayesini yönetim sisteminde ve kamu işletmelerinin reformunda, son yıllarda dikkat çekici başarılar elde edildi. Ancak bazı yerlerde ve bazı kamu işletmelerinde, devlet sermayesinin düşük fiyatlı hisse senetlerine dönüştürülerek ucuza satılması, hatta ücretsiz olarak bireylere dağıtılması gibi yanlış yönetim tarzları sonucu, devlet sermayesinde kayıplar meydana geldi. Vatandaşların tepkisine neden olan bu durum, toplumun çeşitli çevreleri tarafından yakından takip edildi. Bunun üzerine Çin hükümeti "İşletmelerin Kamu Sermayesi Yasası"nı hazırladı. Uzmanlar, bu yasanın uygulanmasıyla devlet sermayesinin zarara uğramasının önleneceğini belirtiyor.

    "Kamu Sermayesi Yasası"yla, işletmelerin sahip olduğu kamu sermayesinin büyük kısmını oluşturan işleyiş niteliğindeki sermaye korunacak. Geçen yıla kadar bu sermayenin miktarı 35 trilyon yuana ulaştı.

    Çin Ulusal Halk Meclisi Başkanı Wu Bangguo, söz konusu yasanın önemini, "sistemin olgunlaştırılarak boşlukların doldurulması" sözleriyle özetledi:

    "İşletmelerin Kamu Semayesi Yasası'nda, sermaye yatıran kişilerin hak ve çıkarlarıyla ilgili işletme sisteminin değişmesi, sermayenin değerlendirilerek başkalarına devredilmesi gibi kamu sermayesinin kolayca kaybolmasına yol açan unsurlar konusunda sıkı denetim ve yönetim kıstasları belirlendi. Bu yasanın yayımlanması ve uygulanması, devlet sermayesinin kaybolmasının önlenmesi, kamu ekonomisinin sağlamlaştırılarak geliştirilmesi ve sosyalist piyasa ekonomisinin inşası açılarından önemli rol oynayacak."

    Çin'de kamu işletmelerinin özerk işleyiş haklarının genişletilmeye başlandığı 1984 yılından itibaren, devlet sermayesinin kaybolması, her kademedeki yönetimlerin başını ağrıtan bir sorun oldu. Beş yıl önce Çin Devlet Konseyi tarafından özel olarak "Devlet Sermayesi Denetim ve Yönetim Komitesi" kurulmasına rağmen, bu sorunun önüne geçilemedi.

    Yeni çıkan yasada Devlet Sermayesi Denetim ve Yönetim Komitesi'nin görev ve sorumlulukları da yeniden saptandı. Çin Devlet Konseyi Devlet Sermayesi Denetim ve Yönetim Komitesi Politika ve Yönetmelik Müdür Yardımcısı Yu Jie, yeni çıkan yasada belirlenen maddelerin sıkı şekilde uygulanması halinde, daha önce devlet sermayesinin devredilmesi sürecinde çıkan sorunların etkili şekilde çözüleceğini kaydetti:

    "İşletmelerin Kamu Sermayesi Yasası"'nda, işletmelerin mülkiyet haklarının devredilmesine geniş yer verildi. Yasa, mülkiyet hakkının gizli şekilde devredilmesinin önlenmesini ve fiyatların rekabet yoluyla belirlenmesini amaçlıyor. Devlet sermayesinin devredilmesi, şeffaflık, adalet ve eşitlik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmeli."