Irak dün (28 Temmuz) yine patlamalarla sarsıldı. Ülkenin kuzeyindeki Kerkük kentinde meydana gelen şiddetli patlamada 200 kişi yaralandı; başkent Bağdat'ta yaşanan üç bombalı saldırıda ise onlarca kişi hayatını kaybetti. Bu yılın Mayıs ayından itibaren nispeten sakinleşen ortam, Temmuz ayından bu yana yeniden terör saldırılarına sahne olmaya başladı. Terör saldırılarının yeniden tırmanması, Irak'taki şiddetin asıl kaynağının halen kurutulmadığını gösteriyor.
15 Temmuz günü Irak'ın kuzeyindeki Diyala ve Neyneva eyaletlerinde peşpeşe birkaç intihar saldırısı meydana geldi. Saldırılar çok sayıda kişinin ölümüne ve yüzlerce kişinin yaralanmasına neden oldu. Bu aynı zamanda son bir kaç ay içinde en çok can kaybına yol açan saldırı oldu. Bundan bir önceki büyük saldırı, 15 Nisan'da Bakuba kentinin merkezinde meydana gelmiş, bir araca yerleştirilen bombanın patlamasıyla 40 kişi ölmüş ve 70'tan fazla kişi yaralanmıştı.
Gözlemciler, şiddet olaylarının yeniden tırmanışa geçmesinin Irak'ın henüz istikrara kavuşmadığını gösterdiğini, ülkedeki güvenlik ortamının iyiye gittiği şeklinde değerlendirme yapmak için henüz erken olduğunu savunuyor. ABD'nin Irak'a savaş açmasından bu yana beş yıl geçmesine rağmen, Irak'ta neden bir türlü istikrar sağlanamıyor? Gözlemciler, bu durumu, geçen beş yıl içinde Irak'ta çatışmalara yol açan başlıca unsurların halen mevcut olmasına bağlıyor.
Her şeyden önce ABD'nin Irak'a savaş açmasıyla, Saddam Hüseyin yönetimindeki siyasi denge bozuldu. Merkeziyetçi yönetimle idare edilen bir ülke, sözde "Batı usulü demokratik" bir ülke haline geldi. Bu büyük değişiklik, ülke içinde etnik gruplar ve mezhepler arasında anlaşmazlıkların patlak vermesine neden oldu. Irak'taki üç başlıca kuvvet olan Sünni, Şii ve Kürtler arasındaki çatışmalar giderek tırmandı. Bunun yanı sıra yabancı ülkelerin müdahaleleri de Irak'ın bir "terör bölgesi" haline gelmesine sebep oldu.
İkinci olarak, Irak savaşını başlattıktan sonra Saddam Hüseyin yönetiminin etkisini yok etmek için ABD, Irak'ın ordusunu ve polis teşkilatını feshetmenin yanı sıra, Irak hükümetini de baştan aşağı değiştirdi. Savaşın ardından ABD'nin desteğiyle iktidara gelen hükümetler, halk tarafından seçilmelerine rağmen, yalnızca kendi çıkarlarının peşinde koştu. Önemli sorunlarda anlaşmaya varılmasını zorlaştıran bu durum, hükümetin iktidar gücünü de zayıflattı. Geçen yıldan bu yana Nuri el Maliki'nin kabinesinde yer alan birkaç bakan, Maliki'ye aykırı görüşler savundukları için istifa ettiler. Ordu ve polis teşkilatının olmaması ve hükümetin çalışmalarının zayıf olması, Irak'ın giderek şiddet batağına saplanmasının nedenleri arasında yer aldı.
Üçüncü olarak, ABD'nin yüzbinlerce askerini Irak'a konuşlandırması da ülkede uzun bir süre çatışmaların devam etmesine yol açtı. ABD'nin başlattığı Irak savaşı, sıradan vatandaşlara büyük zararlar getirdi. Onbinlerce masum Iraklının savaşta ölmesi ABD karşıtı eylemleri alevlendirdi; ülkede meydana gelen birçok şiddet olayı bu tepkiden kaynaklandı. Bu nedenle yabancı askeri birlikler Irak'tan çekilmedikçe, ülkenin istikrara kavuşması da mümkün gözükmüyor. Bush yönetiminin Irak'tan asker çekme takviminin belirlenmesine karşı çıkan açıklamalarının da, son dönemde şiddet olaylarını körüklediğini söyleyebiliriz.
Kısacası bu şartlarda Irak'ta ne gibi değişiklikler meydana gelirse gelsin, bunlar yüzeysel ve geçici nitelik taşımaktadır. Çatışmalara neden olan başlıca unsurlar ortadan kaldırılmadıkça Irak'taki istikrarsızlık da sürecektir.
Yorumunuzu Gönderin
Irak dün (28 Temmuz) yine patlamalarla sarsıldı. Ülkenin kuzeyindeki Kerkük kentinde meydana gelen şiddetli patlamada 200 kişi yaralandı; başkent Bağdat'ta yaşanan üç bombalı saldırıda ise onlarca kişi hayatını kaybetti. Bu yılın Mayıs ayından itibaren nispeten sakinleşen ortam, Temmuz ayından bu yana yeniden terör saldırılarına sahne olmaya başladı. Terör saldırılarının yeniden tırmanması, Irak'taki şiddetin asıl kaynağının halen kurutulmadığını gösteriyor.
