Bağlantısızlar Hareketi'nin 15. Bakanlar Konferansı dün (29 Temmuz) İran'ın başkenti Tahran'da başladı. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, bağlantısız ülkelere, birlik ve bareberlik içinde şiddet ve ayrımcılıkla mücadele ederek, uluslararası işlerde kritik rol üstlenme çağrısında bulundu. Gözlemciler, İran'ın bu vesileyle yeni ortaklar bularak yeni bir cephe kuracağını, bunun amacının da daha geniş bir diplomatik alan yaratmak olduğunu savunuyor.
İki gün sürecek konferansa 118 üye ülke, 15 gözlemci ülke ile sekiz uluslararası ve bölgesel örgütün temsilcileri katılıyor.
Ahmedinejad konuşmasında, dünyada büyük değişimler meydana geldiğini; bağlantısız ülkelerin, siyaset, ekonomi, toplum ve güvenlik alanlarında tehditlerle karşı karşıya bulunduğunu söyledi. Uluslararası sorunların birçoğunun bazı büyük ülkelerin hatalı politikalarından kaynaklandığını kaydeden Ahmedinejad, büyük ülkeler arasındaki silah yarışının dünya çapında nükleer silahların yayılmasına yol açtığını, nükleer silahlara sahip olan bu ülkelerin, diğer ülkelerin nükleer enerjiyi barışçı amaçla kullanma planını engellediğini ifade etti. Ahmedinejad bu sözlerle, "bazı büyük ülkeler"in İran nükleer sorunu konusunda "önyargılı" davrandığını ima ederek, bağlantısız ülkelere, barış ve adaleti koruma konusunda etkin tavır alma ve dünyanın gelişmesine hizmet etme çağrısında bulundu. Bağlantısız ülkeleri, "güçlü, barışçı ve adil bir cephe" kurarak "düşmanca davranan Batı ülkeleri"ne direnmeye ve uluslararası anlaşmazlıkları kendi siyasi ve ekonomik yöntemleriyle çözmeye çağıran İran, aslında kendi diplomatik nüfuzunu genişleterek uluslararası arenadaki konumunu yükseltmeyi amaçlıyor.
Batılı ülkelerin nükleer sorun konusunda giderek yoğunlaşan baskıları nedeniyle, İran'ın "stratejisini Doğu'ya kaydırması" son derece doğal. İran ile Malezya, Endonezya, Pakistan ve Hindistan gibi Asya ülkeleri arasındaki temaslar giderek yoğunlaşıyor. Bu anlamda, Ahmedinejad'ın Nisan ayında Pakistan ve Hindistan'ı ziyaret etmesi, dikkatleri çekmişti. Bağlantısızlar Hareketi'nin üyesi Pakistan, terörle mücadele konusunda ABD'nin müttefiki. Hindistan ise ABD'nin Güney Asya bölgesindeki stratejik ortağı. İran stratejisini Doğu'ya kaydırarak, bir yandan enerji ihracatı için yeni ortaklar bulup yaptırımlardan gördüğü zararı telafi etmeyi, diğer yandan da siyasi alanda stratejik ortak bulmayı amaçlıyor.
Bağlantısız Hareketi'nin üyelerinden Bolivya, Ekvador, Nikaragua ve Venezüella, şu an ABD karşıtı sol eğilimli liderler tarafından yönetiliyor. Nitekim Latin Amerika ülkelerinden ABD'ye karşı en büyük bayrağı açan Venezüella, başından beri İran'la sıkı ilişki içinde. İran, bu ülkelerle Latin Amerika bölgesinde yeni bir diplomatik alan oluşturacak. Hatırlanacağı gibi Ahmedinejad, 2007 yılında iki defa Latin Amerika'ya gitmişti. Yine aynı yıl Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez İran'ı iki defa ziyaret etti.
Bölgenin büyük ülkelerinden biri olan İran, öteden beri komşu ülkelerle ilişkilerini düzeltmeyi dış politikasının ağırlığı olarak görüyor. Bu kapsamda, Irak'la 30 yıl önce kestiği diplomatik ilişkileri yeniden başlattı. Geçen Şubat ayında Ahmedinejad Irak'ı ilk defa ziyaret etti. Bunun yanı sıra İran ile Bağlantısızlar Hareketi'ne Körfez bölgesinden katılan Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Bahreyn, Katar, Kuveyt ve Suudi Arabistan arasındaki ilişkiler de son yıllarda önemli ölçüde düzeldi ve gelişti. Mart 2007'de Ahmedinejad, Suudi Arabistan'ı ziyaret etti ve Doha'da düzenlenen Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi'nin zirvesine ilk defa katılarak, Körfez ülkeleriyle işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan 10 maddelik bir öneri ileri sürdü.
Söz konusu girişimlerden, İran liderinin, daha esnek ve gerçekçi dış politika uygulaması durumunda, diplomatik alanını genişletebileceğinin bilincinde olduğu görülüyor. Bu nedenle Bağlantısızlar Hareketi'nin 15. Bakanlar Konferansı'nın Tahran'da düzenlenmesi, şüphesiz İran'a çok iyi bir platformun yanı sıra, esnek ve gerçekçi diplomatik faaliyetlerde bulunarak büyük Batılı ülkelerin baskılarına karşı mücadele etme olanağı sağladı.
Yorumunuzu Gönderin
Bağlantısızlar Hareketi'nin 15. Bakanlar Konferansı dün (29 Temmuz) İran'ın başkenti Tahran'da başladı. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, bağlantısız ülkelere, birlik ve bareberlik içinde şiddet ve ayrımcılıkla mücadele ederek, uluslararası işlerde kritik rol üstlenme çağrısında bulundu. Gözlemciler, İran'ın bu vesileyle yeni ortaklar bularak yeni bir cephe kuracağını, bunun amacının da daha geniş bir diplomatik alan yaratmak olduğunu savunuyor.
