|
|||||||||||||||||||||
|
Önceki gece Gazze Şeridi'nden atılan bir havan topu İsrail'in güney kesimine düştü. Bu, ateşkes anlaşmasını ihlal eden ilk olay oldu. Dün sabaha karşı İsrail ordusu da Batı Şeria'daki Nablus kentinde bir askeri operasyon yaparak İslami Cihad Örgütü'nün 2 üyesini öldürdü. Ateşkes anlaşmasında İsrail ordusunun Batı Şeria'da askeri operasyon yapmasına sınırlama getirilmemesine rağmen, Cihad örgütü, İsrail'in Batı Şeria'daki üyelerine saldırması halinde mutlaka misilleme yapacakları uyarısında bulunmuştu.
Çatışmalar, İsrail ile Filistin silahlı güçleri arasında gerginliğe yol açtı. İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Filistin'den gelen saldırılarla ateşkes anlaşmasının çiğnendiğini ve İsrail'in buna karşı koyacağını belirtti. Gazze Şeridi'nde Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas'ın sözcüsü Sami Ebu Juri, ateşkes anlaşmasına uymaya devam edeceklerini vurguladı. Saldırıyı başlatan Cihad örgütü de, Filistin halkının ateşkesin getirdiği huzuru yaşamaya devam etmesi için yeni saldırı başlatmayacaklarını, ancak İsrail'in askeri operasyon yapması halinde, daha büyük çaplı misillemelere girişeceklerini açıkladı.
Gözlemciler, ateşkes anlaşmasında yer alan "aşamalılık" ifadesi ile İsrail ve Filistin'in ihtiyaçları nedeniyle ateşkesin korunmasının her iki tarafın yararına olduğunu belirttiler. Ateşkes anlaşmasına göre, İsrail ve Filistin güçleri önce Gazze Şeridi'nde ateşkes yapacak. Durumun iyi gitmesi halinde İsrail birkaç gün içinde Gazze Şeridi'ne giden yük taşımacılığı geçitlerini kısmen açacak ve Gazze Şeridi'ne mal nakliyatının artırılmasına izin verecek. Ateşkesin ilk iki aşaması sorunsuz şekilde geçti. Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, dün Mısır'ı ziyart eden İsrail Başbakanı Olmert'le görüşürken, İsrail askeri Gilad Şalit'in serbest bırakılması konusunda öze ilişkin ilerleme kaydedilmeden Refah sınır kapısını açmayacakları taahüdünde bulundu.
Ancak ateşkes anlaşmasının "aşamalılık" özelliği, anlaşmanın gelecek aşamasının birçok zorluklarla karşı karşıya kalmasına yol açtı.
Birincisi, iki tarafın kendi çıkarlarını ilgilendiren sorunlar üzerindeki görüşmelerde esneklik göstereip göstermeyeceği belli değil. Örneğin Hamas'ın kendi askeri güçlerini teçhiz etmesini sağlayan silah kaçakçılığı gibi eylemlerden vazgeçip vazgeçmemeyeceği; İsrail'in Hamas'ın istediği Filistinli tutukluları salıvermesi karşılığında İsrailli asker Şalit'in serbest bırakılmasıyla ilgili görüşmelerde ne gibi tavizler verebileceği; iki tarafın Refah sınır kapısının açılmasıyla ilgili güvenlik düzenlemeleri gibi sorunlar üzerinde fikir birliği sağlayıp sağlamayacağı... İki tarafın tahammül edebildiği süre içinde bu sorunların çözülmemesi durumunda çatışmaların tekrar başlaması da kaçınılmaz olacak.
İkincisi, İsrail ve Filistin'deki iç istikrarsızlıklar. Gazze Şeridi'nde her hangi bir silahlı gücün İsrail'e yapacağı saldırı, iki tarafın tekrar çatışmaya girmesine yol açabilecek. Bunun dışında İsrail hükümetindeki istikrarsızlık, bu ülkenin Gazze Şeridi'ne yönelik politikasında da istikrarsızlığa neden oluyor. İsrail'deki İşçi Partisi ve Meretz Partisi gibi partiler dün ayrı ayrı yaptıkları açıklamalarda parlamentonun yenilenmesi ve Olmert'in istifa etmesi çağrısını destelediklerini belirttiler, ancak sağ kanattaki "İsrail Yurdumuzdur" partisi ateşkesin Hamas gibi Filistin güçlerine teslim olma anlamına geldiğini savundu. İsrail parlamentosunda bugün, muhalefet partisi Likud Grubu'nun ortaya koyduğu parlamentoyu yenileme önergesi üzerine oylama yapılacak; oylamanın sonucu şu anda işbaşında olan hükümetin kaderini etkileyecek.
Gözlemciler, Gazze Şeridi'ndeki ateşkes ortamının zayıf ve durumun hassas olduğuna işaret ederek, bölgedeki istikrarın korunması için ilgili tarafların temkinli davranması gerektiğini vurguladılar.
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved. 16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040 |