Küresel gıda krizi

    Birçok uluslararası örgütün üst düzey yetkilileri ve araştırma uzmanlarının da dahil olduğu 200 kişi dün (2 Temmuz) Washington'da bir seminerde bir araya gelerek, dünya çapında gıda fiyatlarının artmasının getirdiği sorunları ele aldı. Seminere katılanlar, şu anki gıda krizinin gıda ve tarım alanlarını aştığını, dolayısıyla krizle mücadenin uluslararası toplumun işbirliğiyle yürütülmesi gerektiğini belirttiler.

    "Uluslararası tarımsal ürünler ve yiyecek piyasasındaki arz çok kısıtlı. Giderek daha çok sayıda ülke baskı altında fiyat koruma önlemleri aldı, gıda ihracatına sınırlamalar koydu, çok sayıda sözleşme iptal edildi. Bu, gıda stokunun çok düşük seviyeye indiği anlamına geliyor. Düşük gelirli ülkeler şimdi gıda ve petrol fiyatlarının aşırı derecede yükselmesi gibi bir çifte baskıyla karşı karşıya bulunuyor. Araştırma kuruluşlarının aylardır yaptığı analizler, yiyecek fiyatları alanına odaklandı. Şimdiki duruma göre, yiyecek ve petrol fiyatlarının birbiriyle bağlantılı olduğu kanaatindeyim."

    Bu, Dünya Bankası Başkanı Robert B. Zoellick'in seminerde yaptığı konuşmadan alındı. Seminer, ünlü düşünce kuruluşu Amerikan Özel Girişim Enstitüsü AEI tarafından düzenlendi. Enstitüye bağlı araştırmacılardan Mauro De Lorenzo, Zoellick'in konuşmasını övgüyle değerlendirerek, şimdiki gıda krizinin gıda ve tarım çerçevesini aştığını ve diğer alanlardaki unsurlarla karıştığını, dolayısıyla durumun çok karmaşık hale geldiğini söyledi. Lorenzo, şöyle konuştu.

    "Şimdiki gıda krizi daha önceki durumlara göre çok farklı, son aylarda dünyanın dikkatini çeken odak noktalarından biri haline geldi. Bunun nedeni ve sonucu, insani yardım sağlama çerçevesini aşarak, yiyecek ve tarımla sıkı ilişkisi olmayan alanlara kadar uzadı."

    Ciddi gıda kriziyle ilgili olarak Dünya Bankası Başkanı Zoellick, dünya nüfusunun şimdiki durumu, insanların beslenme yapısındaki değişiklik, enerji fiyatlarının gidişatı, bioeneji yakıtlarının geliştirilmesi ve iklim değişikliği gibi unsurların etkisiyle, gıda fiyatlarının yükselmesi ve dalgalanma durumunun daha bir dönem devam edeceğini kaydetti. Gıda krizinin getirdiği meydan okumalar karşısında Dünya Bankası'nın işlevlerinin de değiştiğine işaret eden Zoellick, şöyle devam etti. 

    "Dünya Bankası'nın işlevlerinde dönüşüm diyince, finans yöntemlerini kullanırken daha esnek ve daha hızlı tepki göstereeğiz. Ayrıca kültürel açıdan da dönüşüm olacak, yani Dünya Bankası eskisi gibi araştırma yapıp rapor yayımlayan bir araştırma kurumu olmaktan çıkıp, sorunları çözen bir kurum haline dönüşecek. "

    Bioeneji yakıtlarının geliştirilmesi de dünkü seminerde çok tartışılan odak noktalarından biri oldu. Uluslararası Para Fonu'nun eski Başkan 1. Yardımcısı, Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacı Anne Krueger, kısa vadeli açıdan, bioenerji yakıtları politikasının değiştirilmesiyle gıda krizinin yumuşatılabileceğini dile getirdi. Ses fonu 4

    "Bioeneji yakıtı ihtiyacı nedeniyle gıda krizi daha da ağırlaşabilir. Bu yıl ABD'nin mısır üretiminin yüzde 30'u bioeneji yakıtı üretiminde kullanıldı. Bu oranın arkasında çok büyük bir rakam var. ABD'de 2004 yılında 34 milyon ton mısır bioenerji üretiminde kullanılırken, bu sayının bu yıl hemen hemen bir misli büyüyerek, 77 milyon tona ve 2009 yılında ise 100 milyon tona ulaşması bekleniyor. Ancak önemli olan şu: Mısırı yakıta dönüştirme sürecinde tüketilen enerji de hesaba katılırsa, şimdiki bioenerji yakıtı teknolojisi enerji tasarrufu sağlamadı."

    ABD'nin tarım eyaleti olarak bilinen Indiana'dan Senatör Richard Lugar, şu anki gıda krizi karşısında acil müdahale önlemleri alınmasının yanı sıra, uzun vadeli olarak küresel gıda güvenliğine sağlam bir zemin hazırlanması gerektiğini dile getirdi.  

    "Bence bu önlemler alınabilir: Dünya ülkelerinin gıda krizine yönelik ön uyarı ve hızlı tepki yeteneği yükseltilmeli; acil haldeki tedarik için bölgesel gıda stoku oluşturulmalı; tarımsal gelişme ve tarımda üretim gücünün yükseltilmesine yönelik yatırımlar artırılmalı; etkili, adaletli ve şeffaf ticaret ortamı sağlanmalı; istirkarlı enerji politikası izlenerek yeni enerjiler geliştirilmeli. "

    Seminere katılanlar, gıda kriziyle mücadele edilmesi için uluslararası toplumun kapsamlı işbirliği yapması, yani uluslararası örgütler, tarım araştırma kuruluşları, hayır kurumları ve zengin tarım tecrübelerine sahip gelişmekte olan ülkelerin elele vererek, gıda kriziyle ortaklaşa mücadele etmesi gerektiği konusunda fikir birliği sağladı.