Anbar'ın güvenlik yetkisi Irak'a devredildi

    Irak'ta konuşlanan ABD ordusu, dün (1 Eylül) Irak'ın kuzeyindeki Anbar eyaletinin merkezi Ramadi'de düzenlenen törenle, eyaletin güvenlik yetkisini Irak hükümetine devretti. Böylece Irak hükümeti, 18 eyaletten 11'inin güvenlik yetkisini geri almış, ABD ordusu da Sünni Müslümanların toplu halde yaşadığı bir eyaletin güvenlik yetkisini Irak hükümetine devretmiş oldu. Güvenlik yetkisinin devredilmesiyle, Anbar eyaleti vatandaşların gözünde tekrar güven kazandı.

    Mart 2003'te Irak Savaşı'nın patlak vermesiyle Irak'ın geneli, ABD ordusu ve ABD karşıtı güçlerin silahlı çatışmalarına sahne oldu; bu çatışmaları El Kaide örgütünün başlattığı terör olayları izledi. Irak'ın en büyük eyaleti olan Anbar da, Irak Savaşı sırasında "ağır bir felaket bölgesi"ne dönüştü. Eyalette ABD karşıtı güçlerin direniş eylemleri ABD ordusunda ciddi can kaybına yol açarken, El Kaide örgütü de eyaleti Irak'taki üssü olarak kullandı.

    ABD'nin Irak'ı işgal etmesinden sonra Anbar'da 2004 yılında en kanlı savaşlardan biri, Felluce Savaşı yaşandı. Felluce kentinde direnişe geçen ABD karşıtı güçler karşısında ağır kayıplar veren ABD ordusu, en ileri silahlarla donanarak, aynı yılın Kasım ayında bu güçlerle çatışmaya başladı. Kanlı mücadeleler sonucu, ABD ordusu birkaç yüz kişilik can kaybı bedeliyle, Felluce kentini ABD karşıtı güçlerin elinden geri aldı.

    ABD ordusu 2004 yılında Felluce kenti ve tüm Anbar eyaletini ele geçirmesine rağmen, Anbar'da güvenlik ve istikrar sağlanamadı. Eyalette saklanan ABD karşıtı güçler ve El Kaide üyeleri bölgede durmadan terör eylemleri düzenledi; bu eylemler Anbar Valisi'nın kaçırılmasına kadar vardı. ABD ordusu da bu dönemde sık sık saldırıya uğradı. Irak Savaşı'nın patlak vermesinden bu yana geçen beş yıldan fazla süre içinde, Irak'ta konuşlandırılan ABD ordusunun üst düzey yetkileri, Anbar'ın, Irak'ta güvenlik durumunun en kötü seyrettiği eyalet olduğunu savundu. ABD eski Savunma Bakanı Donald Henry Rumsfeld de, Anbar'ın en çok terör faaliyetlerinin yaşandığı eyalet olduğunu kabul etmişti.

    Ancak geçen yılın Temmuz ve Ağustos aylarında Anbar'daki güvenlik durumunda belli ölçüde iyileşme sağlandı, şiddet olayları gözle görülür şekilde azaldı. ABD tarafı bu değişikliği, Başkan George W. Bush'un 2007 yılının başında Irak'a 30 bin asker takviye etmesine bağlıyor. Ancak gözlemciler, Anbar eyaletinde güvenlik durumunun "Uyanış Meclisleri"nin kurulmasından sonra iyileştiği görüşünde. Uyanış Meclisleri, Anbar'daki etkili Sünni şahsiyetlerin önderliğinde, El Kaide örgütüyle mücadele amacıyla kurulan gruba verilen ad. Uyanış Meclisleri, El Kaide militanlarıyla, ABD ordusuyla işbirliği içinde mücadele edilmesi gerektiğini savunuyor. Üye sayısı bir ara 80 bine ulaşan Uyanış Meclisleri, Anbar'da istikrarın oluşturulmasında kritik rol oynadı.

    ABD Başkanı Bush, Eylül 2007'de Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Savunma Bakanı Robert Gates eşliğinde Irak'a ani bir ziyaret gerçekleştirmişti. Bush, Anbar'daki güvenlik durumunun gerçekten iyileştiğini kanıtlamak amacıyla, daha önceki ziyaretlerinde olduğu gibi Bağdat'taki Yeşil Bölge'ye gitmek yerine, Anbar'daki ABD askeri üssüne altı saatlik bir ziyaret yapmıştı.

    2007 yılının ikinci yarısında Anbar'daki güvenlik durumunda iyileşme görülmesine rağmen, Bush'un gerçekleştirdiği Anbar ziyaretinden, ABD ordusunun dün eyaletin güvenlik yetkisini Irak hükümetine devretmesine kadar bir yıl geçti. Bu, Anbar eyaletindeki güvenlik durumunda halen bazı belirsiz unsurlar bulunduğunu gösteriyor. ABD ordusu tarafından dünkü teslim töreninde yayımlanan açıklamada, Anbar'ın güvenlik yetkisinin devredilmesinin önemli bir kilometretaşı olduğu, ancak bunun Anbar'daki durumun tamamen istikrarlı hale geldiği veya iyileştiği anlamına gelmediği, Irak hükümetinin eyaletteki güvenlik olaylarını tek başına çözme gücüne kavuştuğu anlamına geldiği belirtildi.

    Aslında güvenlik durumu en kritik eyalet olan Anbar'ın gerçek anlamda istikrara kavuşması bile, Irak genelindeki güvenlik ortamının düzeldiği anlamına gelmiyor. Anbar eyaletiyle birlikte, Irak'ın 18 eyaletinden 11'inin güvenlik yetkisi Irak hükümetine devredilmiş oldu. Yani, güvenlik yetkisi henüz Irak'a devredilmemiş yedi eyalet daha bulunuyor. Ülkede beş yılı aşkın zamandır süren kargaşadan sonra, kaosun daha ne kadar süreceğini söylemek için henüz erken...