"Hutong" ve "Siheyuan"

    Çin'in başkenti Beijing, tarihteki çeşitli hanedanlara toplam 800 yıl başkentlik etmiş tarihi bir şehir. Geleneksel kültür havasının halen hakim olduğu şehirde, son yıllarda inşa edilen çağdaş binalar, tarihi binalarla içiçe ve uyum içinde bir arada bulunuyor. "Hutong" adı verilen eski dar sokaklar ve "Siheyuan" adı verilen geleneksel avlulu evler, Beijing'in uzun tarihi ve eski kültürünün temsilcileri olduğu gibi, şehrin sembolleri arasında da yer alıyor. 2008 Olimpiyat Oyunları nedeniyle dünyanın ilgi odağı haline gelen Beijing'deki bu tarihi sokak ve evler de yepyeni çehreleriyle dünyanın dört bir yanından gelen insanları karşılıyor.

    Beijing'deki geleneksel avlulu evlere Siheyuan adı veriliyor. Beijing'e has bu yapılar, dört tarafı simetrik olan odalar ile ortalarında bulunan avludan oluşuyor. Küçük veya büyük, çok düzenli biçimde sıralanan bu avlulu evler arasındaki geçitlere ise Hutong adı veriliyor.

    Beijing'de bugün son derece iyi korunan Hutong ve Sihuyuan'lerden oluşan onlarca eski yerleşim bölgesi bulunmaktadır. Shichahai, bunlardan biri... 13. yüzyıldan itibaren ülkenin güneyi ve kuzeyi arasında yapılan nehir taşımacılığının kuzey ucu olan Shichahai, imparatorluk sarayına yakın olması ve güzel manzaralara sahip küçük bir gölün kenarında bulunması nedeniyle, 17. ve 18. yüzyıllarda üst düzey yöneticiler ile zenginlerin gözdesi haline geldi. Buna bağlı olarak burada çok sayıda lüks konut inşa edildi. Bugün ise Shichahai, ev sahipliği yaptığı çok sayıdaki Hutong ve Siheyuan nedeniyle şehrin en iyi korunan ve en büyük sit alanı.

    Yuan Li ve Zhang Yongqiang, Shichahai göletinin güney kıyısında yer alan Beiguanfang adlı Hutong'da oturan bir çift. Bayan Yuan Li, kuşaklardan beri oturdukları bu evin şimdi turistlerin ziyaretine açıldığını belirterek şunları anlattı:

    "Evimiz 300 metrekare. Ailemizin üç kuşağı, bu evin 16 odasını paylaşıyor. Beijing'de birkaç kuşağın bir arada oturduğu ailelerin sayısı artık çok fazla değil. Bize gelen turistler, sıradan Beijinglilerin yaşamını yakından tanıma imkânı bulurken, biz de ek bir gelir kaynağı elde ettik."

    Bayan Yuan'ın evini gezen Çin'in Taiwan bölgesinden gelen bir turist, Siheyuan'a hayran kaldığını belirterek şunları söyledi:

    "Bu tarihi ev, son derece iyi korunmuş. Buradaki ortam da çok hoşuma gitti."

    Beijing Üniversitesi Dünya Mirasları Araştırma Merkezi Başkanı Prof Xie Ninggao, Hutong ile Beijingliler arasındaki ilişkiyi mercan kayalıkları ile deniz canlıları arasındaki ilişkiye benzeterek, Hutong ve Siheyuan'ların Beijing'in organik parçaları olduğunu, onlar olmadan Beijing'in hayat gücünü yitireceğini söylemişti. İşte bu nedenle Beijing Belediyesi, şehrin eski yerleşim bölgelerindeki bütün avlulu evleri koruma altına alarak restore etti. Aynı zamanda şehrin bu değerli kültürel varlığının kültür ve turizm amaçlı değerlendirilmesi de teşvik edildi.

    29. Olimpiyat Oyunları'nın Beijing'de düzenlenmesi, bu tarihi ve kültürel mirasların korunmasına güç kattı. Bu kapsamda Beijing Belediyesi, geçen yıldan itibaren tarihi ev ve sit alanlarının restorasyonuna yılda 1 milyar yuan ayırmaya başladı. Şehrin eski başkent görünümünü korumanın yanı sıra vatandaşların konut koşullarını düzeltmeyi de amaçlayan bu proje sonucunda, restore edilen tarihi Hutong ve Siheyuan'lar, eski sakinliklerine ve yoğun kültürel havalarına yeniden kavuştu.