Kuaiban dedesinin mutlu hayatı

     Kuaiban bir, iki veya 3 kişi ile basit bir donanımdan oluşan, yarı şarkı, yarı konuşma şeklindeki geleneksel gösteri sanatıdır. Şimdi dinlediğiniz bu Kuaiban parçasını, Ningxia Hui Özerk Bölgesi'nin merkezi Yinchuan kentinin Jinfeng Semtinde oturan Chen Gongdong söyledi. Chen dede her hafta sonu semtteki Yaşlılar Etkinlik Merkezi'ne gidip, diğer yaşlılara Kuaiban parçalarını ücretsiz öğretiyor. Muhabirimiz merkeze geldiğinde Chen dede prova yapıyordu. Kısa boylu ve ince bir yapısı olan Chen dede, elindeki bambu parçalarını hızla çalarak tempo tutuyor, hızlı tempoya uyum sağlayarak ve komedi dili kullanarak insanları güldüren konuşmalar yapıyor.

     63 yaşındaki Chen bir köylü. Çocukken Kuaiban'ı sevdiği için 9 yaşındayken babasından bu sanatı öğrenmeye başladı ve onlarca yıldır Kuaiban söyleme tekniğini beceriyle geliştirdi. Chen dedenin söylediği Kuaiban parçalarının en büyük özelliği, dilinin sade ve komik, konularının ise etrafındaki insanları ve olayları işliyor olması. Özellikle son yıllardaki Kuaiban parçaları daha çok yaşamdaki değişiklikleri ele alıyor.

      Chen muhabirimizi görünce hemen mutlu yaşamından bahsetti. Chen sözüne, oturduğu apartmandan başladı.

      "Eskiden tek katlı bir evde oturuyordum, ısınma sorununu kendi olanaklarımla çözüyordum, kışın kömür alıyordum, içecek suyu da kendim alıyordum. Buraya taşındıktan sonra durum değişti, kömür almaya gerek yok artık, doğalgaz ve musluk suyu kullanıyorum."

     Yinchuan kentinin 2003 yılında genişlemeye başlamasıyla, kentin etrafındaki köyler kent kapsamına alındı, tarlaların bir kısmında apartman binaları inşa edildi. Tarlalarını kaybeden köylüler hükümetten geçim parası alıyor, şehirliler gibi yaşıyor.

     Chen dede eskide Kuaiban parçalarını kendini eğlendirmek için söylüyor, bazen da dışarıda geçici olarak çalışıp evine biraz katkıda bulunuyordu. Şimdi yaşam güvencesi olduğu için Kuaiban söylemeyi yaşamının en önemli işi olarak görüyor. İçerikleri her geçen gün daha da zenginleşen Kuaiban parçaları arasında Huilerin gelenek ve göreneklerini işleyen, yerel halkın yaşamlarındaki değişiklikleri konu alan ve köylerde yaygınlaştırılan sağlık güvencesi politikasını yansıyan parçalar yer alıyor. Yaşlanmasına rağmen Chen dedenin, Kuaiban söyleme hevesi daha da artıyor. İnanmıyorsanız, dinleyin.

      Her hafta semtteki Yaşlılar Etkinlik Merkezi'nde diğer yaşlılara Kuaiban parçaları öğretmenin yanı sıra, Chen dede ayrıca köylere gidip gösteri yapıyor, köylülerle Kuaiban'ın getirdiği mutluluğu paylaşıyor.

      Beyaz eşya hakkında hiç bilgisi olmayan Chen dede bu yılın başında eşine bir bilgisayar almak istediğini söyledi. Bu istek ailedekileri çok şaşırttı: TV'nun uzaktan kumandasını bile kullanamayan dede niye bilgisayar öğrenmek istiyor? Ortaokulu bile okumamış dede öğrenebilir mi? Aslında Chen bilgisayarla Kuaiban parçalarını yazmayı ve internetle yaygınlaştırmayı istiyor. Chen dede 3 aylık bir çalışmadan sonra bilgisayar kullanmayı öğrendi.

      Bunun ardından Chen etrafındaki hikayeleri Kuaiban parçaları haline getirdi. Yolcunun unuttuğu parayı iade eden taksi şoförü, kötülükle mücadelen eden komşu, 3 çocuğunun üniversite masraflarını karşılamak için tasarruf eden Li soyadlı bir nine, Beijing'e gelip Olimpiyat Oyunları'na gönüllü olarak hizmet eden Guo soyadlı genç kız... Chen'ın Kuaiban parçaları artık semtteki ailelerin onsuz edemediği bir öge oldu. Semtteki Qi Manxuan adlı dede şöyle konuştu.

     "Chen hocanın her gösterisi halk tarafından ilgiyle karşılanıyor, çünkü halkın yüreğindeki sesleri dile getiriyor, etrafımızdaki hikayeleri işliyor ve yüreğimizdekileri söylüyor."

      Chen dede artık ünlü biri oldu, Kuaiban parçaları da yarışmalarda sık sık ödül aldı, gösteri davetleri de çoğaldı. Sabah çıkınca eve ancak akşam gelebiliyor.

     Chen'ın gündemi iyice dolu: Kuaiban parçaları söylüyor, senaryo yazıyor, bilgisayarı öğretiyor... Meşgul, ancak mutlu. Ancak Chen'ın bir derdi var: Kendisi yaşlandığı için Kuaiban sanatını kime öğretecek? Şimdiki çocuklar daha çok piyano ve keman gibi batı çalgıları öğreniyor, Kuaiban parçalarını öğrenen olacak mı?

      Chen dedeyi sevindiren bir şey var. 13 yaşındaki torunu Chen Jiahao, Kuaiban meraklısı; ayrıca çok akıllı olan bu çocuk, parça ne kadar uzun olursa olsun birkaç kereden sonra hemen öğreniyor. Kuaiban'ı öğrendikten 6 ay sonra Jiahao, artık sahneye çıkıyor.

      Jiahao, Kuaiban'ın kendine mutluluk ve öz güven getirdiğini söyledi.

      "Kuaiban'ı çok çok seviyorum! Beni çok mutlu ediyor. Her sefer okuldaki gösteride ben bir Kuaiban parçası söyleyince herkes gülüyor. Ben mutluyum, başkaları da mutlu oluyor."

      Jiahao artık dedesinin canlı reklamı oldu. Çok sayıda çocuk Chen dedeye Kuaiban öğrenmeye geliyor.

      Chen dede, mutlu olmaya devam edeceğini, çünkü yaşamının daha da güzelleşmekte olduğunu ve getirdiği mutluluğun da arttığını söyledi. Chen, daha çok insanın Kuaiban parçalarından mutluluğunu paylaşmasını istediğini yineledi.