İç talebi arttırmak için yoğun çaba

    Çin İstatistik Müdürlüğü tarafından dün (20 Ekim) açıklanan veriler, ülkenin büyüme hızının bu yılın ilk dokuz ayında yüzde 9.9 oranında artarak geçen yılın aynı dönemine göre yavaşladığını gösterdi. Bunun üzerine Çin hükümeti, büyüme hızını artırmak için iç talebi yükseltmek amacıyla bir dizi önlem belirledi.

    Küresel boyuttaki finans krizi ve büyümedeki yavaşlamaya bağlı olarak Çin'in yaptığı ihracatın artış hızında gözle görülür bir yavaşlama kaydedildi. Bu durum, uzun süreden beri ihracata dayalı olan Çin ekonomisini ciddi biçimde etkiledi. Çin İstatistik Müdürlüğü'nün verileri, mal ve hizmet ihracatındaki net rakamların ülkenin büyüme hızına yaptığı katkının bu yılın ilk dokuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre 8.9 puan gerilediğini gösterdi. Sabit sermaye yatırımları ile sanayi üretimindeki artış hızının hissedilir derecede yavaşlaması da ekonomik büyüme hızını düşüren önemli faktörler arasında yer aldı.

    Dış talep yetersizliği karşısında Çin, büyümeyi sağlayan yeni güç kaynağı aramak zorunda. Çin'in merkez bankası olan Çin Halk Bankası'nın başkanı Zhou Xiaochuan, mevcut ortamda ekonominin sürekli, istikrarlı ve hızlı büyümesini gerçekleştiren yolun iç talebin artırılması olduğunu savunarak şunları kaydetti:

    "İç piyasamızdaki talepler oldukça yüksek. Bunun başlıca göstergeleri, yatırım ve tüketimdeki artışlardır. Tabii iç piyasayı etkileyen birçok faktör var. Bunların etkisini gidermek için iç talebi daha da artırmalıyız."

    Çin hükümeti, tüketimi artırmak amacıyla geçen aydan bu yana banka faizlerini indirme ve faizlerden bireysel gelir vergisi alınmasını durdurma gibi önlemler aldı.

    Çin Devlet Konseyi'nin geçen hafta ekonomik çalışmalarla ilgili olarak düzenlenen toplantısında, ekonomideki istikrarlı ve hızlı büyümeyi sürdürmek için esnek ve dikkatli makro ekonomik politikalar uygulayarak maliye, vergi, kredilendirme ve dış ticaret konularında önlem almaya karar verildi. Toplantıda iç talebin artırılması için Sichuan depreminden etkilenen bölgelerin yeniden yapılandırılmasına ve önemli altyapı tesisleri ile büyük inşaat projelerinin inşasına hız verilerek yatırım boyutunu uygun bir ölçüde tutma, aynı zamanda gayri menkul ticaretinden alınan vergileri düşürerek emlak sektörüne canlılık kazandırma önlemleri de belirlendi.

    Çin İstatistik Müdürlüğü sözcüsü Li Xiaochao dün düzenlenen basın toplantısında, iç talebin artırılması için geniş potansiyel bulunduğuna işaret ederek devletin belirlediği önlemlerin olumlu sonuç vermesine kesin gözle bakıldığını kaydetti. Sözcü şöyle konuştu:

    "30 yıldır uygulanan reform ve dışa açılma politikası sonucunda ekonomimizde önemli aşamalar kaydedildi. Buna rağmen tarımın altyapısı, halen zayıf ve yüklü miktarda yatırım gerektiriyor. Ulaşım ve şehirlerin yapılandırılması ile orta ve batı kesimlerinin kalkındırılması için de yatırım yapılmalı. Tüketim alanına yönelik yatırımlar ise daha geniş imkanlara sahip. Örneğin vatandaşlar, konut ve başta otomobil olmak üzere dayanıklı tüketim mallarına büyük ihtiyaç duyuyor. Hizmet sektörüne olan ihtiyaçlar da oldukça fazla."

    Hatırlanacağı gibi, Çin Komünist Partisi 17. Merkez Komitesi'nin kısa süre önce düzenlenen 3. Genel Toplantısı'nda, köylü vatandaşların kişi başına düşen net gelirinin 2020 yılında 2008 yılınkinin iki katına çıkarılması hedefi belirlenmişti. Çinli ekonomist Yuan Gangming, bu hedefin iç talebin artırılmasında önemli rol oynayacağını belirterek şunları kaydetti:

    "Çin Komünist Partisi 17. Merkez Komitesi 3. Genel Toplantısı'nda iç talebin artırılmasına vurgu yapıldı. Bu çok olumlu bir gelişme. Çünkü ancak vatandaşların, özellikle ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu oluşturan köylülerin gelirlerinin artırılması durumunda, ekonomik büyümeye güç katılabilecektir. Köylü vatandaşların gelirini artırmakla iç talebin artırılmasına destek olma anlayışını önemli bir değişim olarak görüyorum."

    Uzmanlar, Tüketici Fiyatları Endeksi'ndeki (TÜFE) artış hızının yavaşlamasıyla birlikte, Çin'de uygulanan sıkı para politikasının gevşetilerek tüketim ve yatırımın artırılacağı tahmininde bulundu. Küresel finans krizinin Çin ekonomisi için hem sorun, hem de fırsat olduğunu savunan uzmanlar, krizin Çin ekonomisinin uzun süren ihracata bağımlılıktan kurtularak iç talebe dayanmasına, böylece dış riskleri önleme yetkinliğini artırarak sağlıklı gelişmesini gerçekleştirmesine imkan sağladığı görüşünü ifade etti.