Budistlerin bozkırdaki kutsal yeri—Dazhao Tapınağı

    Çin'in kuzey sınırında yer alan İç Moğolistan Özerk Bölgesi, uçsuz bucaksız bozkırlar ile örf ve adetleri birbirlerinden farklı çeşitli etnik grupların yanı sıra, birçok dine de ev sahipliği yapıyor. Çin'de Yolculuk programımızın bu bölümünde sizleri İç Moğolistan'da Budistlerce kutsal sayılan mekânlardan biri olan Dazhao Tapınağı'na götüreceğiz.

    Dazhao Tapınağı, İç Moğolistan'ın merkezi Hohhot şehrinin eski bir mahallesinde yer alıyor. Moğolca'da "büyük tapınak" anlamına gelen "İhzoo Hiid" olarak adlandırılan Dazhao Tapınağı, Ming Hanedanı döneminde 1580 yılında kuruldu. İçinde gümüşten Sakyamuni heykeli bulunduğu için tapınak, "Gümüş Buda Tapınağı" olarak da adlandırılıyor. Tapınakta muhafaza edilen çok sayıda tarihi eser, Moğolların tarihi, dini ve kültürü hakkındaki araştırmalar için değerli bir arşiv niteliğinde.

    Han tapınaklarının mimari özelliklerine göre inşa edilen Dazhao Tapınağı, yaklaşık 30 bin metrekarelik bir alanı kapsıyor. Ana kapı, Gök Tanrısı Salonu, Dokuz Odalı Köşk, Dua Salonu ve Buda Salonu, tapınağın başlıca yapıları. Bunlardan Dua Salonu ve Buda Salonu, bir bütünlük içinde "Büyük Salon" olarak anılır. "Büyük Salon", tapınağın Han ve Tibet mimari özelliklerinin bir arada görüldüğü tek yapıdır. Buda Salonu'nun ortasında 2 metre boyunda gümüş bir Buda heykeli bulunur. Heykelin iki yanında Moğolların dini lideri Zonkba ile 3. ve 4. Dalay Lama'nın bronz heykelleri yerleştirilmiştir. Gümüş Buda heykeli, ejderha oyması ve duvar resimleri, Dazhao Tapınağı'nın en önemli üç tarihi eseri olarak kabul edilir.

    İç Moğolistan Üniversitesi Moğol Bilimi Araştırma Merkezi araştırmacılarından Prof. Burenbat, Dazhao Tapınağı'nın İç Moğolistan'ın turizmindeki önemini anlatarak şunları söyledi:

    "Buradaki Budist ayinlerine, renkli tapınak panayırına onbinlerce kişi katılır. Moğolların din ve kültürünün gerek tanıtımında gerekse devam ettirilmesinde önemli bir rol oynayan Dazhao Tapınağı, İç Moğolistan'ın turistik merkezlerinin başında geliyor."

    "Charm", Dazhao Tapınağı'nda yapılan geleneksel dini törenlerinden biridir. Kötü ruhların kovulduğu, uğur ve bereket dilendiği Charm töreni, Çin'in geleneksel Ay takvimine göre yılın ilk ve altıncı aylarında yapılır. Rahipler, özel tören kıyafetleri giyerek ve tanrıları temsil eden çeşitli maskeler takarak, Tibet Budizmi'ne özgü dini tören çalgıları eşliğinde dans eder. Coşkulu ve gizemli bu danslar, izleyenlerde hayranlık uyandıran kutsal bir hava oluşturur.

    Dazhao Tapınağı'nın başrahibi Jincheng, tapınaktaki dini törenler hakkında şunları anlattı:

    "Son yıllarda gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları ve çevre düzenlemesi sayesinde, yerli ve yabancı ziyaretçilerin sayısı giderek arttı. Charm dansı başta olmak üzere bütün dini törenlere olan ilgi de yoğunlaştı."

    İç Moğolistan Özerk Bölgesi yönetimi, son yıllarda yüklü harcama yaparak Dazhao Tapınağı'nda restorasyon ve çevre düzenleme çalışmaları gerçekleştirdi. Bu kapsamda tapınak etrafındaki bakımsız binalar ile bazı ticari amaçlı binalar yıkıldı; böylece Dazhao Tapınağı'nın eski görkemli yüzü yeniden gün ışığına çıkarıldı. Tapınağın batısında, Ming ve Qing hanedanları döneminden kalma yapıların bulunduğu cadde de koruma altına alındı. Film ve televizyon yönetmenlerinin gözdesi haline gelen bu antik caddede çeşitli dönemlere ait antikalar, resim ve hat eserlernin yanı sıra deri tablolar ve bronz eşyalar gibi Moğollara özgü geleneksel elişleri satılıyor.

    Cui Jin adlı yerli turist, burada ilgisini en çok çeken şeyin gizemli dini hava olduğunu kaydederek şöyle konuştu:

    "Burayı gezdikten sonra Budizm hakkında daha fazla bilgiye sahip oldum. Tapınaktaki rahipler, çok sayıda kitap yazarak Budizm'in gelişmesine katkı yapıyor. Burası değerli bir kültürel mirastır. Bunun daha geniş kesimler tarafından tanınması lazım."

    Dazhao Tapınağı'ndaki kısa süreli gezimizi noktalarken, bazı gezi notları aktaralım.

    Dazhao Tapınağı'nın etrafında yer alan lokantalarda yöreye özgü geleneksel yiyecekler satılıyor. Bunlar arasında ilk akla gelenler, kuzu etinden yapılan özel mantı, bıçakla kesilen Dazhao makarnası, kuzu çevirme, kuzu tandır, sütlü çay ve yoğurt... Moğollara özgü "kımız" içkisinin tadına da mutlaka bakmalısınız. Moğolların geleneksel At Başlı Çalgı'sı eşliğinde söylenen Moğol uzun türküleri ise, ömür boyu unutamayacağınız ezgiler arasına girecektir...