Fildişi oymacılığı ve fildişinden oyulan süs eşyaları Çin'de oldukça yaygındır. Çin'in başkenti Beijing ve ülkenin güneyindeki Guangzhou kentindeki fildişi oymaları, farklı sanatsal üsluplara sahiptir.
Fildişi oyma sanatı, Beijing'de 2 bin yıl öncesine kadar gider. Tarihsel gelişim sürecinde, Beijing dışından gelen seçkin ustaların yerli ustalarla birlikte oyma tekniklerini geliştirdiği yüzlerce yıllık pratik sonucunda, Beijing fildişi oymaları görkemli sarayları süsler hale gelmiştir. Beijing fildişi oymaları, Qing hanedanının son dönemlerinde yok olma tehlikesi geçirmiş, eski ustaların çabalarıyla bu köklü sanat yeniden canlandırılmıştır.
Fildişi oymalarının, fildişinin özelliklerinden ötürü, zarif bir güzelliği vardır. Fillerin korunması amacıyla, tüm dünyada fildişi ticareti 1980'li yıllarda bir dönem yasaklandı. Tamamen ithalata dayalı olan Beijing fildişi sanatı da, bunun ardından zor bir döneme girdi. Bu dönemde fildişi oymacılığı, hem hammadde hem de sanatı sürdürecek genç usta eksikliği sorunları yaşadı. Son yıllarda ise, fildişi ticareti konusundaki yasaklar hafifletilerek, stok fildişi ticareti serbest bırakıldı. Ancak sanatı devam ettirecek ustaların yokluğu konusundaki sorun halen çözülemedi. Bu nedenle Beijing'de fildişi oymacılığı sanatını korumak için önlem alınmasını isteyen sesler her geçen gün yükseliyor.
Guangzhou'daki fildişi oymacılığı ise üç dala ayrılabilir: Birincisi, fildişinden yapılan vazo gibi süs eşyalarını; ikincisi, tarak gibi günlük kullanım eşyalarını; üçüncüsü ise küpe ve yüzük gibi süs eşyalarını içerir.
İnce, zarif ve şeffaf olan Guangzhou fildişi oymacılığında, fildişinin beyazlatılması ve renklendirilmesine büyük önem verilir. Fildişi, gül ağacı gibi çeşitli malzemelerle birlikte ustalıkla işlenir.
Guangzhou fildişi oymacılığının geçmişi de bir hayli uzundur. Qin ve Han hanedanlarında belli gelişmeler gösteren bu sanatın tekniği ve üretim boyutu, Ming ve Qing hanedanlarına gelindiğinde doruğa çıkmıştır. Ustadan çırağa, babadan oğula aktarılan Guangzhou fildişi oymacılığı günümüzde de atölyelerde yapılmaktadır.
Yurtdışıyla sıkı ekonomik ve ticari temasları bulunan Guangzhou kenti, azınlık milliyetlerin el sanatları açısından büyük gelişme potansiyeline sahiptir. Ancak, Guangzhou fildişi oymacılığı sektöründe aile modeli atölyelerin giderek yok olması ve usta-çırak ilişkisinde yaşanan değişimlerden ötürü, zanaatçılar yalnızca geleneksel fildişi oymacılığıyla geçinememektedir. Bu nedenle Guangzhou'daki fildişi oymacılığı sektörünün gelişmesi ve geleneksel tekniklerin aktarılması, ciddi sorunlarla karşı karşıya bulunuyor. Fildişi oymacılığının içinde bulunduğu bu koşulların değiştirilmesi için, koruma planları oluşturulması gerekiyor.
Yorumunuzu Gönderin
