6'lı Görüşmeler yeniden başlıyor

    Çin Dışleri Bakanlığı sözcüsü Qin Gang tarafından dün (8 Temmuz) yapılan açıklamada, tarafların ortak çabasıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC) nükleer sorunuyla ilgili 6'lı Görüşmeler'de bir dizi önemli gelişme kaydedildiği ve görüşme sürecini ilerletmek amacıyla 6 tarafın heyet başkanlarının 3 günlük bir toplantı için 10 Temmuz'da Beijing'de biraraya gelmesinin kararlaştırıldığı bildirildi. Böylece 6'lı Görüşmeler 9 ay aradan sonra yeniden başlamış olacak.

    Qing Gang, toplantıda ağrlıklı olarak ikinci aşamada alınacak önlemlerin ve atılacak adımların ele alınacağını ve tarafları ilgilendiren diğer sorunlar üzerinde görüş alışverişinde bulunulacağını belirtti. Sözcü Qing, görüşmeler sırasında Kore yarımadasının nükleer silahlardan arındırılmasından sorumlu çalışma grubu ile ekonomi ve enerji işbirliği çalışma grubunun da toplanacağını kaydetti. Sözcü, heyet başkanları toplantısının süresinin ve Ortak Açıklama ya da başka belgelerin yayımlanıp yayımlanmayacağının görüşmede kaydedilecek gelişmelere göre kararlaştırılacağını belirtti. Qin Gang, 6'lı Görüşmeler kapsamında dışişleri bakanları toplantısının düzenlenip düzenlenmeyeceğinin de taraflar arasında yapılacak istişarelerden sonra belli olacağını söyledi.

    ABD, KDHC ve Kore Cumhuriyeti'nin heyet başkanları dün Beijing'e geldi. 6'lı Görüşmeler'deki ABD Heyeti Başkanı Christopher Hill ve KDHC Heyeti Başkanı Kim Kye-gwan dün Beijing'de biraraya geldi. Hill dün akşam yaptığı açıklamada, Kim Kye-gwan'la 6'lı Görüşmeler heyet başkanları toplantısında varılacak hedef üzerinde fikir birliğine vardıklarını, bunun yanı sıra ABD'nin KDHC'ye yapacağı gıda yardımı ve KDHC'deki nükleer tesislerinin işlevsiz kılınması gibi sorunların da ele alındığını kaydetti.

    Hill, heyet başkanları toplantısında varılması istenen asıl hedefin KDHC'nin nükleer planıyla ilgili bildirim belgesine ilişkin kanıtlama mekanizmasının oluşturulması, bir an önce 6'lı Görüşmeler'in ikinci aşamsının tamamlanması ve görüşmenin üçüncü aşamasının hedeflerinin saptanması olduğunu ifade etti. Christopher Hill, kanıtlama mekanizmasının somut içeriklerinde KDHC'nin nükleer planıyla ilgili bildirim belgesinin doğruluğunun kanıtlanması, bu ülkedeki nükleer tesislerde incelemede bulunulması ve konuyla ilgili uzmanlarla mülakat yapılmasının bulunduğunu söyledi.

    3 Ekim 2007'de 6'lı Görüşmeler'e katılan taraflarca onaylanan "Ortak Açıklamasının İkinci Aşamasında Belirlenen Eylemlerin Hayata Geçirilmesi" başlıklı belgede KDHC'nin 31 Aralık 2007 güne kadar Yongbyon nükleer tesislerinin işlevsiz kılınmasını tamamlayıp nükleer planıyla ilgili olarak kapsamlı ve doğru bir bildirim yapması istenmişti. ABD'nin de KDHC'nin somut eylemlerine göre bu ülkenin terörizmi destekleyen ülkeler listesinden çıkarılması prosedürünü başlatması ve KDHC'ye karşı "Düşman Ülkelerle Ticaret Yasası"nın uygulanmasına son vermesi kararlaştırılmıştı. Ayrıca ilgili tarafların KDHC'ne 1 milyon ton ağır yağa denk gelen enerji yardımı ile ekonomik ve insani yardım sağlaması üzerinde fikir birliğine varılmıştı.

    KDHC 6'lı Görüşmeler'e başkanlık eden Çin'e nükleer planıyla ilgili bildirimi 26 Haziran'da sundu. ABD aynı gün KDHC'yi tetörizmi destekleyen ülkeler listesinden çıkarma prosedürünü başlattıklarını ve "Düşman Ülkelerle Ticaret Yasası"nı uygulamayı durdurduklarını açıkladı. 27 Haziran'da KDHC, Yongbyon nükleer tesislerindeki soğutucu kulesini yıktı.

    KDHC Dışişleri Bakanlığı söcüsü 4 Temmuz'da yaptığı açıklamada KDHC nükleer sorunuyla ilgili 6'lı Görüşmeler'de "Eyleme karşı eylem" ilkesinin izlenmesi gerektiğini yineledi.

    Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Qin Gang, yapılacak heyet başkanları toplantısında olumlu sonuçlar alınarak, 6'lı Görüşmeler sürecinin yeni bir aşamaya girmesinin hızlandırılmasını beklediklerini kaydetti.