Çin edebiyat tarihinde pastoral ya da kırsal yaşamı betimleyen şiirlerin önemli bir yeri vardır. Şairlerin çoğu genellikle dünyadan kopuk bir şekilde yaşayıp pastoral yaşamı betimlediler. Ama kimi pastoral şairler, tatlı yaşama duyulan özlemi ifade etmenin yanı sıra, toplumdaki karanlık yönleri de eleştirdiler ve duydukları hoşnutsuzluğu ifade ettiler. Tao Yuanming, bu pastoral şairlerin ünlü bir temsilcisidir.
4. yüzyılda hüküm süren Doğu Jin hanedanı döneminde yaşıyan Tao Yuanming, etkisini kaybeten soylu bir ailede dünyaya geldi. Çocukken Tao Yuanming'in toplumu kurtarma ve topluma önemli katkılarda bulunma gibi büyük hayalleri vardı. Ancak 10 yıl devlet memuru olarak görev yapıp toplumda karanlık ve yolsuzluk gibi çirkin yönleri iyice tanıyınca, siyasi rüyası bitti. Bu nedenle Tao Yuanming, pastoral yaşamı seçti.
Tao Yuanming'in kırsal yaşamı çok zorlu geçti. 44 yaşında evinde çıkan büyük bir yangın, yoksulluğuna tüy dikti. Bir şiirinde geçen "Yaz sıcağını açlık içinde geçiriyorum, kış soğuğunda yorgansız uyuyorum" dizeleri, Tao Yuanming'in yoksul yaşamını ortaya koyuyor. Ancak Tao Yuanming ruhsal yaşam bakımından mutluydu. Bu dönem, Tao Yuanming'in en fazla pastoral şiir yazdığı zaman kesiti oldu. Tao Yuanming'in kalemiyle köy yaşamı ve kırsal manzaralar, ilk kez önemli estetik olgular olarak ele alındı. Temiz ve sade kırsal yaşam, Tao Yuanming'in şiirleriyle yücelik ve güzellik kazandı, acı gerçeklerden kaçıp huzur bulunacak ruhsal bir sığınak haline geldi.
Tao Yuanming'in devlet memurluğundan istifa ederek kırsal yaşamı seçmesi, zaten karanlık dünyayla işbirliği yapmasına olanak tanımayan karakterini ve gerçek dünyadan duyduğu hoşnutsuzluğu yansıtıyordu. Tao Yuanming, 20 yıl süren kırsal yaşamında tarla işlerine bizzat katılıp, pastoral yaşamın getirdiği sükûnet ve rahatlığın tadını çıkardı. Kırsal yaşamı ve köylerdeki saf çalışma ortamını öven çok sayıda şiir yazdı. Çin'deki pastoral şairlerin öncüsü sayılan Tao Yuanming'in bu tarzı geliştirmesi sayesinde Çinliler, pastoral şiirin güzelliğini tanıdı. Onun sakin ve doğal estetik ilkesi ve ifade tarzı, daha sonraki dönemlerde yaşayan insanlara içsel deneyim de kazandırdı.
Tao Yuanming'in şiirleri sanatsal açıdan özgün ve yüksek değer taşıyor. Şiirlerde ifade edilen ortam sakin ve doğal, samimi, cana yakın. Tao Yuanming, kendi kırsal yaşamını betimlerken, tarla yaşamına döndükten sonra uğradığı zorlukları da, tarla işleri yaparken duyduğu sevinci de ifade etti. Bu dürüst anlatımlar, Tao Yuanming'in içtenliğini büyük bir doğallık içinde yansıtıyor. Ayrıca Tao Yuanming, somut manzaralar ile kendi gerçek duygularını birleştirip, insanları çok düşündürdü, içsel deneyimler kazandırdı. Onun basit ve sade dille yazılmış şiirlerinde fazla süs yok, kolayca anlaşılıyor; ancak okunduktan sonra insanları uzun uzun düşündürüyor.
Pastoral şair Tao Yuanming'in şiirlerinden çoğu bugüne kadar geldi. En ünlü şiiri ise "Taohuyuan Ji" ( Şeftali Bahçesindeki Öykü) adlı yapıtıdır. Bu yapıtta gerçekçi bir toplum yaratılıp, çekici bir doğa ortamı yansıtılıyor. Bu pastoral ortamda kral yok, vergi yok, bir hanedan yıkılıp yerini başka bir hanedan aldığı zaman ortaya çıkan kargaşalıklar vs yok. İnsanlar birlikte çalışıyor, çalışmaktan zevk alıyor, kendi kendilerini eğlendiriyor. Böylesine sakin ve huzurlu bir toplum, kandırmaca ve sömürüyle dolu, halkın hayata güç bela dayandığı gerçek yaşam ile kıyaslandığında açık bir fark ortaya çıkıyor; şairin barışa ve mutlu bir yaşama duyduğu özlemi ifade ediyor.
"Taohuayuan Ji"de insanlara yeryüzündeki cennet gösteriliyor. Taohuayuan Bahçesi'nin eşsiz güzellikteki manzaraları ve birkez Taohuayuan'dan çıktıktan sonra dönüş yolunun bir daha bulunmaz oluşu, her okuyucuda derin ve canlı bir izlenim bırakıyor. Tao Yuanming, basit dille insanların rüyasındaki pastoral yaşamı işledi. Taohuayuan adlı bu güzel yer, Tao Yuanming'in yüreğindeki gerçek dünya oldu.
Yorumunuzu Gönderin
Çin edebiyat tarihinde pastoral ya da kırsal yaşamı betimleyen şiirlerin önemli bir yeri vardır. Şairlerin çoğu genellikle dünyadan kopuk bir şekilde yaşayıp pastoral yaşamı betimlediler. Ama kimi pastoral şairler, tatlı yaşama duyulan özlemi ifade etmenin yanı sıra, toplumdaki karanlık yönleri de eleştirdiler ve duydukları hoşnutsuzluğu ifade ettiler. Tao Yuanming, bu pastoral şairlerin ünlü bir temsilcisidir.
