"Çin'de her şey yepyeni"

    Burası Çin Uluslararası Radyosu. Sevgili dinleyiciler, Bir Yabancı Gözüyle Çin programında sizlerle yeniden birlikteyiz.

    Mehmet Türkistanlı 25 yıl önce, İngiliz olan karısı Ivonne Steward'la birlikte Çin'e gelip, o zamanki adı Pekin Radyosu olan Çin Uluslararası Radyosu'nun Türkçe Bölümü'nde uzman olarak çalıştı ve Çinli arkadaşlarıyla yakın bir dostluk kurdu. Aradan 25 yıl geçti ve Ivonne Steward, kızıyla beraber Çin'e yeniden gelip, eskiden çalıştığı ve oturduğu yerleri ziyaret etti. Bugünkü programımıza Ivonne Steward'u davet ettik:

    "Şimdi İngiltere'de kütüphaneci olarak çalışıyorum. 25 yıl önce Beijing'de Çin Uluslararası Radyosu'nda uzman olarak çalıştım."

    Çin'e yaptığı bu ziyaretin amacını sorduğumuzda Ivonne hanım şöyle konuştu:

    "İki sebebim var. İlk sebebim, çocuğum Ceren'e onun Beijing'de doğduğu yeri göstermek isteyişim. Maalesef, oturduğumuz bina artık yok, ama yine de etrafındaki yerleri ziyaret etmek istiyoruz. İkinci sebebim tabii, eskiden beraber çalıştığım arkadaşlarımı görmek isteyişim. (Çinli arkadaşlarımla) çok yakın bir duygu bağım var. O zaman da onlara büyük yakınlık hissediyorum. Onları tekrar gördüğüm için çok memnun oldum. Çünkü onların iyi olduklarını görüyorum. Onlar tabii yaşlanmış, ama bana sanki dün gibi, hiç değişmemiş gibi geliyorlar."

    Ivvone, Çin ziyareti sırasında eskiden çalıştığı Çin Uluslararası Radyosu'nun yeni binasını ziyaret etti ve Türkçe yayınlarının web sitesini de inceledi. Eskiden basit olan çalışma koşullarıyla bugünkü koşulları kıyaslayan Ivvone hanım, artık son derece modenleşmiş olan CRI'ye hayran kaldı. Ivvone eski günleri hatırlatarak şöyle konuştu:

    "Daha önce çalıştığım o bina çok eskiydi. Şimdi geldiğim bu bina çok yeni ve çok güzel. Tabii, şimdi her şey yepyeni ve koşullar değişti. Şimdi insanlar rahat rahat çalışıyorlar. Her şey yeni ve iyi görünüyor. Eskiden çalıştığım ofiste yeni teknoloji yoktu. Mesela, bilgisayar filan yoktu. Biz yayın yapmak istediğimiz zaman, stüdyoya gidip, her şeyi teybe kaydediyorduk. Hata yapıldığında, yapılan hata çıkarılabilirdi, ama çok zor oluyordu. Her şeyi kağıda yazıyorduk. Her sabah, Çinli arkadaşlar haberleri tercüme ederdi. Hep kağıttaydı. Biz de kağıtta düzeltirdik. Şimdi her şey rahat ve kolay. Hatalar bilgisayarda düzeltiliyor."

    Ivvone hanımın son Çin ziyareti birkaç gün sürdü, ama ülkedeki büyük değişiklikler onun üzerinde derin bir izlenim bıraktı. Ivvone hanım sözlerini şöyle sürdürüyor:

    "Çin'de çok büyük bir değişim var. Çok apartman dairesi var. Beijing ve Shanghai çok değişti, çok gelişti. Dediğim gibi, eskiden beş aile aynı dairede oturuyordu. Birlikte çalıştığım arkadaşların hepsinin şimdi birer dairesi var. Beijing ve Shanghai çok kalabalıklaştı, ama her şey rahatlamış. Trafikte eskiden yalnız bisiklet vardı, bir günde belki üç, dört araba görülüyordu hatırladığım kadarıyla. Herkes bisikletle radyoya gelirdi. Otobüs çok soğuktu, çünkü çok uzundu ve pencereleri hep açıktı. Şimdi araba çok fazla. Eskiden kent o kadar canlı değildi, insanlar ya mavi ya da haki ve asker yeşili renginde elbise giyiyorlardı. Yüksek binalar çok azdı. Yabancı ülkelerden gelen şeyler çok azdı. Lokantalar da çok azdı. Hatırladığım kadarıyla, o zaman yalnızca mevsim meyvelerini yiyebiliyorduk. Mesela, kışın lahana çok yerdik, çünkü lahana Beijing'de çok üretiliyordu. Şimdi her çeşitten meyveler olduğunu gördük. Dediğim gibi eskiden çok az lokanta vardı, şimdi çok lüks lokantalar, çok çeşitli lokantalar var. Çok sayıda yabancı dükkan var.