Çin'in  insan yaşamına saygısı

    Beijing Saatiyle bugün (19 Mayıs) öğleden sonra 14:28'de, Sichuan eyaletinin Wenchuan ilçesinde meydana gelen şiddetli depremin üzerinden tam 7 gün geçtiği anda, Çin'deki otomobiller, trenler ve gemiler sirenlerini çaldı. Hu Jintao, Wu Bangguo ve Wen Jiabao'nun da aralarında bulunduğu Çin liderleri, tüm halkla birlikte 3 dakikalık saygı duruşunda bulundu. Wenchuan ilçesinde meydana gelen şiddetli depremin yol açtığı ciddi can kaybının tüm Çin halkında yarattığı derin üzüntüyü ifade etmek için, Çin Devlet Konseyi tarafından 19 ile 21 Mayıs günleri arasında 3 günlük ulusal yas ilan edildi. Bu, Çin Halk Cumhuriyeti tarihinde doğal afette ölen vatandaşlar için ilan edilen ilk ulusal yas olarak, Çin hükümetinin halkın yaşamına ne kadar önem verdiğini gösterdiği gibi, Çin hükümetinin "insan merkezli" yönetim ideolojisinin de bir simgesini oluşturdu.

    3 günlük ulusal yas sırasında, ülkenin bütün bölgelerinde olduğu gibi, Çin'in yurt dışındaki tüm kuruluşlarında dalgalanan milli bayraklar yarıya indirildi, Dışişleri Bakanlığı ve konsolosluklarda taziye defterleri açıldı, bütün toplu eğlenceler durduruldu, Olimpiyat Meşale Koşusu'nun yurt içindeki ayağı da geçici olarak durduruldu.

    Depremde ölen vatandaşlar için göndere çekilen milli bayrağın yarıya indirilmesi, 1990 yılında onaylanan Çin Halk Cumhuriyeti Milli Bayrağı Yasası uyarınca alınan bir karar oldu. Yasanın 14. maddesinde "Büyük can kaybına yol açan olaylar meydana geldiğinde veya ciddi doğal felaketler önemli can kayıplarına yol açtığında, milli bayrak yarıya indirilebilir" ifadesi yer alıyor.

    Sichuan eyaletinin Wenchuan ilçesinde meydana gelen depremde ölen vatandaşlar için bayrağın yarıya indirilmesi, bir doğal afetin yol açtığı can kaybı dolayısıyla, Çin Milli Bayrağı ile ilgili yasada belirlenen yükümlülüğün ilk kez yerine getirilişi oldu, ayrıca Çin hükümetinin "insan merkezli" yönetim düşüncesinin somut bir göstergesini ortaya koydu.

    Aslında vatandaşların hayatına saygı ve insan merkezlilik, depremden sonra yürütülen kurtarma çalışmaları sürecinde de kendini gösterdi.

    "Siz depremden etkilendiniz, bazılarınız kendi yakınlarını kaybetti. Siz ne kadar acı hissediyorsanız, ben de aynı şekilde acı ve derin üzüntü duyuyorum! Şimdi 100 bin asker ve sivil polis personeli, yaşadığınız her kasaba ve her köye ulaşmış durumda, buralarda kurtarma çalışmaları yürütüyor. Az bir ümit bile olsa, elimizden geleni yaparak kurtarma çalışmasına devam edeceğiz."

    Dinlediğiniz ses, Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao'nun dün (18 Mayıs) depremin meydana geldiği Shifang kentindeki bir sokak kenarında kurulan geçici bir yerleşim noktasını ziyaret ettiği sırada yaptığı konuşmadan alındı. "Az bir ümit bile olsa, elimizden geleni yaparak kurtarma çalışmasına devam edeceğiz", depremden sonra yapılan kurtarma çalışmalarında çok sık duyulan bir cümle. Sichuan eyaletinin Wenchuan ilçesinde büyük şiddette depremin meydana gelmesinden sonra Çin hükümeti, depremzedeleri kurtarma görevini her şeyin üstüne koydu. Bu, insan hayatına gösterilen en yüksek dereceli saygının bir gereğiydi.

    Deprem bölgelerinde insan hayatına gösterilen saygı, çeşitli biçimlerde ifade edildi. Arama-kurtarma personeli ölen vatandaşın üstündeki tozları silerken ve elbiselerini düzeltirken de, bu saygıyı gördük; bir öğretmen, ölen öğrencinin çantasını yanında koyarken ve yakınlarını beklerken, bu saygıyı gördük; her an daha fazla sayıda ruh hekimi afet bölgelerine giderek, afetten kurtarılanlara psikolojik destek sağlarken de, bu saygıyı gördük... insan hayatına saygı göstermek ve "insan merkezlilik" ilkesinin, bugün Çin'de, Wenchuan ilçesinde boş bir slogan değil, somut bir eylem anlayışı olduğunu gördük.

    Yaşama hakkı, en temel insan hakkıdır. Yaşama hakkına saygı ve yaşamın korunması, insan haklarına yönelik saygı ve ve bu hakların korunması demektir. "İnsan merkezlilik", Çin hükümetinin yönetim ideolojisinin simgesel bir göstergesidir. 14 Mart 2004'te, 10. Çin Ulusal Halk Meclisi 2. Toplantı'nda onaylanan Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası Değişiklik Taslağı'na, "Devlet, insan haklarına saygı gösterip korur" ifadesi ilk defa eklendi. Bundan böyle "Devlet, insan haklarına saygı gösterip korur" ifadesi, Anayasa'nın "Vatandaşların Temel Hakları ve Yükümlülükleri" başlıklı 2. Bölümü'nde yeralan bir madde oldu. Bu, Çin'in insan hakları alanında elde ettiği büyük bir ilerleme oldu.

    Çin Başbakanı Wen Jiabao, 17 Mayıs günü Beijing'de Devlet Konseyi Depremle Mücadele ve Kurtarma Komuta Merkezi toplantısı düzenlerken, depremle mücadele ve kurtarma çalışmalarında "insan merkezlilik" ilkesinde ısrar edilerek, halkın can güvenliğinin her şeyin üstünde konması gerektiğini yineledi. Wenchuan Depremi'nden sonra Çin hükümetinin tutumu, Çin'in insan haklarınu nasıl kavradığını ordaya koydu ve halkın yaşamına yönelik saygısını gösterdi.