Qianmen Caddesi'ndeki eski Beijing sokak kültürü

    Çin'in başkenti Beijing'den sözedilirken, insanların aklına hemen, 600 yıllık bir geçmişe sahip olan eski imparatorluk saraylar külliyesi Yasak Kent gelir. Aslında Yasak Kent'in tam güneyinde yer alan Qianmen Caddesi de eski Beijing kültürünün en iyi korunan bölgelerinden biridir. Tarihte önemli işlek caddelerden biri olan Qianmen'ın eski haline kavuşturulması amacıyla kısa bir süre önce bu bölgede onarım yapıldı.

    Qianmen Caddesi'nin Beijing tarihinde önemli bir yeri vardı. 15. yüzyılın başında Ming imparatorluğu, Beijing'i başkent yaptı. Şehrin inşası, merkezi Yasak Kent'in ortasından geçen kuzey-güney ekseni boyunca yürütüldü. İç şehrin 9 taçkapısı var; eksendeki güney kapısına Zhengyang Kapısı adı verildi; ancak halk arasında Qianmen, yani "Ön Kapı" olarak biliniyor. Ming ve Qing imparatorluklarının hüküm sürdüğü yüzyıllarda Qianmen, Beijing'in en işlek bölgesi konumundaydı. Neden böyle olduğu sorulabilir. Böyleydi, çünkü bu iki imparatorluk döneminde hükümet kuruluşları esas olarak Qianmen kapısının içindeki bölümde bulunuyordu. Başkent dışından gelen birisi Beijing'e gelince Qianmen bölgesinde birkaç gün mutlaka kalırdı. Bu nedenle Qianmen Caddesi, çok sayıda dükkan, lokanta, eğlence yeri ve otelin bulunduğu bir ticaret merkeziydi. Tarihi kayıtlara göre, Qianmen bölgesinin yayıldığı birkaç kilometrekarelik alanda, başkent dışından gelen işadamlarının buluştukları 140'tan fazla toplantı salonu bulunuyordu...

    Beijing Tarihi Eserler Müdürlüğü'nden Wang Shiren, Qianmen Caddesi'nin tarihiyle ilgili şunları anlattı: 

    "Qianmen Caddesi, 15. yüzyılda hizmete açıldıktan sonra 5 defa onarım gördü, her seferinde büyük değişiklikler yapıldı. En son iki onarım 1920'li, 1930'lu yıllarda yapıldı. Bu, 70, 80 yaşlarındaki insanların hafızasında bugüne kadar canlı kaldı."

    Biraz yaşlı olan Beijingliler, Qianmen Caddesi'ndeki kalabalığı hala hatırlar. 68 yaşındaki oyuncu Liang Houmin, Qianmen Caddesi için özel duygular besliyor.

    "Eski Beijing'de doğmuş insanların hafızasında bu caddenin derin bir izi vardır. Eskiden sıradan halk, her şey için Qianmen Caddesi'ne gelirdi, burada çok sayıda eski ve ünlü dükkanlar bulunrdu. Ruifuxiang, Neiliansheng ve Majuyuan bu isimlerden birkaçı. Eskiden bir söz yaygındı: Bir şey almak isterseniz, Qianmen'a gidersiniz. Şimdi alışveriş merkezlerinin çoğalmasıyla Qianmen'ın rolü azaldı, buradaki ticaret de artık o kadar canlı değil. Eski markalar da modern alışveriş merkezleri için yetersiz duruma düştü."

    Liang Houmin'in bahsettiği Ruifuxiang İpek Dükkanı ve Neiliansheng Ayakkabı Dükkanı, tarihileri boyunca çok sayıda müşteriyi kendine çekmişti, tıpkı bugün dünya markalarıyla dolu ve dünyanın dört köşesinden gelen moda takipçilerini çeken metropoller gibi...

    Bugün Beijing şehri çok hızla gelişen bir metropol, şehrin her semtinde yeni tür ticaret merkezleri bulunuyor. Bu süreçte Qianmen Caddesi bir gerileme içine girdi; bir dönem buralardaki binaların yüzde 70'i harap olmuş durumdaydı. Bu eski bölgenin korunması için önceki yıl onarım projesi başlatıldı.

    Beijing Eski Tarihi Eserler Müdürlüğü'nden Wang'ın anlattığına göre, Qianmen Caddesi 20. yüzyılın başındaki haline göre onarıldı. 840 metre uzunluğundaki caddede 9 eski binaya onarım yapıldı, 41 dükkan, 3 tane geleneksel süslü Çin kapısı ve tarihi özellik taşıyan 52 bina yeniden inşa edildi, 5 binanın sanatsal niteği güçlendirildi.

    "Dang Dang Arabası", eski Beijinglilerin tramvaya koyduğu bir isimdir. Çünkü tramvayın önünde asılı olan zil, şoför ayakla bastığında çalarak "Dang Dang" sesini çıkarır, böylece yolcuları uyarırdı; en son 50 yıl önce görülen "Dang Dang Arabası", şimdi Qianmen Caddesi'ne geri döndü. "Dang Dang" sesi, eski Beijinglilere eski Beijing'i hatırlattı. 61 yaşındaki Xi Fushuan, şöyle konuştu: 

    "Çocukken 'Dang Dang Arabası'nı çok severdik, binince hemen şoföre yalvarır, izin aldıktan sonra basıp zili çalardık. Basınca kendimizi çok mutlu hisserdik. Şimdi tekrar bu arabayı görmek, beni çok sevindirdi."

    Beijing'deki ve şehir dışındaki 100'den fazla eski marka, ardı ardına Qianmen Caddesi'ne girdi, bunun tek amacı Qianmen'ı canlandırarak eski haline getirmek ve Çin'in geleneksel kültürü ile Beijing şehrinin mimari özelliklerini yansıtmak. Olimpiyat oyunları süresince Qianmen bölgesi yerli ve yabancı turistlere bir Kültürel Olimpiyat'ın yansıtılmasına katkıda bulunacak.