Obama'nın Afganistan ziyareti

    ABD'de Demokrat Parti'den başkan adayı olan Barack Obama, dün (20 Temmuz) Kabil'de Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'yle görüşerek Afganistan ve bölgedeki gelişmeler, terör ve uyuşturucuyla mücadele, ülkenin yeniden yapılandırılması ile ekonomi, ticaret ve güvenlik alanlarında ABD'yle işbirliği konularını ele aldı. Obama'nın Afganistan'da görev yapan Amerikalı diplomatlar ve askerlerle de görüşerek bilgi aldığı bildirildi.

    Afgan yetkilileri tarafından verilen bilgilere göre Obama, temasları sırasında hem Demokrat Parti'nin hem de Cumhuriyetçi Parti'nin Amerikan askeri birliklerinin Afganistan'da uzun süre kalarak bu ülkeye uzun vadeli yardım sağlanmasını desteklediklerini belirterek, başkanlığa seçilmesi durumunda Afganistan yönetiminin terörle mücadele savaşını sürdürmesine destek olmaya devam edeceğini söyledi.

    Obama tarafından Afganistan ziyaretinin bitiminde yapılan yazılı açıklamada, ABD ve NATO'nun Afganistan'a daha fazla yardım sağlaması, Afganistan hükümetinin ise vatandaşların yaşam düzeyinin yükseltilmesi için daha fazla önlem almasını istediği kaydedildi. Basına da demeç veren Obama, ABD yönetiminin Afganistan-Pakistan sınırındaki teröristlerle mücadele konusunda Pakistan hükümetine yardım etmeye devam etmesi gerektiği fikrinde olduğunu kaydetti.

    Afganistan'ın yanı sıra Irak, Ürdün, İsrail, Almanya, Fransa ve İngiltere'yi de ziyaret edecek olan Obama, başkanlık yarışına Demokrat Parti'den katılma hakkı kazanmasından sonra çıktığı bu ilk dış gezisinde dış politikasını anlatmayı ve aynı zamanda başkanlığa seçilmesi durumunda ABD ordusuna komuta edebilecek güçte olduğunu göstermeyi amaçlıyor. Obama'nın uluslararası arenada ilk boy gösterişinin birinci durağı olarak Afganistan'ı seçmesi ise, terörle mücadele konusundaki tutumunun bir sonucu.

    Her şeyden önce Obama, Afganistan'ı terörle mücadele savaşının merkezi olarak görüyor. Taliban ve El Kaide'nin Afganistan'da yeniden yükselişe geçtiğini vurgulayan Obama, ABD'nin Afganistan'a daha fazla askeri birlik göndererek dikkatini Irak'tan Afganistan'a kaydırması gerektiğini savunuyor. Obama'nın Irak savaşının kamuoyunun dikkatini "11 Eylül" saldırılarını planlayan teröristlerin üzerinden uzaklaştırarak terörle mücadele savaşını olumsuz biçimde etkilediği görüşünü savunması, ABD başkanlığına seçilmesi durumunda dış politikasının önceliklerinden birinin Afganistan sorunu olacağı yönünde tahminler yapılmasına neden oldu.

    Obama'nın Afganistan'a önem vermesi, Amerikalı seçmenlerin taleplerine cevap vermeyi amaçlıyor. Bush yönetiminin sürdürdüğü Irak savaşının giderek daha fazla tepki toplamasına karşın Afganistan'daki askeri harekat, Amerikalıların yarısından fazlasının desteğini almaya devam ediyor. Amerikalıların çoğu, Taliban ve El Kaide'ye karşı nihai zaferin kazanılması gerektiğini, bunun için her türlü çabayı sarfetmeye değer olduğunu düşünüyor. Dolayısıyla Afganistan sorununa önem vermek, gerek Obama, gerekse rakibi John McCain için bir zorunluluk niteliği taşıyor.

    Kamuyonunda, Obama'nın Afganistan ziyareti sırasında bu ülkeye ilişkin politikasını kapsamlı biçimde anlatmamasına rağmen, Bush yönetiminin görev süresinin sona ermesinden sonra ABD yönetiminin Afganistan politikasının değişeceği görüşü hakim. Irak savaşına farklı açılardan bakmalarına rağmen Obama ve McCain'in Afganistan sorununa yönelik turumları birbirlerine oldukça yakın. Her ikisi de, Irak'taki askeri birliklerin bir kısmının Afganistan'a sevkedilmesini, Afganistan'la yakın müttefik ilişkileri sürdürülerek bu ülkeye yönelik yardımların daha da artırılmasını istiyor.

    Irak savaşının patlak vermesiyle bir süre "unutulmuş bir savaş" durumuna düşen Afganistan savaşı, Taliban ve El Kaide güçlerinin yeniden canlanması, Irak'taki durumun düzelmesi ve Bush yönetiminin görev süresinin sona yaklaşmasıyla birlikte, ABD'nin terörle mücadele savaşının merkezine yeniden oturtuluyor.