26 Afrika ülkesinin devlet ve hükümet başkanları veya vekilleri, Doğu Afrika Topluluğu, Doğu ve Güney Afrika Ortak Piyasası ve Güney Afrika Gelişme Topluluğu tarafından düzenlenen zirveye katılmak üzere dün (22 Ekim) Uganda'nın başkenti Kampala'da bir araya geldi. Zirvede bölgesel ekonominin bütünleşmesi kararlaştırıldı.
Zirveye katılan liderler, söz konusu üç örgüt arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin derinleştirilmesi, ticaret ve yatırım işlemlerinin basitleştirilmesi, ulaşım ve taşımacılığın kolaylaştırılması, işadamlarının serbest dolaşımının sağlanması gibi konuları ele aldı. Bu konuların tartışılmasındaki esas hedef, üç örgütün birleştirilmesi ve bir bölgesel ekonomik topluluk ile dev bir serbest ticaret bölgesi kurulmasıdır. Toplantıda, üçlü bir çalışma grubu kurulmasına ve üç örgütün birleşmesini sağlayacak yol haritasının saptanmasına karar verildi.
Toplam 26 üyesi bulunan bu üç örgüt tüm Afrika ülkelerinin yarısını kapsıyor. Üye ülkelerin toplam nüfusu ise, 500 milyonu geçerek kıta nüfusunun yüzde 60'ına denk geliyor. Bu ülkelerin 624 milyar dolara ulaşan gayri safi yurtiçi hasılası da, tüm Afrika kıtasında yüzde 60'lık bir paya sahip. Doğu Afrika Topluluğu Genel Sekreteri Juma Mwapachu, üç örgütün birleştirilmesi ve doğu ve güney Afrika'yı kapsayan ortak bir ekonomik topluluk kurulması durumunda, oluşacak piyasanın bugünkü herhangi bir ekonomik örgüte göre çok daha büyük olacağını, piyasa potansiyelinin de paha biçilmez olacağını vurguladı.
Zirveye evsahipliği yapan Uganda Devlet Başkanı Yoweri Kaguta Museveni, üç örgütün uzun vadeli gelişme hedefinin ekonomik bütünleşme olduğunu belirtti. Kenya Başbakan Yardımcısı ve Ticaret Bakanı Uhuru Kenyatta, katılımcı liderleri küresel finans kriziyle başa çıkabilecek yöntemler aramaya çağırdı. Uhuru Kenyatta, bölgesel ekonomik bütünleşmenin, finansal riskleri ortaklaşa göğüsleyerek üye ülkeler arasındaki ticareti hızlandıracağını, dolayısıyla birçok Afrika ülkesinin bundan yarar göreceğini söyledi.
Gözlemciler, bölgesel ekonomik bütünleşmenin birçok yarar getireceğini, ancak bu hedefin gerçekleştirilmesinin pek de kolay bir iş olmadığını savunuyor.
Öncelikle Doğu ve Güney Afrika Ortak Piyasası'nın üyelerinden dördü, Doğu Afrika Topluluğu'nun üyesi, sekizi ise Güney Afrika Topluluğu'nun üyesidir. İkinci olarak Doğu Afrika Topluluğu, 2005 yılında gümrük birliğine geçti. Doğu ve Güney Afrika Ortak Piyasası'nın da bu yılın sonuna dek gümrük birliğine katılması bekleniyor. Fakat Güney Afrika Gelişme Topluluğu, ancak 2010 yılına kadar bu hedefi gerçekleştirebilecek. Öte yandan bazı ülkeler iki ya da üç örgüte birden üye. Bu nedenle ticaret politikalarında eşgüdüm sağlamakta zorlanacaklar. Üçüncü olarak, üç örgüte de üye olan ülkelerin ekonomik gelişme seviyesi, uyguladıkları gümrük vergisi ve gelir vergisi politikaları da farklılık gösteriyor. Dolayısıyla bölgesel ticaret ve sınırötesi ticarete geçilmesi, çok karmaşık ve zorlu bir süreç olacak. Son olarak ticaretin serbestleşmesinden sonra gümrük vergileri mutlaka düşecek. Böylece hükümetin vergi gelirleri azalacak ve ekonomik gelişme de bundan etkilenecek.
Güney Afrika Gelişme Topluluğu Genel Sekreter Yardımcısı Samuel Caholo Joao, bir ülkenin aynı anda birkaç örgüte üye olmasında bir sakınca görmüyor. Birkaç örgüte üye olmanın ekonomik bütünleşmenin önünde bir engel oluşturmadığını düşünen Joao, üye ülkeler arasında rekabetin şiddetlenmesiyle ürün kalitesi ve hizmet seviyesinin yükseleceğini, ekonomik gelişmenin hızlandırılıp devletin kapsamlı gücünün yükseltilebileceğini kaydetti. Tüm bunlara bakıldığında, Afrika'nın ekonomik bütünleşme yolunun engebeli olacağı görülüyor. Tarafların, fikir ayrılıklarını bir kenara bırakıp bu uzun vadeli hedefe ulaşmak üzere ortak çaba harcaması gerekiyor.
Yorumunuzu Gönderin
26 Afrika ülkesinin devlet ve hükümet başkanları veya vekilleri, Doğu Afrika Topluluğu, Doğu ve Güney Afrika Ortak Piyasası ve Güney Afrika Gelişme Topluluğu tarafından düzenlenen zirveye katılmak üzere dün (22 Ekim) Uganda'nın başkenti Kampala'da bir araya geldi. Zirvede bölgesel ekonominin bütünleşmesi kararlaştırıldı.
