Rusya'nın istediği oluyor ama...

    Sami Kohen-Milliyet 12.08.2008

    Güney Osetya uyuşmazlığı yüzünden çıkan Rusya - Gürcistan savaşının 4. gününde, durumu iki cümle ile şöyle özetleyebiliriz: Rusya'nın istediği oldu. Gürcistan ağır bir yenilgiye uğradı...

    Şu satırları yazarken, çatışmalar doğrudan Gürcistan'ın içlerine doğru yayılıyor. Ruslar, ateşkes için yapılan tüm çağrılara meydan okurcasına, G. Osetya ve Abhazya'nın ötesinde, Gürcistan topraklarındaki kasabaları ve stratejik noktaları hedef alıyorlar. Öyle anlaşılıyor ki Moskova, Gürcistan'ın gücünü tam kırmadan, saldırılarına son vermek istemiyor ve yarattığı "oldubitti"yi pekiştirmeyi amaçlıyor.

    Bu noktada Rusya ile Gürcistan'ın ve diğer ilgili tarafların "savaş bilançosu" şöyle görünüyor:

    RUSYA AÇISINDAN:

    - Rus kuvvetleri G. Osetya'ya artık tamamen hakim. Burayı tekrar kendi kontrolü altına almak isteyen G. Gürcistan, bu 3.900 kilometrekarelik, 70 bin nüfuslu (ki şimdi bunun yarısı kaçmış durumda) bölgeyi tamamen terk etmek zorunda kaldı. Diğer bir deyişle, bağımsızlık isteyen Osetya, Tiflis'ten kopmuş ve Rus kontrolü altına girmiş durumda...

    - Rusya, Gürcü askerlerinin G. Osetya'ya girmesinin ve hemen ardından hızla ordusunu bu bölgeye sevk etmekle, Şaakaşvili yönetimine (herhalde öteden beri tasarladığı) ağır cezayı vermek fırsatını ele geçirdi. Moskova "arka bahçesi" saydığı Gürcistan'ın kendi çıkarları için zararlı gördüğü davranışlarına asla izin vermeyeceğini gösterdi.

    - Rusya, G. Osetya gibi, Gürcistan devletinin içinde yer alan -ama bağımsızlık isteyen- Abhazya'da da Tiflis'in bir askeri varlık gösterimini önledi.

    - Rusya bu askeri operasyonlarını (önceden hazırladığı plan çerçevesinde) sadece askeri değil, siyasal ve psikolojik gerekçelerini de kurnazca kullanarak yürüttü, egemen bir devlete askeri müdahalede bulunurken, bunun "istila" veya "işgal" olarak algılanmasını önlemeye çalıştı...

    - Rusya, Batının kendi etkinlik alanındaki ülkelerle fazla haşır neşir olmasından hoşlanmadığı ve bu ülkelerin çizmeden yukarı çıkmasına izin vermeyeceği mesajını da verdi. Nitekim Gürcistan'da "işini" bitirmeden, ABD'den, AB'den veya NATO'dan gelen seslere de kulak asmadı.

    GÜRCİSTAN AÇISINDAN:

    - Şaakaşvili G. Osetya'yı tekrar kendi kontrolü altına almak umuduyla askeri harekâta geçerken, Rusya'nın olası tepkisini (yani sert karşılığını) iyi hesaplamadı, Batının desteğine fazlasıyla güvendi. Sonuçta bu tarihi yanılgısı, çok pahalıya mal oldu:

    - Yeni durum, Gürcistan'ın toprak bütünlüğünü yeniden toparlaması umutlarını zayıflattı. Yeni fiili durum gelecekte bu bölgelerin statüsünü etkileyecektir.

    - Şaakaşvili'nin siyasal geleceği tehlikeye düşebilir. Aslında Rus liderleri, onun gitmesi gerektiğini söylemekten çekinmiyorlar. Bu, onun alaşağı edilmesi için verilmiş bir işaret olabilir.

    BATI AÇISINDAN:

    - ABD ve Avrupa (NATO dahil) bazı çağrılar ve uyarılar yapmanın ötesine gidemedi. Aslında bunun dışında (hele askeri alanda) yapacağı fazla bir şey de yok. Şimdi Batı (özellikle AB), ateşkesin sağlanması için devrede.

    - Bu olay, Rusya ile Batının arasını açtı. BM'deki tartışmalar, Soğuk Savaş dönemini anımsattı.

    - Batı -özellikle ABD- Gürcistan'a çok güveniyordu. Son olaylardan sonra, Batının Kafkasya'daki pozisyonu da zayıflamış oluyor.

    SONUÇ:

    Rusya'nın, şimdi açıkça G. Osetya'nın sınırlarını aşan ve egemen Gürcistan devletinin topraklarının içinde şiddetle yayılan saldırıları, güttüğü stratejik amaçlarını açıkça ortaya koyuyor. Bu savaş önümüzdeki günlerde bir şekilde elbet son bulacak; ama bölgede durum ve uluslararası ilişkiler herhalde çok farklı -ve tehlikeli- bir döneme girecek...