|
|||||||||||||||||||||
|
18 Kasım'da yapılması öngörülen bu özel toplantı, küresel finans krizinin ciddi boyutlara ulaşması ve uluslararası piyasada petrol fiyatlarının önemli ölçüde düşmesi nedeniyle erkene alındı. Petrol varil fiyatı, 11 Temmuz'da 140.73 dolarlık rekor düzeye ulaşmasının ardından sürekli düşerek, 22 Ekim'de petrol 60.82'ye indi. Uluslararası piyasada petrol fiyatlarının önemli ölçüde düşmesine yol açan temel neden, dünya ekonomisinin yavaşlaması. Dünyanın en büyük petrol tüketicileri olan Avrupa ülkeleri ve ABD, ekonomilerinin gerileme tehlikesiyle karşı karşıya. OPEC tarafından yeni yayımlanan aylık raporda da, bu yıl ve önümüzdeki yıl için günlük ortalama ham petrol ihtiyacı tahminleri düşürüldü. Küresel Enerji Araştırmaları Merkezi tarafından yapılan tahminlere göre de, dünya çapında ham petrol ihtiyacı son 15 yılda ilk defa düşecek.
OPEC tarafından açıklanan resmi istatistiklere göre, örgüte üye 13 ülkede, günde toplam 31 milyon varil ham petrol üretiliyor. Petrolün şu anki fiyatlar üzerinden satılması, bu ülkelerin günde 2 milyar dolar zarara uğraması anlamına geliyor. OPEC'e üye ülkelerin aldığı tavra bakılırsa, üyeler petrol üretiminin azaltılması konusunda hemfikir. Ancak tartışmalar, üretimin ne kadar azaltılacağı konusunda odaklanıyor. Birkaç ülke tarafından yapılan açıklamalarda, günde 500 bin varil ile 2.5 milyon varil arasında miktarlar telaffuz edildi.
Gözlemciler, örgüte ve küresel ekonomiye getireceği etkileri göz önünde tutan OPEC'in, petrol miktarının ne kadar azaltılacağı konusunda karar vermesinin zor olduğunu düşünüyor. Öncelikle üretim maliyetlerinin farklı olmasından dolayı, OPEC üyelerinin petrol fiyatlarından beklentileri farklılık gösteriyor. OPEC'in en başta gelen petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan, petrol varil fiyatları 30 doların altına düşmediği sürece ekonomisinin pek etkilenmeyeceğini açıkladı. Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar'ın kabul ettiği en düşük petrol fiyatı ise 40-55 dolar arasında. Anlaşılacağı üzere, OPEC üyeleri arasında petrol fiyatları açısından farklı beklentiler, petrol üretim miktarının azaltılması konusunda da farklı talepler var. Ham petrol üretimi bakımından örgütte ikinci sırada yer alan İran'ın Petrol Bakanı Gulam Hüseyin Nozari ise, 23 Ekim'de yaptığı kornuşmada, ham petrol üretiminin günde 2 milyon varil azaltılması çağrısında bulundu.
İkinci olarak, petrol üretiminin az miktarda azaltılması, fiyatların yükselmesine sınırlı katkıda bulunacak; büyük ölçüde azaltılması ise, zaten yavaşlayan dünya ekonomisini daha da yavaşlatacak ve böylece ham petrol talebi düşecek. Özellikle finans krizinin vurduğu ABD gibi ülkeler için petrol fiyatlarının yükselmesi, artık yumuşatılan enflasyon baskısını artırarak, bu ülkeleri enflasyonu önleme ve ekonomiyi canlandırma arasında seçim yapmaya zorlayacak.
Gözlemciler, OPEC'in bugünkü özel toplantısından, petrol üretiminin günde bir milyon varil azaltılması kararının çıkacağı tahmininde bulunuyor. Ancak bu miktar, ham petrol fiyatlarının düşmesini önlemek için yeterli değil. Zira OPEC'in geçen 10 yıl içinde yaptığı petrol üretimini azaltma girişimleri, fiyatların düşmesi konusunda hemen etkisini göstermemişti.
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved. 16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040 |