Piyasaya güveni yeniden tesis etme çağrısı

    Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası tarafından kısa süre sonra Washington'da düzenlenecek yıllık toplantıda, bazı gelişmiş ülkeler için finans kriziyle başa çıkma politikası belirlenmesi bekleniyor. Yıllık toplantıdan önce dünya ekonomisinin ciddi bir düşüşe geçtiği uyarısında bulunan iki kuruluş, dünya ülkelerine, gelişme koşullarının daha da kötüleşmesini önlemek için güçlü ve eşgüdümlü hareket ederek, piyasaya olan güveni yeniden tesis etme çağrısında bulundu.

    Uluslararası Para Fonu Başkanı Dominique Strauss Kahn, dün (9 Ekim) Washington'da düzenlenen basın toplantısında, dünya ekonomisinin düşüşe geçtiğini ve bunu önlemek için de artık geç olduğunu savundu. Kahn şunları söyledi:

    "Bu krize, gelişmiş ülkelerin ekonomiyi denetleme ve yönetmedeki başarısızlıkları ile finans kuruluşlarındaki kriz yönetiminin kontrolden çıkması ve piyasanın otokontrol mekanizmasının etkisiz hale gelmesinin yol açtığı çok açık."

    Kahn, krize yol açan nedenlerin zamanında analiz edilmesinin, krizi bir an önce aşma yolları bulunmasına yardımcı olacağını söyledi.

    Kahn, krizin tırmanmasından sonra birçok ülkenin krizi aşmak amacıyla kendi planlarını saptadığını, örneğin ABD'nin toplam değeri 700 milyar doları bulan finansal yardım paketini hayata geçireceğini, son iki günde ise 21 ülkenin merkez bankalarının faizleri düşürme önlemleri aldığını hatırlatarak, ancak bu gibi önlemlerin etkisinin henüz pek görülmediğini söyledi. Kahn, ekonomik önlemlerin etki göstermesinin önşartının, piyasaya olan güvenin yeniden tesis edilmesi olduğunu vurgulayarak görüşünü şu sözlerle dile getirdi:

    "Neden finans piyasası normale dönemiyor? Neden piyasayı kurtaran geleneksel para ve mali politikaları etkisini gösteremiyor? Çünkü piyasaya olan güven hâlâ ciddi tehditlerle karşı karşıya. Bu nedenle her şeyden önce piyasaya olan güvenin yeniden tesis edilmesi lazım."

    Uluslararası Para Fonu tarafından yeni yayınlanan "Dünya Ekonomisine Bakış" raporunda, 2008 yılında küresel ekonominin büyüme hızının 2007 yılındaki yüzde 5'ten yüzde 3.9'a ve 2009 yılında da yüzde 3'e düşeceği, 2009 yılının ikinci yarısında ise yavaş yavaş canlanmaya başlayacağı tahmini yapıldı. Kahn, önümüzdeki yıl küresel ekonomik büyümenin esas olarak gelişmekte ve yeni kalkınan ülkelerde gerçekleşeceğini kaydederek şöyle konuştu:

    "2007 yılında gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinde kaydedilen büyüme, küresel ekonomik büyümenin üçte ikisini oluşturdu. 2009 yılının ilk yarısında gelişmiş ülkelerin büyüme hızlarının yaklaşık sıfır olacağını öngörüyoruz. Bu nedenle öngörülen yüzde 3'lük büyüme hızı, esas olarak gelişmekte ve yeni kalkınan ülkeler sayesinde gerçekleşecek. Ancak dikkat etmemiz gereken bir nokta daha var; o da gelişmekte olan ülkelerin eknonomilerinin de krizden etkilenmeye başlaması ve önümüzdeki yıl büyüme hızlarında önceki yıllara göre büyük düşüş yaşanacak olması."

    Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, dün verdiği demeçte, finans krizinin az çok dünyanın her ülkesine yayıldığını ve bazı gelişmekte olan ülkelerin bundan ciddi boyutlarda etkileneceğini söyleyerek şunları belirtti:

     "Eylül ayında ortaya çıkan bu finans krizi bazı gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri için darbe üzerine darbe indirdi. Bundan önce petrol ve tahıl fiyatlarında görülen hızlı yükselişlerden etkilenen bu ülkeler, şimdi de finansal dalgalanmalarla karşı karşıya. Nisan ayında Dünya Bankası'ndan ekonomistler, gelişmekte olan ülkelerin önümüzdeki yılın ekonomik büyüme hızının yüzde 6.6'yı bulacağını öngörmüştü, ancak şimdi bu oran yüzde 4 olarak düzeltildi. Ayrıca bu nispeten iyimser bir tahmin... Bundan dolayı şu anki kriz yalnızca gelişmiş ülkeleri batağa sürüklemekle kalmayıp gelişmekte olan ülkeler için de ağır bir darbedir."

    Kahn, dünya ülkelerinin el ele vererek etkili politikalar uygulaması durumunda, dünya ekonomisinin 2009 yılında yavaş yavaş canlanmaya başlayacağı ve 2010 yılında ise güçlü büyümeye geçeceği görüşünü dile getirdi.