Zülfikar Kılıç: "Bizim öncelikle yapmamız gereken, Türkiye'deki iş adamlarımızın yönünü, bu tarafa çekebilmek ama, mal almak için değil. Mal satmak için."

Değerli dinleyiciler, bugün sizlerle Çin'e, Beijing Ticaret Baş Müşaviri Sayın Zülfikar Kılıç gözüyle bakmak ve özellikle Türkiye ile Çin arasındaki ticaret hareketini konuşmak için programımızdayız.

CRI- Zülfikar Bey merhabalar, çok yoğun olduğunuzu biliyor ve bana vakit ayırdığınız için teşekkür ediyorum. Öncelikle kimdir Zülfikar Kılıç? Bize kendinizi tanıtır mısınız?

Zülfikar Kılıç- Merhaba, kısaca tanıtmaya çalışayım. 1964, Çankırı doğumluyum. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü'nden mezun oldum. Daha sonra İşletme Bölümü'nde mastır yaptım. Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın uzman yardımcılığı sınavını kazandıktan sonra, uzman oldum. Onun akabinde belli bir süre çalıştıktan sonra, İran'da dört sene Ticaret Müşavirliği görevinde bulundum. Döndükten sonra, yine Dış Ticaret Müsteşarlığında, Anlaşmalar Genel Müdürlüğü'nde daire başkanlığı görevi yaptım.Sorumlu olduğum ülkeler, eski Sovyetler Birliği Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleriydi. Onun akabinde de Beijing'e Ticaret Baş Müşaviri olarak atandım. İki senedir de Beijing'deyim.

CRI- Mevcut durum itibariyle Çin'de bulunan Türk yatırımları hakkında bilgi verebilir misiniz bize?

Z.K.- Bu konuda maalesef çok geç kaldık. Bunu açık olarak söyleyebiliriz, net olarak ifade edebiliriz. Çin'deki yabancı sermaye yatırımlarına baktığımız zaman, dünyanın en büyük beş yüz firmasının yüzde doksan, doksan beşinin burada yerleşmiş olduğunu görüyoruz. Ama, biz Türkiye olarak, Türk firmaları olarak, bu zamana kadar çok önemli bir yatırım maalesef gerçekleştiremedik. Ama, son zamanlarda umut verici gelişmeler var. Özellikle deri sektöründe yapılan yatırımlar var iki adet. Koç grubunun son zamanda satın aldığı bir fabrika var. Bunun dışında, önemli yatırımlar arasında Ünsan'ın bir sanayi tipi çuval yatırımı var. Artı burayla ilgilenen firmalarımız var. Önümüzdeki dönemde, 2008 ve 2009 yıllarında, firmaların yatırımlarının, artacağını tahmin ediyoruz. Şu anda yeterli değil, toplam olarak baktığımız zaman, yüz milyon doları bulmuyor. Çin'in çektiği yabancı sermaye ise, yedi yüz elli milyar doları bulmak üzere bu zamana kadar.

CRI- Çinlilerin, yabancılara yatırım açısından, yaptıkları kolaylıklar nelerdir? Ne tür imkanlar sunarlar?

Z.K.- 2008 yılı başına kadar sağladıkları teşvikler çok daha fazlaydı. Çin'in belki de en iyi yaptığı iş, gelen yatırımcıya çok sıcak davranması ve onun her türlü bürokratik işlemleriyle ilgilenmesi, mümkün olduğu ölçüde bürokratik işlemleri azaltması, özellikle belirledikleri bölgelere yatırımlara geldikleri zaman da, her konuda ellerinden geldiğince destek olmaları. Bunun yanında bölgelere göre değişen teşvikler var. Çin'in, her yerinde yatırımlara sağlanan teşvikler aynı değil, gittiğiniz bölgenin durumuna göre, gelişmişlik seviyesine göre, ihtiyacına göre, yapacağınız yatırımın cinsine göre, teknoloji içeriyor mu? İstihdama katkısı ne kadar olacak? Bunun dışında, ne kadar ihracata yönelik olacak? Tüm bu kriterler göz önünde bulundurularak, oranın yönetimiyle bir anlamda pazarlık yapıyorsunuz ve bunun sonucunda da, hem arsa konusunda olsun, hem vergiler konusunda olsun, hem teşvikler konusunda olsun, farklı uygulamalar olabiliyor.

CRI- Çin pazarında, Türk yatırımcılarının bulunma oranı, sizin de dediğiniz gibi çok düşük. Çin'e gelmek ve yatırım yapmak isteyecek Türklere, sizin önerileriniz nelerdir?

Z.K.- Öncelikle bura ne kadar coğrafi olarak uzak da olsa, önümüzdeki yıllarda burası, inanılmaz bir gelişme sergileyecek ve inanılmaz büyük bir pazar olacak. Sadece, pazar olarak da değerlendirmemek lazım. Diğer pazarlara yönelikte gelişmeleri takip ettiğimiz zaman, mutlaka belirli sektörlerde bizim burada yer almamız lazım, yatırım olarak. Eğer yatırımcımız, buraya gelmeye karar verirse, öncelikle bu ülkeyle ilgili mutlaka önceden bilgi edinsinler. Sadece ticari ve ekonomik anlamda değil, buranın yaşamı, kültürü, insan davranışları, nerede nasıl hareket edilmesi gerektiği, nerede nasıl davranılması gerektiği, bu bilgileri aldıktan sonra, diğer konularda hem, müşavirliğimiz her türlü yardımı yapabilir. Hem de, ciddi yatırımcı geldiği zaman, Çin makamlarından her türlü desteği alabiliriz.

Sevgili dinleyiciler, Zülfikar Kılıç'la sohbetimizin ikinci bölümünü, haftaya, aynı gün dinleyebilirsiniz.