Depremin Çin ekonomisi üzerinde etkisi sınırlı

    Çin'in Sichuan eyaletinde 12 Mayıs günü meydana gelen şiddetli deprem, ciddi can ve mal kaybına yol açtı. Ancak Çinli uzmanlar, depremin ulusal ekonomi üzerindeki olumsuz etkisinin kısmî ve geçici olduğunu belirterek, ülkenin genel ekonomik işleyişinin depremden etkilenmeyeceğini savunuyor.

    Sichuan'ın Wenchuan ilçesinde meydana gelen şiddetli deprem, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana en geniş alanı etkileyen deprem oldu. Şu ana kadar 60 binden fazla kişinin ölümüne neden olan deprem, Sichuan eyaletindeki elektrik, haberleşme ve karayolları başta olmak üzere altyapı tesislerine ciddi darbe vurdu, onbinlerce hektarlık ekini yok etti, yarattığı doğrudan ekonomik kayıp da 67 milyar yuanı geçti.

    Çin Sosyal Bilimler Akademisi Finans Enstitüsü araştırmacılarından Yi Xianrong, depremin meydana geldiği Sichuan eyaletinin ülkenin imalât sektörünün merkez bölgesinde değil, gelişmişlik düzeyi düşük olan batı kesiminde yer aldığına, depremden en çok etkilen bölgenin de nüfusu nisbeten az ve ekonomisi nisbeten geri kalmış bir bölge olduğuna işaret ederek, bu nedenle depremin ulusal ekonomi üzerindeki etkisinin sınırlı olacağını savundu. Yi, şöyle konuştu:

    "Depremin yöre ekonomisi üzerine vurduğu darbe yıkıcı. Ancak ülke geneline bakıldığında, etkisinin sınırlı olduğunu söyleyebiliriz. Depremin yarattığı kayıp mutlak rakam olarak büyük, ancak gayri safi yurt içi hasılasındaki oranı bakımından çok yüksek değil. Dolayısıyla depremin etkisi çok fazla olmadı."

    Depremin Çin'deki enflasyon baskısını artırabileceği yönündeki endişeler üzerinde de duran Yi Xianrong, afetin enflasyonu önleme çabaları üzerinde kısa vadeli ve kısmî bir etki yaratacağını, ancak genel etkisinin çok fazla olmayacağını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

    "Depremin mal fiyatları üzerindeki etkisi, daha çok kısa vadeli psikolojik bir etki olacaktır. Reel etkisinin çok yüksek olacağını ve Tüketici Fiyatları Endeksi'yle ciddi bir bağlantısı oluşacağını düşünmüyorum."

    Sichuan eyaleti, Çin'de önemli bir çinko ve alüminyum üretim merkezi durumunda. Ancak deprem, maden kaynaklarını değil, fabrikalar ile altyapı tesislerini etkiledi. Depremin kısa vadede ülkedeki metal fiyatlarını artırması beklenirken, üretimin yeniden canlandırılmasıyla fiyatlar bir süre sonra düşecek.

    Bunun yanı sıra Sichuan, ülkenin tarımsal ürün tedarikinde de önemli bir konuma sahip. Ülkedeki hububat üretiminin yüzde 6'sı ile yağlı bitki üretiminin yüzde 8'i bu eyalette gerçekleşiyor. Ancak son afetten en çok etkilenen bölge, Sichuan eyaletinde tarımsal ürün ticareti çok faal olmayan kuzey kesimi oldu. Ayrıca Çin'in çok büyük tahıl ve bitkisel yağ stoku bulunuyor. Bu noktalara işaret eden Çin Tarım Bakan Yardımcısı Wei Chaoan, depremin ülkenin tarım piyasası üzerinde sınırlı bir etki yaratacağını kaydederek şöyle konuştu:

    "Deprem, bölgenin tarım üretiminde ciddi bir kayba yol açtı. Ancak ülkenin geneline bakıldığında, tarım üretiminin sevindirici olduğunu görüyoruz. Depremin bu genel eğilim üzerinde köklü bir etki yaratacağını sanmıyoruz. Tahıl ve et başta olmak üzere tarımsal ürün tedarikinin güvence altına alınacağına, tarımsal ürünlerin fiyatlarındaki istikrarın da korunacağına kesinlikle inanıyoruz."

    Deprem bölgesinde üretimin yeniden canlandırılması ve yeniden yapılanma çalışmalarının başlatılması, bugünlerde gündemin ilk sırasına gelmeye başladı. Afet bölgesinin yeniden yapılandırılması için finansman sağlamak amacıyla Çin merkez maliyesinden ayrılan 70 milyar yuanla özel bir fon oluşturuldu. Çin Sosyal Bilimler Akademisi Finans Enstitüsü araştırmacılarından Yi Xianrong, merkezi hükümetin sağladığı güçlü mâlî destek sayesinde deprem bölgesindeki karayolu ulaşımının, şehirlerdeki kamu tesislerinin ve konutların kısa sürede yenilenebileceğini belirterek, devlet tarafından yapılan bu büyük yatırımların ekonominin büyüme hızını yavaşlatmayacağını, tersine büyümeyi artıran önemli bir etken olabileceğini savundu. Yi, bu konuda şunları kaydetti:

    "Afetle mücadele sırasında yapılacak büyük miktardaki yatırımlar, bölge ekonomisinin hızla gelişmesini sağlayacaktır. Bazı ekonomistlere göre, deprem sonrası yeniden yapılandırma çalışmaları, ulusal ekonominin büyüme hızını 2-3 puan artırabilecek."

    Depremin üstünden iki hafta geçtiği bugünlerde Çin ekonomisi, sağlıklı işleyişini sürdürürken, deprem bölgesindeki altyapı tesislerinin onarım çalışmaları yoğun biçimde yürütülüyor; bu arada sanayi ve tarım alanlarındaki üretim de canlanmaya başladı.