|
|||||||||||||||||||||
|
Mal yüklü kamyonlar, dün (21 Kasım) Keşmir'in bir tarafı Hindistan'ın diğer tarafı Pakistan'ın kontrolündeki bölgelerinden karşı tarafa geçiş yaptı. Böylece iki ülke arasında egemenlik tartışmalarının yaşandığı bu bölge, uzun bir aradan sonra sınır ticaretine yeniden açılmış oldu. 1948 yılından bu yana geçen 60 yılda savaş nedeniyle kapatılan ticaret koridoru, bugün yöre insanları arasında karşılıklı anlayış ve güven sağlayan ve refah, umut ve barışa uzanan bir yol haline geldi.
Keşmir'de sınır ticaretinin yeniden başlatılması kararı, geçtiğimiz ay düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Kurul Toplantısı sırasında, Hindistan Başbakanı Manmohan Singh ile Pakistan Devlet Başkanı Asıf Ali Zerdari tarafından alınmıştı. Yaş ve kuru meyve, sebze, tarımsal ürün ve el ürünlerini kapsayan sınır ticaretinin, yoğun güvenlik önlemleri alınan bölgelerden geçen Srinagar-Muzafferabad ve Poonch-Rawalakote olmak üzere iki rota üzerinden gerçekleştirilmesi öngörüldü.
Srinagar-Muzafferabad hattının iki ucunda, dün sabah coşkulu kalabalıklar toplandı. Sınır ticaretinin başlatılması dolayısıyla, Srinagar'daki Salamabad Ticaret Merkezi'nde Keşmir'in Hindistan'ın kontrolündeki bölgesinin yerel amirinin başkanlığında düzenlenen törenin ardından, yaş ve kuru meyve, bal ve halı yüklü 14 kamyondan oluşan ilk konvoy, Salamabad merkezinden Pakistan'ın kontrolündeki Muzafferabad'a doğru yola çıktı.
Pakistan tarafının hazırlıklarının henüz tamamlanmamış olması nedeniyle, Poonch-Rawalakote hattının açılışı bugüne kaldı. Buna karşın Hintli tüccarlar, sebze ve meyvelerini dün bu hat üzerinden Pakistan sınırlarına gönderdi. Hindistan Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği Başkanı Ram Sahai, taşıdıkları yüklerin sıradan mallar değil, Keşmir'in Pakistan'ın kontrolündeki bölümünde yaşayan insanlara dostluk mesajı taşıyan hediyeler olduğunu belirtti.
İki taraf arasında varılan anlaşma uyarınca, Hindistan ve Pakistan'dan kamyonlar, söz konusu iki rotayı izleyerek fiili kontrol çizgisinin 20 kilometre ötesine kadar geçebilecek. Buralara getirilen yükler ise, yerel kamyonlarla başka bölgelere dağıtılacak. Kamyonların her geçişinde tek girişli izin alınıyor. Bunun getirdiği külfetten yöre tüccarları hiç de şikayetçi değil. Gelişmeyi sevindirici bir başlangıç olarak değerlendiren Hintli ve Pakistanlı tüccarlar, ticaret kanallarının açılmasının Keşmir bölgesine yeniden refah getireceğini umuyor.
Keşmir bölgesinde sınır ticaretinin yeniden başlatılmasının, Hindistan ile Pakistan arasındaki ekonomik ve ticari bağlantıları yoğunlaştırarak karşılıklı anlayışı artıracağını ve yöre insanlarına mutluluk getireceğini belirten gözlemciler, bunu iki ülkenin aralarındaki gerginliği azaltarak barış sürecini ileriye taşımak için attığı önemli bir adım olarak yorumladı.
Hatırlanacağı gibi diyalog sürecinin 2004'te başlatılmasından bu yana, Hindistan ve Pakistan arasında beş tur diyalog gerçekleştirildi. Bu kapsamda Keşmir dahil ikili sorunlar hakkında yapılan düzenli görüşmelerde, somut atılım gerçekleştirilememişti. Sınır ticaretinin yeniden başlatılması ise, Hindistan-Pakistan kapsamlı diyalog sürecinin başlatılmasından bu yana karşılıklı güven oluşturmak için uygulanan önlemlerden biri oldu. Keşmir bölgesinde fiili kontrol çizgisinin iki yakası arasında 2005'te başlatılan otobüs seferleri ve 2006'da başlatılan sınır ötesi tren seferleri, ikili ilişkilerin düzeltilmesi ve personel değişiminin yoğunlaştırılmasında olumlu rol oynadı. İki taraf arasındaki sınır ticaretinin dün yeniden başlatılması ise, barış sürecinde gerçekleştirilen yeni bir atılım oldu. Ticaret koridorunun açılması, bölgeye kısa sürede ekonomik refah getirmese de, ya da Keşmir sorununu tümüyle ortadan kaldırmasa da, her iki ülkenin "barış çabalarını sürdürme" iradesini ortaya koydu. Bu da elbette Keşmir halkına umut veriyor.
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved. 16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040 |