İran Körfez'de yeni deniz üssü kurdu

  İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Habibullah Seyyari, önceki gün (28 Ekim) yaptığı bir açıklamayla, Hürmüz Boğazı'nın doğusundaki Umman Körfezi kıyısında yer alan Jask limanında yeni bir deniz üssü kurduklarını duyurdu. İran ordusu, daha önce de ülkenin kuzeybatısında yer alan Tebriz bölgesinde geniş çaplı bir askeri tatbikat düzenlemişti. İran'da askeri alanda yaşanan son gelişmeler, uluslararası toplumda ilgi uyandırdı.

  Arap Denizi'nin kuzeybatısında yer alan Umman Körfezi, Hint Okyanusu'ndan Körfez bölgesine giriş için ana kapı, Hürmüz Boğazı ise Körfez'e tek giriş durumunda. Dünya petrol sevkıyatının en yoğun biçimde yapıldığı Hürmüz Boğazı'ndan dünya çapındaki petrol sevkıyatının yüzde 30'u gerçekleştiriliyor. İran'ın dış ticaretinin yüzde 90'ı da Hürmüz Boğazı aracılığıyla yapılıyor.

  "Velayat" adı verilen üs, İran'ın Umman Körfezi kıyısında kurduğu ikinci deniz üssü oldu. İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Seyyari, bu üssün kurulmasıyla ülkesinin Hürmüz Boğazı'nın doğusunda yeni bir savunma hattı oluşturarak gerektiğinde düşman filolarının Körfez'e girişini engelleyebilecek bir güce sahip olduğunu söyledi. İran ilahlı kuvvetleri başkomutan vekili Abdülkerim Musavi üssün hizmete girmesi dolayısıyla düzenlenen törende yaptığı konuşmada, yabancı uçak gemisi filolarının bölgedeki hareketlerinin artık bilgisayar oyunlardaki roller gibi tümüyle İran'ın gözetimi altında olduğunu ileri sürdü.

  İran'ın nükleer konuda Batı'yla ilişkilerinin bozulmasıyla birlikte, bu ülkenin ordusu, Hürmüz Boğazı yakınlarında çok sayıda askeri tatbikat düzenledi. Gözlemciler, petrol sevkıyatı için stratejik önem taşıyan bu koridoru İran'ın Batı'yla güç mücadelesinde bir silah olarak kullanacağı tahmininde bulundu. İranlı yetkililer de defalarca, saldırıya uğramaları durumunda Hürmüz Boğazı'nı kapatacakları uyarısında bulundu. ABD'nin Körfez bölgesindeki birliklerinin üst düzey komutanları ise, İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatmaya dönük herhangi bir girişimin bir savaş eylemi olarak kabul edileceğini ve buna asla izin vermeyeceklerini vurguladı.

  Hatırlanacağı gibi İran, "Gaem" sınıfı denizaltıların üretimine geçen Ağustos ayında başlamıştı. İran Savunma Bakanı Mustafa Muhammed Neccar, deniz kuvvetlerinin donanımını yerlileştirmek için yüklü miktarda yatırım yapacaklarını söyledi. İran silahlı kuvvetleri, deniz kuvvetlerinin yanı sıra hava savunma tatbikatlarına da büyük önem veriyor. İran hava kuvvetlerinin bu ayın ortalarında Tebriz bölgesinde gerçekleştirdiği askeri tatbikat, bu tatbikatlar zincirinin bir halkası oldu. İranlı strateji uzmanı Emir Musavi, tatbikatın askeri sanayi alanında geliştirilen yeni teknolojileri sergilemenin yanı sıra, İran ordusunun, özellikle hava kuvvetlerinin her türlü saldırıyı geri püskürtebilecek güce sahip olduğunu göstermeyi amaçladığını belirterek, bunun İsrail ve ABD'nden gelen tehditlere verilen bir cevap olduğunu savundu. İranlı yetkililer de tatbikatın İsrail'in Haziran ayında düzenlediği hava tatbikatına verilen bir karşılık olduğunu açık bir dille ifade ederek, tatbikat sırasında İsrail'e hava baskını düzenlemek için taktik geliştirildiğini söyledi.

  Amerikan New York Times gazetesinin haberinde, İsrail hava kuvvetlerinin düzenlediği tatbikatın İran'daki nükleer tesislere hava baskını düzenlenmesine yönelik bir hazırlık olduğu ileri sürülerek, tatbikata katılan yüzü aşkın İsrail savaş uçağının Ege Denizi'ne kadar uçtuğu, bu mesafenin de İsrail ile İran arasındaki mesafeyle eşit olduğu kaydedilmişti.

  İran basınında, İsrail ve ABD'den gelen yoğun diplomatik ve askeri baskılar karşısında İran'ın deniz ve hava kuvvetlerinin gücünü artırmasının bir yandan Batı'nın diplomatik baskılarına kuvvet gösterileriyle cevap vererek Batı'dan gelebilecek olası askeri operasyonları caydırmayı, diğer yandan da ülke halkının moralini, aynı zamanda ülkenin uzun vadeli savunma gücünü artırmayı amaçladığı görüşü ifade edildi.

  Gözlemciler, küresel finans krizi ve enerji fiyatlarındaki şiddetli dalgalanmalar nedeniyle Körfez bölgesindeki gelişmelerin yarattığı hassasiyetin yeni bir boyut kazandığına işaret ederek, İran'ın askeri gücünü artırma girişimlerinin Batı'nın kaygılarını artıracağını, buna karşı gerekli tepkilerin de gösterileceğini belirtti. Buna rağmen gözlemciler, Körfez'de yeni bir askeri gerginlik döneminin yaşanıp yaşanmayacağını zamanın göstereceğini de savunuyor.