Çin merkez bankasından yeni faiz indirimi

    Çin'in merkez bankası olan Çin Halk Bankası, bir yıl vadeli mevduat ve kredilerin taban faiz oranını bugünden (30 Ekim) geçerli olmak üzere 0.27 puan düşürdü. Çin merkez bankasının kredi faiz oranını altı hafta içinde üçüncü kez indirdiğini hatırlatan Çinli uzmanlar, üst üste yapılan faiz indirimlerinin Çin'in makro kontrol çalışmalarındaki önceliğin, ekonominin aşırı ısınmasını önlemeden büyümeyi korumaya kaydığını gösterdiğini, ABD ve Avrupa Birliği'yle eşzamanlı olarak yapılan bu faiz indirimlerinin aynı zamanda Çin'in finans krizini dünya ülkeleriyle birlikte aşma iradesini de ortaya koyduğunu belirtti.

    Finans krizi ve küresel ekonomik büyüme hızının yavaşlaması nedeniyle Çin'in büyüme hızı bu yılın ilk dokuz ayında yüzde 9.9 oranında gerçekleşti ve büyüme hızı son altı yılda ilk kez yüzde 10'un altına indi. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) üstüste bir kaç ay inerken, enflasyon baskısı hissedilir derecede azaldı. Dış talepteki artış hızının yavaşlaması ise, ülkede ihracata dönük bazı işletmelerin sıkıntıya girmesine neden oldu. Çin merkez bankasının böyle bir ortamda üstüste faiz indirimine gitmesinin para piyasasındaki likiditeyi artırarak piyasaya yeniden güven kazandırmayı amaçladığını belirten Çin Devlet Konseyi Gelişme Araştırmaları Merkezi'ne bağlı Finans Enstitüsü Müdür Yardımcısı Ba Shusong, şöyle konuştu:

    "İki ayda üç kez faiz indirimi uygulanması, Çin tarihinde benzeri nadir görülen bir olaydır. Faiz indirimiyle bankalar arası para piyasasında yeterli düzeyde likidite korunması ve finansal çalkantıların aşılmasının yanı sıra, işletmelerin borçlanma bedelinin düşürülmesi için de yararlı olacaktır. Bu önlem, makro kontrol politikasının önceliğinin ekonomide istikrarlı büyümenin sürdürülmesine kaydığını gösterdi."

    Son faiz indirimiyle Çin'deki finans kuruluşlarında uygulanan mevduat taban faiz oranı, iki aydan kısa bir sürede 0.54 puan, kredi faiz oranı da 0.81 puan düşmüş oldu.

    Faiz indiriminin gayri menkul ve menkul kıymetler piyasaları üzerindeki etkisi üzerinde de duran Ba Shusong, faiz indiriminin durgunluk dönemine giren bu borsalara canlılık katabileceğini, ancak sermaye piyasasının yeniden canlandırılmasının ancak başta maliye ve vergi olmak üzere çok yönlü makro kontrol önlemleriyle mümkün olabileceğini savundu. Çinli uzman, sözlerini şöyle sürdürdü:

    "Örneğin, tipik bir sermaye yoğun sektör olan emlak sektörü için faiz indirimi, sektörün borçlanma bedelini düşürecek, aynı zamanda yatırımcıların güveninin yeniden kazanılması için de yararlı olacaktır. Ancak bu piyasadaki ortamı kökten değiştirmek, başka önlemlerin uygulanmasına da bağlıdır."

    Çin merkez bankasının faiz indirimi kararının açıklanmasından bir kaç saat sonra Amerikan Federal Rezerv Kurulu da taban faiz oranını 0.50 puan düşürdüklerini duyurdu. Böylece Çin ve ABD merkez bankaları, bu ay içinde ikinci kez eşzamanlı olarak faiz indirimi kararı almış oldu. Bunun yanı sıra Avrupa Merkez Bankası'nın da kısa süre içinde faiz indirimine gitmesi bekleniyor. Uzmanlar, Çin'in dünya merkez bankalarının, özellikle ABD'nin faiz indirimi uygulamasına paralel bir karar almasının, Çin ile ABD'nin faiz oranları arasındaki farkı azaltarak uluslararası sıcak paraların Çin'e girip haksız kazanç elde etmesini önleyebileceği gibi, uluslararası sermayenin hızlı akışının Çin finans sistemine darbe vurmasını da engelleyebileceğini belirtti.

    Başka ülkelerle eşzamanlı olarak faiz indirimi uygulamasına gitmenin, Çin'in uluslararası işbirliğine katılarak finans krizini ortaklaşa aşma kararlılığını gösterdiğini savunan Ba Shusong, görüşlerini şöyle dile getirdi:

    "Çin'in attığı bu yeni adım, küresel finans piyasasının istikrara kavuşturulmasını da amaçlıyor. Bu önlem, uluslararası toplumun da yararına olacaktır."

    Çin merkez bankasının uyguladığı para politikasının gelecekteki gidişatına ilişkin tahminlerde bulunan bazı uzmanlar, küresel finans krizinin yayılmaya devam ettiği bir ortamda Çin ekonomisinin karşılaştığı ciddi sorunların da varlığını sürdüreceğine işaret ederek, bu nedenle Çin merkez bankasının bundan sonra da "küçük ancak hızlı adımlarla" para politikasını gevşetmeye devam edeceği görüşünü ifade etti.