Çin hükümetinin çalışma raporu

    Yeni dönem Çin Ulusal Halk Meclisi'nin ilk yıllık toplantısı, bugün (5 Mart) Beijing'de başladı. Çin Başbakanı Wen Jiabao toplantının açılışında, beş yıllık görev süresini tamamlayan hükümetin Çalışma Raporu'nu sundu. Yaklaşık 20 bin kelimeden oluşan raporda, Çin hükümetinin geçen beş yıldaki çalışmaları gözden geçirilerek bu yılki çalışmalara ilişkin öneriler yer aldı.

    Wen Jiabao, Hükümet Çalışma Raporu'na geçen beş yıldaki çalışmaları gözden geçirerek başladı. SARS salgını ve tarihte benzeri nadir görülen yoğun yağmur ve kar yağışıyla don olaylarının yol açtığı ciddi doğal afete karşı kazanılan büyük başarıların raporun ilk bölümünde yer alması, Çin hükümetinin vatandaşların çıkarlarına verdiği önemin bir göstergesi olarak yorumlandı. Bu bölümün ardından Wen Jiabao, Çin'in ekonomik ve toplumsal gelişmesinde geçen beş yılda kaydedilen ilerlemeleri özetledi. Bu süre içinde Çin'in yüzde 10.6 oranında yıllık ortalama büyüme gerçekleştirdiğini ve yoksul nüfusun yıldan yıla azaldığını belirten Wen Jiabao, dış ticaret hacmi açısından ülkenin dünyadaki üçüncü sıraya yükseldiğini, insanlı uzay uçuşları ile ilk Ay Keşif Projesi'nin başarıya ulaştığını, kırsal bölgelerin tümünde ücretsiz zorunlu eğitim gerçekleştirildiğini ve beş yılda toplam 51 milyon yeni iş imkanı yaratıldığını hatırlattı. Wen Jiabao, ekonomik ve toplumsal gelişmedeki bu büyük başarıların ardında yatan faktörleri şöyle özetledi:

    "Bu başarılar, eski düşünce kalıplarından kurtulma, Bilimsel Gelişme Kavramı'nı hayata geçirme, reform ve dışa açılma, makro kontrol çalışmalarını sağlamlaştırma, halk için yönetim ve hukuk devleti ilkelerinde ısrar etmemizin ürünüdür."

    Hükümet Çalışma Raporu'nda, başarıların yanı sıra, yatırımlardaki hızlı artış, uluslararası ödemelerdeki dengesizlik, ekonomik büyümenin kaynak ve çevre bedelinin büyük olması, fiyat artışı ile enflasyon baskısındaki artış gibi ülkenin karşı karşıya bulunduğu sorunların ardında yatan nedenlere ilişkin analizler de yer aldı. Geçen beş yılda etkin mâli politikadan temkinli mâli politikaya, temkinli para politikasından sıkı para politikasına geçildiği hatırlatılan raporda, bu tür makro kontrol önlemlerinin sonucunda ülke ekonomisinin geçen beş yılda büyük dalgalanma görülmeden istikrarlı ve hızlı adımlarla geliştiği kaydedildi. Buna dayanılarak raporda, son 10 yılda ilk kez temkinli ve sağlıklı mâli politika ile sıkı para politikasının uygulanacağı ifadesine yer verildi.

    Raporda ortaya konan öneri niteliğindeki iki hedef de oldukça dikkat çekici. Bunlardan biri, gayri safi yurt içi hasılanın yapısal düzenleme, kaynak tüketiminin azaltılması ve çevre koruma koşuluyla yüzde 8 oranında büyümesi oldu. Bu büyüme hızı, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu IMF'nin tahminlerinin altında. İkinci hedef ise, Tüketici Fiyatları Endeksi'ndeki (TÜFE) artışın yüzde 4.8'in altında tutulması oldu. Raporda, fiyat artışının önlenmesi için üretimin artırılması, rezerv sisteminin daha sağlıklı hâle getirilmesi, fiyat dalgalanmalarında gözetim ve erken uyarı mekanizmasının sağlamlaştırılması ve düşük gelirli vatandaşlara zamanında yardım yapılması önerildi.

    Wen Jiabao tarafından okunan Hükümet Çalışma Raporu'nda, vatandaşların yaşamını doğrudan ilgilendiren somut önlemlere ilişkin önerilere de geniş yer verildi. Sosyal adaleti ve uyumlu gelişmeyi amaçlayan yönetim anlayışının yeni dönem hükümetince de sürdürüleceğini gösteren bu yeni önlemler arasında, merkezi mâliyeden bu yıl eğitime yapılacak harcamaların geçen yıla göre yaklaşık 90 milyar yuan artırılması, 10 milyon şehirli vatandaşın daha istihdam edilerek kayıtlı işsizlik oranının yüzde 4.5 düzeyinde tutulması, devlet tarafından ilaç fiyatlarındaki artışları önlemek için 83 milyar 200 milyon yuan, düşük kiralı evlerin inşasına 6 milyar 800 milyon yuan, sosyal sigorta sistemine ise 270 milyar yuan harcama yapılması bulunuyor. Wen Jiabao, bütün bu önlemlerin amacını özetle şöyle ifade etti:

    "Sosyal uyum ve istikrar, ancak ve ancak ekonomik gelişmenin meyveleri vatandaşlara adil biçimde dağıtıldığı takdirde pekiştirilebilecektir."

    Hükümet Çalışma Raporu'nda, tarıma yönelik destek politikalarının daha sağlıklı hale getirileceği, kırsal bölgelerdeki alt yapı inşasının güçlendirileceği, tarımın gelişmesinin hızlandırılmasına ve köylülerin gelirinin artırılmasına sermaye, politika, bilim ve teknoloji alanlarında güvence sağlanacağı kaydedildi. Şehirlerde işçi olarak çalışan köylü vatandaşların maaşlarını zamanında alabilmesi için bizzat girişimlerde bulunmuş olan Wen Jiabao, raporda 150 milyon köylü işçiye şu taahhütte bulundu:

    "Köylü işçilerin maaşlarının zamanında ve tümüyle ödenmesini güvence altına alacağız. Aynı zamanda onların durumlarına uygun yaşlılık sigortası sisteminin oluşturulmasına hız vereceğiz, onların konut koşullarını düzelteceğiz."