Beijing'deki çayhaneler

    Çinlilerin en sevdiği içecek çaydır. Çin tarihinde çayla ilgili çok sayıda kayıt bulunuyor. Çayın ne zaman ortaya çıktığı bilinmese de, dünyanın birçok bölgesine yayılmış çay kültürünün Çin'den kaynaklandığı kanıtlanmış bir gerçektir. Pekin Operası gibi, çay kültürü de Çin'in özü olarak biliniyor.

    Başkent Beijing'de eskiden çok sayıda çayhane vardı, buralara genellikle sıradan vatandaşlar giderdi. Çayhaneler, şimdi bazı yerlerde bulunan lüks çayhanelerden farklı olarak, kalabalık olurdu. Bu durum, Çinlilerin karakterlerinden kaynaklanıyor. Beijingliler, yalnızlıktan korkar, arkadaşlık yapmayı ve sohbet etmeyi sever. Çayhane ise, buna tam uygun bir yerdir.

    Eski Beijing'deki çayhanelerin bazılarında sahne kurulup gösteri yapılırdı, bu tür çayhanelere "gösterili çayhane" denirdi; bazılarında hem çay, hem içki, ayrıca yerfıstığı ve bakla gibi hafif şeyler de satılırdı; işadamları için açılan çayhaneler, "saf çayhane" olarak adlandırılırdı; kent banliyösünde her yol ağzında, oradan geçen yolcular için bir iki tane çayhane bulunurdu.

    "Saf çayhane", çaydan başka içecek ve yiyecek sunmazdı; ancak işsiz kalan zanaatçılar belli bir "saf çayhane"ye gidip çay içer ve işveren bekleyebilirdi. İşveren ise aynı sektörden zanaatçıların sık sık uğradığı o çayhaneye gidip zanaatçıyı bulurdu. Çayhaneye gelenler, çay içerken bilmece çözer, satranç oynardı.

   "Gösterili çayhane"lerdeki gösteri günde iki defa sunulurdu. Gündüz gösterisi öğleden sonra saat 3-4 gibi başlar, 6-7 sıralarında biterdi; akşamki ise saat 7,-8 gibi başlar, 11-12 civarında biterdi; bazılarında öğleden sonraki gösteriden önce kısa bir gösteri sunulurdu, bu gösteriye genellikle gösteri çevresine yeni giren veya henüz ünlü olamayanlar katılırdı, ünlü sanatçılar ise 2 ay süreyle öğleden sonra veya akşam gösterileri yapardı.

    Kent banliyösündeki çayhanede genellikle basit masalar, sandalyeler ve çaydanlıklar bulundurulur, Longjing ve Maojian gibi lüks çay çeşitleri bulunmazdı, sadece kırsal manzaralar sözkonusuydu... bu tür basit çayhanelerden en basiti, "yağmur yağınca sökülür" anlamına gelen "Yu Lai San" isimli çayhanelerdi.

    İçki satan çayhanelerdeki içki satış miktarı azdı, içki dükkanında tüketilen içkinin miktarına ulaşmazdı. Ayrıca, içki satılsa bile, çayhanede yiyecek satılmazdı, sadece ana kapısının önünde biraz et satılırdı. Bu da normal karşılanırdı, çünkü müşteriler içki içmek için değil, esas olarak sohbet etmek için gelirlerdi...

    1970'lerin sonundan itibaren Çin'de reform ve dışa açılma sürecinin başlamasından sonra çayhaneler bambu filizleri gibi çoğalmaya başladı. Şimdi Beijing'deki birkaç çayhaneyi tanıyalım.

    "Wu Fu Çayhanesi" 1994 yılında açılıp müşteri ağırlamaya başladı. Çay sanatına kültür içerikleri ekleyen öncü çayhanelerden biri olan "Wu Fu", ilk olarak Çin'in güneyinde ve Taiwan bölgelesinde yetişen Gongfu çayı ithal etti. Çayhanenin zemin katında çay satılıyor, ikinci katında ise çay demlenip içiliyor. Wu Fu çayhanesinin içi Japon tarzında dekore edilmiş. Çalışma saatlerinde hafif müzik dinlenir.

    Beijing'in merkezinde yer alan Tian'anmen Meydanı'nın güneybatı tarafında bulunan ve ünlü tiyatro yazarı Lao She'nın ismini taşıyan Lao She Çayhanesi, eski mimari tarzında yapılmış bir binanın içinde. Zarif dekore edilmiş çayhanenin duvarlarına ünlü kaligrafi ve resim yapıtları asılmış. Garsonlar eski Çin kıyafetleri giyerek hizmet veriyor. Çayhanede akşam saatlerinde Pekin Operası ve Çin'e özgü diğer opera gösterileri sunuluyor. Çayhaneye gelenlerin Çin geleneksel çayhanesi hakkında bilgi edinmesi sağlanıyor. Yerli ve yabancı turistlere yönelik olduğu için Lao She Çayhanesi biraz pahalı.

Şehrin güneybatısındaki Longtanhu Gölü'nün yakınında bulunan Liuhexuan Çayhanesi, parka bakar, fiyatları ise ucuzdur, bunun için yaşlıların sevdiği bir yer olmuştur.

    Yine şehrin güney kesiminde kurulan "Jin Shi Çayhanecilik", ilk günden beri ucuz fiyatlarıyla müşteri çekiyor. İçinde 6 masa var, sadece 3-5 ve 10 yuanlık yasemin çayı sunuluyor. Bir sokakta yer alan bu çayhaneye gelenlerin çoğu yabancılar ve üniversiteliler. Gelen her müşteri, çay veya başka bir içecek ısmarlayabilir, istediğinde kaynak su ekletir, gösteri izleyebilir…

    Qing İmpartorluğu'nun son döneminde Beijing'in her sokağında çayhane bulunuyordu; aynı dönemde Paris'te kahve modaydı. Yani, hangi millet olursa olsun kendine özgü eğlence tarzları bulunuyor. Tiyatro yazarı Lao She'nın yazdığı Çayhane adlı senaryoyu, şimdiye kadar 5 nesil sanatçı sahneledi, ancak hiçbir izleyici o dönemde var olan bir çayhaneye gitmemiş, her şey yabancı geliyor. Günümüz gençliği daha çok Sanlitun adlı bar sokağına gidip, Avrupa ve ABD modasını takip eder.