Çin ekonomisinin büyümesinde uygun yavaşlama

    Beijing Olimpiyat Oyunları henüz yeni bitmişken, Çin hükümeti bu yılın ilk yarısındaki ulusal ekonomik işleyişi ve toplumsal gelişme koşullarını gözden geçirerek, ikinci yarıdaki çalışmalar için düzenlemeler yaptı. Hükümetin, ulusal yetki organı Ulusal Halk Meclisi'ne dün (27 Ağustos) sunduğu rapora göre, bu yılın ilk yarısında Çin ekonomisinin büyüme hızı uygun ölçüde yavaşladı. Yılın ikinci yarısında fiyatların aşırı yükselmesini kontrol altına alma çalışmaları, makro ayarlama önlemlerinin öncelikli alanı olarak yürütülecek. Bunun yanı sıra doğal afetlere uğramış bölgelerdeki yeniden yapılanma çalışmalarının ayrıntıları saptandı.

    Bu yılın başlarında ülkenin güney kesimindeki 10 idari bölgeyi etkileyen soğuk hava, kar ve don afetleri ile Sichuan eyaletinin Wenchuan ilçesinde meydana gelen şiddetli deprem gibi doğal afetler, Çin'in ulusal ekonomisini ve toplumsal gelişmesini ciddi şekilde sınadı. Buna rağmen Çin ekonomisi, makro ayarlama hedefleri doğrultusunda gelişti. İstatistiklere göre, bu yılın ilk yarısında Çin'in gayri safi yurt içi hasılasında gerçekleştirilen artış, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1.8 düşerek, yüzde 10.4 oldu. Ekonomik büyüme yüksek seviyede seyrederken, istikrarlı ve ölçülü bir yavaşlama sağlandı. Bu, merkezi hükümetin yıllık çalışma raporunda gayri safi yurt içi hasıla için belirlediği yüzde 8'lik büyüme hedefine uyuyor. Bunun yanı sıra, Çin'in elde ettiği ticaret fazlası düştü; ihracat artışı da yüzde 6.1 azalırken, ekonomik verim yükseldi. Bunlar da makro ayarlamaların sonuçlarıdır.

   Devlet Konseyi adına Ulusal Halk Meclisi'ne rapor sunan Devlet Gelişme ve Reform Komitesi Başkan Yardımcısı Zhu Zhixin, şunları belirtti: ses fonu 1

   "Bu yılın başından beri Çin'in ekonomisi ve sosyal gelişmesi, son yılların en ciddi meydan okumalarıyla karşı karşıya geldi. Her bölge ve her birim, afetlerle mücadele etmenin yanı sıra, ekonomik ve toplumsal gelişmeye özen gösterdi, çeşitli başka sorunlarla uğraştı. Böylece, ekonominin istikrarlı ve nispeten hızlı gelişmesi sağlandı, çeşitli alanlarda da yeni ilerlemeler kaydedildi."

    Zhu Zhixin'in sözünü ettiği "yeni ilerlemeler" sanayi, tarım, eğitim ve sağlık gibi alanlarda kendini gösteriyor. Afetlerin sıkça yaşandığı 2008 yılının ilk yarısında, yıllık geliri 5 milyon yuanı aşan işletmelerin gerçekleştirdiği katma değer tutarı yüzde 16 arttı; yaz hububat üretimi 100 milyon tonu aşarak, üst üste beş yıl bol mahsul alındı; vatandaşların kişi başına düşen nakit geliri yüzde 10 arttı; eğitimi, özellikle de zorunlu eğitimi koruma seviyesi daha da yükseltildi, yalnızca ikinci sömestrde 12 milyon meslek okulu öğrencisi devletten burs aldı; yeni tip köy kooperatif sağlık sistemine katılan köylülerin sayısı 800 milyonu aştı. Ayrıca merkezi hükümetten yerel hükümetlere kadar çeşitli hükümet birimleri önlemler alarak piyasa tedarikini korudu.

    Bu veriler, Çin ekonomisi ve toplumsal gelişmesinin "istikrar" özelliğini öne çıkartıyor; diğer alanlardaki ilerlemeler ise daha uzun vadede etkisini gösterecek. Örneğin enerji tasarruf etme ve kirlilik boşaltımını azaltma çalışmalarında verimli sonuçlar alınarak, gayri safi yurt içi hasılanın birim başına düşen enerji tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3 azaldı. Kamuoyunun dikkatini çeken idari yönetim sistemi reformunda, yeni dönem hükümetin geçen Mart ayında oluşturulmasından sonra ilerleme kaydedildi. Hükümet çalışmalarının şeffaflığı yükseltilirken, 1900 yönetmelik kaldırıldı. Kamu işletmelerinde yönetim kurulu oluşturulmasıyla ilgili deneme çalışmaları ve telekomünikasyon, havacılık ve demiryolları gibi tekel sektörlerdeki yapısal reformlar da hızlandırıldı.

    Çin hükümeti, başarıları özetlerken mevcut sorunları da ihmal etmedi. Bu yılın ilk yedi ayında Çin'deki fiyatların yüzde 7.7 yükselmesi, en kısa zamanda çözülmesi gereken bir sorun olarak vurgulandı. 2008 yılının ikinci yarısında fiyatların aşırı yükselmesini önlemek, hükümetin ağırlıklı çalışması olacak. Zhu Zhixin, bu konuda şunları söyledi. Ses fonu 2

    "Ulusal ekonominin istikrarlı ve hızlı gelişmesini sağlamayı ve fiyatların aşırı yükselmesini önlemeyi, makro ayarlama çalışmalarının önceliği olarak göreceğiz; enflasyonun önüne geçmeye çalışacağız; makro ekonomi politikasının devamlılığını ve istikrarını koruyacağız; ekonomik işleyişteki sorunları var güçle çözeceğiz."

    Çin hükümeti fiyatların aşırı yükselmesini önlemek için gıda, yiyecek yağ, et ve sebze gibi günlük tüketim mallarının üretimini artırdı; fiyatlardaki değişimlere yönelik tahmin ve uyarı çalışmalarını güçlendirdi; ayrıca yasa dışı şekilde fiyat yükseltme eylemlerini cezalandırdı.

    Enerji tasarrufu ve çevre koruma, halkın yaşamını ilgilendiren sorunları çözme çalışmaları da bu yılın ikinci yarısında yapılacak önemli çalışmalar arasında yer alacak. Afet sonrası yeniden yapılanma çalışmaları, bu yılın ikinci yarısında ve önümüzdeki birkaç yılda da devam edecek. Yetkili Zhu Zhixin bu konuda şunları açıkladı: Ses fonu 3

   "Devlet Konseyi insan merkezcilik, doğaya saygı, kapsamlı düzenlemeler ve bilimsel yeniden yapılanma ilkelerine göre, vergi, finans ve istihdam gibi dokuz konuda politika saptadı. Afet sonrası yeniden yapılanma çalışmalarının esası, üç yıl gibi bir süre içinde tamamlanacak; her aileye bir ev, her ailede istihdam, herkese sosyal güvence, tesislerin iyileştirilmesi, ekonomik büyüme ve ekolojik düzelme sağlanacak."