11 yıldan sonra yeniden sıkı para politikası

    Çin, 1996'dan sonra rafa kaldırıldığı sıkı para politikasını bu yıl yeniden uygulamaya başladı. 11 yıl aradan sonra yeniden uygulanan sıkı para politikası, Çin'in 1997'deki Asya finans krizinden sonra izlediği temkinli para politikasını değiştirdiğini gösterdi.

    Çin Başbakanı Wen Jiabao, sıkı para politikasının amacını şöyle anlattı:

    "Sıkı para politikası uygulamasına geçilmesi, sabit sermaye yatırımlarının yeniden yükselişe geçmesi yönündeki baskıların artması, tedavüldeki para miktarı ve kredilendirmedeki fazlalılık ile likidite fazlası ve fiyat artışı yönündeki baskıların artmasından kaynaklandı. Bu önlemle finansal denetimi artırarak, tedavüldeki para miktarı ile kredilendirme boyutundaki aşırı artışı önlemeyi amaçlıyoruz."

    Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi üyesi ve Merkezi Maliye Üniversitesi finans uzmanlarından He Qiang, Çin hükümetinin son yıllarda ekonomik gelişme sürecinde öne çıkan yatırım ve kredilendirmedeki aşırı artış ile uluslararası ödemelerdeki dengesizlik gibi sorunları makro kontrol önlemleriyle çözmek için yoğun çaba harcadığına işaret ederek, bu önlemlerin ekonominin sağlıklı işleyişini koruduğunu hatırlattı. Bugün enflasyon baskısının artmasının, devletin sıkı para politikasını yeniden uygulamasının doğrudan nedeni olduğunu savunan He, şunları söyledi:

    "Ülkemizdeki fiyat düzeyi, Aralık 2006'ya kadar yüzde 2'nin altında tutuldu. Yüksek büyüme ve düşük enflasyona dayalı bu dönem, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından bu yana ülkenin en sağlıklı geliştiği dönem olarak kabul ediliyor. Ancak mal fiyatları, 2007'den itibaren tırmanışa geçti. Bu durum, sıkı para politikasını zorunlu kıldı."

    Çin Başbakanı Wen Jiabao, kısa süre önce sunduğu hükümetin çalışma raporunda, piyasa mekanizması, zorunlu ihtiyat akçe oranı ve faiz oranı dahil bütün yöntemleri bir arada kullanarak, paranın arz ve talebi arasında denge sağlayacaklarını belirtti. Wen, sözlerini şöyle sürdürdü:

    "Kredilendirmenin yapısını düzeltmeye öncelik vererek, orta ve uzun vadeli kredilerdeki artışları kontrol altına alacağız. Bu kapsamda özellikle enerji tüketimi ve kirliliği yüksek sektörler ile kapasite fazlası söz konusu olan sektörlere yönelik kredilere kısıtlama getirilecek; tarım, köy ve köylü çalışmaları ile hizmet sektörüne, küçük ve orta büyüklükteki işletmelere, teknolojik yaratıcılığa, enerji tasarrufu, çevre koruma ve bölgeler arası uyumlu gelişmeyi sağlama çalışmalarına yönelik kredi desteği artırılacaktır."

    Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı ve başekonomistliği görevine Mayıs ayında başlayacak olan tanınmış Çinli ekonomist Lin Yifu, Çin hükümetinin makro kontrol çalışmalarını daha ustaca yürüttüğünü savunarak, faizin daha sık kullanılan bir araç olmasını da önerdi. Lin, şöyle konuştu:

    "Sıkı para politikasının iki türlü yöntemi var. Bunlardan biri, zorunlu ihtiyat akçesi oranının artırılması, ikincisi ise faiz artışı. Mevcut koşullarda faiz oranının rolünün artırılmasının daha etkili olacağını düşünüyorum."

    Ancak dış etkenlerden dolayı Çin, iç tüketim yetersizliği sorunuyla karşı karşıya bulunuyor. Çin'in merkez bankası olan Halk Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan, faizi bir araç olarak çok dikkatli biçimde kullanacaklarını belirterek şunları kaydetti:

    "Faiz artışı için gerekli ortam var. Ancak bunu dengeleyici bir araç olarak kullanırken, çok dikkatli davranacağız. Böyle bir uygulamanın bütün olumlu ve olumsuz sonuçlarını göz önünde bulundurarak karar vermek zorundayız."

    Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi üyesi Li Deshui ise, Çin'in uluslararası sıcak para akışına yönelik denetimleri de artıracağına işaret ederek görüşlerini şöyle ifade etti:

    "Sıcak para girişinin engellenememesi durumunda, Çin'in uluslararası ödemelerdeki dengesizliği yeni bir boyut kazanacak, likidite fazlası sorunu da derinleşecektir. Bu nedenle bütün birimler, yakın işbirliği içinde hareket ederek kısa vadeli uluslararası sermaye üzerinde kontrol sağlamalıdır."

    Çinli finans uzmanları, ülke ekonomisinde öne çıkan sorunların çözümü için yalnızca sıkı para politikası uygulanmasının yeterli olmayacağını, buna mali politika ile sektör ve dış ticaret politikalarındaki yeni düzenlemelerin de eşlik etmesi gerektiğini savunuyor.