Güney Osetya'da yine gerginlik

    Gürcistan'ın Güney Osetya bögesindeki gerginlik son günlerde hızla tırmanıyor. Güney Osetya yönetimi, Gürcistan hükümetini, bölgedeki yasal kuruluşlarda koruma görevi yapan personele ve sivillerin yaşadığı konutlara havan topu ve roketlerle saldırmakla suçladı. Ayrıca, Güney Osetya yönetimi bir yandan 800'den fazla kadın ve çocuğu Rusya'nın Kuzey Osetya bölgesine sevkederken, diğer yandan Gürcistan hükümetiyle silahlı mücadele için hazırlık yapmaya başladı. Böylece Güney Osetya'daki durum yeniden gerginleşti.

    Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Grigori Karasin, Güney Osetya'daki durumun gerginleşmesi üzerine, dün (4 Ağustos) Gücistan Dışişleri Bakan Vekili Grigori Vaşadze'yle bir telefon görüşmesi yaptı. Karasin, Gürcistan ile Güney Osetya arasındaki gerginlikten ciddi kaygı duyduklarını söyledi. Karasin, çatışma bölgesindeki durumun "Gürcistan'ın orantısız şekilde silah kullanmasından kaynaklandığına" işaret edereken, Vaşadze ise Gürcistan'ın, Güney Osetya'yla görüşme gibi yollarla çatışma bölgesindeki gerginliği yumuşatmaya çalışacağını kaydetti. Bundan bir gün önce Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Gürcistan ile Güney Osetya arasında büyük çaplı çatışma tehlikesinin giderek arttığına işaret edilerek, Tiflis yönetiminin silah zorunun bölgedeki durumu daha da kötüleştireceği tehlikesini kavraması ve krizi daha derinleştirmeyecek şekilde etkili önlemler alması gerektiği vurgulandı.

Güney Osetya yönetimi, Gürcistan'ın Güney Osetya'daki Ts'hınvali karakolunu ve sivil konutları top ateşine tutarak can kaybına ve bölgedeki durumun hızla gerginleşmesine yol açtığını belirtti. Güney Osetya yönetimine göre, 4 Temmuz günü Gürcistan askeri birlikleri, 3 yönden Güney Osetya'nın başkentine ve civarındaki köylere saldırdı, saldırda 1 kişi ölürken 3 kişi yaralandı. Aynı gün Gürcistan Hava Kuvvetleri'ne ait 2 adet Su-25 tipi uçak ve pilotsuz hava aracı çatışma bölgesi üzerinde uçuş yaptı. Rusya Dışişleri Bakanlığı hemen bir açıklama yaparak, Gürcistan'ın Güney Osetya'daki girişimini kabul edilmez bir saldırı eylemi olarak niteledi. Gürcistan sınırları içinde yer alan henüz tanınmamış Abhazya Cumhuriyeti'nin Dışişleri Bakanı Sergei Şanba ise Gürcistan ile Güney Osetya arasında savaş çıkması halinde, Abhazya'nın seyirci olarak kalmayacağını belirtti.

    Rusya'ya komşu olan Güney Osetya ve Abhazya, Gürcistan'a bağlı özerk bölge ve özerk cumhuriyet konumunda. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bağımsızlıklarını ilan eden Güney Osetya ve Abhazya, Gürcistan merkezi hükümetiyle uzlaşmaya yanaşmıyor. Güney Osetya'da Ocak 1992'de halk oylaması yapılarak bağımsız bir devlet kurulması ve Kuzey Osetya'yla birleşmesi kararlaştırılmıştı. Bunun üzerine Gürcistan merkezi hükümeti ile Güney Osetya yönetimi arasındaki gerginlik aniden yükseldi, büyük çaplı silahlı çatışmalar meydana geldi. Aynı yıl Rusya, Gürcistan, Kuzey Osetya ve Güney Osetya'dan oluşan 4 taraf, çatışmayı çözmeyi hedefleyen Karma Denetim Komitesi oluşturdu. Rusya, Gürcistan ve Güney Osetya tarafından kurulan karma barış koruma gücü çatışma bölgesine yerleştirildi. Abhazya ise 1992'de "bağımsızlığını" ilan ettikten sonra Gürcistan merkezi hükümetiyle silahlı çatışmalara girmeye başladı, ancak çatışma ertesi yıl sona erdirildi. Ardından Birleşmiş Milletler, Abhazya'ya bir gözlemciler heyeti gönderdi; Rus barış koruma birlikleri de 1994 yılında Abhazya'ya yerleşti. Hem Güney Osetya hem Abhazya Rusya'dan ekonomik ve diplomatik destekler aldı ve böylece Gürcistan merkezi hükümetinin yönetimi dışında kalan iki özerk bölge haline geldi. Ancak Rusya da dahil olmak üzere hiç bir ülke, bu iki bölgenin "bağımsızlığını" tanımadı. Ahazya ve Güney Osetya sorunları nedeniyle, Rusya ile Gürcistan arasında da son yıllarda sürekli olarak gerginlik oluştu.

Gözlemciler, Güney Osetya'daki gerginliğin, Güney Osetya ve Abhazya ile Gürcistan merkezi hükümeti arasındaki derin çelişkileri olduğu kadar Rusya ile Gürcistan arasındaki karmaşık ilişkileri de yansıttığını belirtiyor. Şimdiki duruma göre, Gürcistan'ın kendi egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ilgilendiren sorunlarda kendi çıkarlarını tüm gücüyle korumaya çalışacağı ortada. Ancak Güney Osetya ve Abhazya ise Gürcistan merkezi hükümetinden uzaklaşarak, hatta silah zoruna başvurarak Gürcistan merkezi hükümetiyle zıtlaşıyor. Kamuoyunda, Rusya'nın iki bölgeye ekonomik, diplomatik ve manevi açılardan destek sağlaması etkeninin de eklenmesi durumunda, Güney Osetya'daki gerginliğin daha da tırmanabileceği, hatta "soğuk savaştan" "sıcak savaşa" geçilebileceği görüşü hakim.