Deniz Selman : "Yirmi sene evvel ki Çin ile, bugün ki Çin arasında, siyah ile beyaz kadar fark var."

    Merhaba sevgili dinleyiciler, uzun süredir Çin'in, çeşitli kentlerine gidip, gelen ve Çin'i, biz yaşayanlardan daha çok yaşamış bir konuğum var bugün programımızda. Konuğum, Sayın Deniz Selman'a hoş geldiniz diyorum.

    CRI- Bize kendinizden bahseder misiniz? Kimdir Deniz Selman?

    Deniz Selman- Çok teşekkür ederim. Ben, 1955 İstanbul doğumluyum. Avusturya Lisesi mezunuyum ve ondan sonra, Linz Üniversitesi'nde İşletme tahsili yaptıktan sonra, Amerika'da dış ticaret konusunda uzmanlığımı yaptım ve konum, Uzakdoğu iş yaşantısıydı. Uzmanlığım, Çin ve Japonya konusuydu. Burada 1982 yılından itibaren de Çin'le direk temaslarım var.

    CRI- Çin'e ilk gelişiniz o tarihlere mi rastlıyor?

    D.S.- 1984'te ilk kez geldim Çin'e. İlk varış yerim o zaman Hongkong. Hongkong, o tarihlerde Çin'in, dışa açılan kapısıydı. Biz de dolayısıyla iş adamları olarak Hongkong'a, çıkartma yapıyorduk.

CRI- Peki, Beijing'e gelişiniz ne zaman oldu?

D.S.- Beijing'e çok daha sonra geldim. Beijing'e gelişim benim, 2000'li yılların başı olarak gerçekleşti ve çokta şaşırdım! Karşımda çokta gelişmiş bir şehir buldum.

CRI- Uzun yıllardır sık aralıklarla gelip, gidiyorsunuz. Değişimler ne şekilde? Neler gözlemliyorsunuz?

D.S.- Çok enteresan! Çin, çok değişti. Yıldırım hızıyla da değişiyor. Yirmi sene evvel ki Çin'le, bugün ki Çin arasında, siyah ile beyaz kadar fark var. Çin, bence yirmi yıl sonra da çok, çok farklı bir ülke olacak.

CRI- Nedir temel değişiklikler?

D.S.- İlk başta, hayat standartları çok değişti. Eski Çin'deki hayat standartları çok farklıydı, çok düşüktü. Şimdi insanların hayat beklentileri çok farklı. Daha iyi yaşamak için de, çok sık şekilde kendilerini geliştiriyorlar. İlerliyorlar ve dış dünyaya süratle açılıyorlar.

CRI- Dünya ekonomisinde ciddi bir hızla büyüyen ve yerini sağlamlaştıran Çin ve Çin ekonomisi hakkındaki düşünceleriniz nelerdir?

D.S.- Uzun yıllar yurtdışında çeşit, çeşit fabrikalar ve endüstri şirketleri dolaştım. İmalathaneler, fabrikalar dolaştım. Bugün, Çin'de gördüğüm imalathane, fabrikalara, ne Avrupa'da, ne Amerika'da rastladım. İnanılmaz büyükler, inanılmaz fizibil çalışıyorlar, inanılmaz kalitede ürünleri var ve teknolojik olarak da Amerika'ya çok yaklaştılar.

CRI- İş gücü olarak neleri karşılaştırabilirsiniz?

D.S.- İş gücünde sorunları var. İşletme duygularına, tam manasıyla vakıf değiller. Bu bir kaç jenerasyon sürecek. Bu bir kaç jenerasyondan sonra Çin, ikinci bir Japonya, hatta Japonya'dan daha kuvvetli bir ülke haline gelecek.

CRI- Son yıllarda, Türkiye ile Çin arasındaki gelişen ticari ilişkileri hakkında da konuşalım isterim. Yorumlarınız nedir bu konuda?

D.S.- Çin, Türkiye arasındaki ticari hacmi, benim fikrime göre, çok daha düşük. Daha çok ilerlemesi gerekir. sadece Çin'in, Türkiye'ye sattığı mal değil, Türkiye'nin de, Çin'e satacağı mallar var. Çin, kuvvetle bir tüketim ekonomisi olma yolunda. Bundan dolayı da Türkiye'nin, buraya satacağı çok ürün var. Bunu bilhassa ihracat bazında değil, Türkiye'deki şirketlerin burada bayilik, daha doğrusu, kendi imalatlarını yapıp Çin, içerisinde satmaları halinde, çok değişik neticeler alacağına eminim.

CRI- Çinli insanla, seyahatleriniz sırasında vakit geçiriyorsunuz. Çinliler hakkında gözlemleriniz nelerdir? Sizce, yaşama bakışları nedir Çinlilerin?

D.S.- Çok samimi insanlar işin başında. İlk başta şüpheyle yaklaştıkları halde, daha sonra bu ilişkiler de, buzlar kırıldıktan, sonra çok samimileşiyor ve Çinlilerle seyahat etmek bence çok rahat. Avrupalılarla seyahat etmekten çok daha ilginç ve enteresan.

CRI- Peki, iş konusunda nasıllar?

D.S.- İş konusunda tabii dikkatli olmak lazım. Şimdi ben, genellikle devlet şirketleriyle çalıştığım için, özel şirketlerin durumunu pek bilemiyorum. Fakat devlet şirketlerindeki insanların tutumu çok iyi. İnsanlara çok sıcak yaklaşıyorlar ve çok açık yaklaşıyorlar. İş yapmak istedikleri zaman, bunu açık, açık belirtiyorlar ve karşılarından da bununla ilgili beklentileri var. Bunun da gerçekleşmesini istiyorlar. Çok sıcak kanlılar, mutlaka ve mutlaka iş konusunda sabırlı olunduğu taktirde, onların duygularını anlayabildiğiniz zaman, kesinlikle Çinlilerle iş yapmanız çok kolay.

Sevgili dinleyiciler, Deniz Bey'le sohbetimize, önümüzdeki hafta, aynı gün devam edeceğiz.