"Sebze memleketi"---Shouguang kenti

  Çin'de "et, üç gün olmazsa olur, ancak sebze bir gün olmazsa olmaz" diye yaygın bir söz vardır. Bu sözden sebzenin, günlük yaşamımızın vazgeçilmez unsurlarından olduğu anlaşılıyor. Reform ve dışa açılma siyasetinin uygulanmaya başlanmasından bu yana, Çin'de sebzecilik sektörü hızla gelişti. Geçen yıl 580 milyon ton sebze üretilen Çin, sebze ihracatı bakımından dünyada birinci sırada yer alıyor. Çin'de sebzeden bahsedilince, ülkenin "sebze memleketi" olarak adlandırılan Shangdong eyaletinin Shouguang kentinden söz edilmemesi mümkün değildir. Sevgili dinleyiciler bu programda Shangdong eyaletinin Shouguang kentinde standartlaşma üretimiyle uluslararası sebze markası yaratılma hikâyesini anlatacağım.

  Çin'in doğusundaki Shangdong yarımadasının ortasında yer alan Shouguang kenti, avantajlı doğal kaynaklara ve rahat ulaşım koşullarına sahip. 20 yıl önce Shouguang kentine bağlı Sanyuan köyünün yöneticisi Wang Leyi, yıllar süren çabalar sonucu kış aylarında serada sebze yetiştirme yöntemini buldu ve böylece Çin'in kuzeyinde kış aylarında yalnızca Çin marulu ve havuç yenilmesi dönemi sona erdi. Shouguang bundan dolayı, Çin'in "sebze memleketi" unvanını kazandı. Son yıllarda Shouguang kentinin ihraç ettiği sebze miktarı sürekli rekor kırdı. Shouguang'ı "dünyanın sebze sepeti" olarak adlandıranlar da var.

  Ancak birkaç yıl önce Shouguang'da yetiştirilen sebze, uluslararası piyasada o kadar rağbet görmüyordu. Shouguang kentindeki Shiji Sanyuan Modern Tarım Geliştirme A.Ş'nin yöneticilerinden Yin Yong, sebze ihraç ettikleri ilk dönemde birçok zorlukla karşılaştıklarını söyledi:

  "2000 yılında sebze ihraç etmeye başladık. İlkönce Rusya'ya domates ihraç ediyorduk. Güneş ısıyla serada yılın dört mevsiminde domates üretilebiliyordu. Ancak Rusya tarafı, sebzelerimize sıkı denetim uyguluyordu. Eğer bir konuda belirledikleri standarda ulaşılmazsa, ürünlerimizi istemiyorlardı."

  2002 yılında Shouguang'da üretilen ıspanak defalarca Japonya tarafınca reddedildi. Bu, sebze ihracatçıları için büyük baskı oluşturdu. Shangdong Eyaleti Tarım Akademisi'nden araştırmacı Lang Fengqin, sebze ihracatının engellenmesine bir yandan ürünlerin ihraç edileceği ülkelerde belirlenen standartlara ulaşmamasının, diğer yandan da sebzenin ihraç edileceği ülkelerin ithal ürünlere sınır koymasının neden olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:

  "Örneğin uluslararası piyasada bir sebzeye talep azalırsa, ihraç edilen mallara yönelik denetim sıkılaştırılır. Bu, ihracatçıları ve sebze yetiştirenleri olumsuz etkiler."

  Şiddetli uluslararası rekabet karşısında, ürünlerin kalitesinin yükselmesi gerekiyor. Ürünün yüksek kalitesiyle uluslararası piyasasının kapısı açılmaya çalışılıyor. Shouguang kentinde alınan önemli bir önlem ise, "standartlaşma üretimi" uygulanmasıdır.

  Üretim peşinde koşan bazı sebze yetiştiricileri, fazla miktarda gübre ve tarım ilacı kullanıyor. Bu durum, sebzelerin kalitesini etkiledi. Sebze konusunda iyi bir uluslararası marka yaratmak için Shouguang kentinde öncelikle "yüksek üretimli, yüksek kaliteli, yüksek verimli" üretim sloganıyla, kapsamlı şekilde standartlaşma üretimi uygulandı. Shangdong Eyaleti Tarım Akademisi'nden uzman Jia Xi, akademinin, son yıllarda Shouguang'da standart sebze üretimi için araştırma yaptığını söyleyerek, şöyle dedi:

  "Bir yandan ihraç edilmeye uygun ürünler yetiştirilerek ürünün kalitesi ve güvenliği güvence altına alınıyor, öbür yandan da ürünler üzerinde tarım ilaçları ve gübre kalıntısı gibi konularda sıkı kontrol yapılıyor. Bilimsel araştırma yoluyla, sorunlu ürünlerin kaynağında üretilmesini önlüyoruz. Son olarak sıkı denetim yapıyoruz. Üretim merkezine teknik personel ve uzmanlar gönderilip sebze yetiştiricilerine teknik eğitim veriliyor. Sebzenin yetiştirilmesinden işlenmesine kadar tüm süreçte teknik uzmanların yönetimi söz konusu."

  Hükümetin desteği ve uzmanların yönetimiyle, Shouguang ve Shandong eyaletinin diğer bölgelerinde sebze ihracatçıları ve köylüler, doğrudan yarar gördü. 2006 yılında "Shouguang Sebzesi" adlı marka, tescil edildi. Ayrıca Shouguang kentinde, 14 milyon yuan yatırım yapılarak marka denetim özel merkezi kuruldu. Shouguang'da üretilen sebzeler, bu merkezin denetiminden geçince, birçok ülkede gümrük kontrolüne girmiyor. Çünkü, bu merkezin denetim sonucu, dünyanın 50'den fazla ülkesi tarafından kabul ediliyor. Bu da "Shouguang Sebzesi" adlı markanın, dünya çapında geniş kabul gördüğü anlamına geliyor. Shouguang kentindeki Shiji Sanyuan Tarım Geliştirme A.Ş'nin yöneticisi Yin Yong şöyle konuştu:

"Pazardaki geleceğimiz çok parlak. Uluslararası piyasanın kapısını açtıktan sonra sebze fiyatlarımız yükseldi. Bu, köylüleri standart üretime teşvik etti."

"Sebze sepeti devrimi"ni başlatan Wang Leyi, Shouguanglu köylülere başkanlık ederek kendisini "Standart üretime" adadı. Wang, ülke çapında tarım işletmelerinde, "standart üretimi" yaygınlaştırarak ürün kalitesinin sıkı kontrol edilmesi çağrısı yaptı. Wang şunları, söyledi:

"Marka bilincini artırmamız ve güvenilir işleyiş imajı oluşturmamız gerekiyor. Sağlıklı, kaliteli, güvenli ürünle, yurt içinde ve dışında tüketicinin güvenini kazanmaya çalışıyoruz. Standartlaşmayı var güçle geliştireceğiz, ürün kalitesi ve güvenliğiyle yönetim sistemini düzelteceğiz."

Günümüzde "Standart üretim", Shouguang sebzelerine olumlu bir uluslararası imaj verdiği gibi, giderek daha çok Çinli köylüye yarar sağladı. Ayrıca Çin'in tarım ürünlerinin uluslararası rekabet gücü daha yükseldi ve markası daha büyük ün kazandı.